حقوق خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در ایران قانونگذاری در حوزه حقوق خانواده، ابتدا بیشتر جنبه شکلی داشته و مربوط به چگونگی [[ثبت نکاح]] و [[ثبت طلاق|طلاق]] بوده است. اولین قانون در سال 1310 با عنوان قانون ازدواج در 20 ماده به تصویب رسید که عمدتا مربوط به مسائل ثبتی بوده و برخی مسائل مربوط به [[نفقه]] و [[حضانت]] هم در آن مطرح شده بود. سپس قانون محاکم شرع در همین سال به تصویب رسید. به موجب این قانون، دعاوی راجع به اصل نکاح و طلاق و نیز برخورداری شوهر از پرداخت نفقه، در محاکم شرع با حضور مجتهد جامع الشرایط رسدگی می شد. قانون بعدی که راجع به خانواده به تصویب رسید، مواد قانونی مربوط به حقوق خانواده در قانون مدنی بود که در دو مرحله یعنی در اسفند 1313 و فروردین 1314 به تصویب شد. اما اولین قانون خاص خانواده در سال 1346 با عنوان قانون حمایت خانواده به تصویب رسید و آخرین قانون حمایت خانواده در سال 1391 تصویب شده است.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در نکاح و طلاق (با نگاهی به قانون خانواده مصوب 1391)|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=آرون|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661580|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=جمشیدی نائینی|چاپ=1}}</ref>
در ایران [[قانونگذاری]] در حوزه حقوق خانواده، ابتدا بیشتر جنبه شکلی داشته و مربوط به چگونگی [[ثبت نکاح]] و [[ثبت طلاق|طلاق]] بوده است. اولین قانون در سال 1310 با عنوان قانون ازدواج در 20 ماده به تصویب رسید که عمدتا مربوط به مسائل ثبتی بوده و برخی مسائل مربوط به [[نفقه]] و [[حضانت]] هم در آن مطرح شده بود. سپس قانون محاکم شرع در همین سال به تصویب رسید. به موجب این قانون، دعاوی راجع به اصل نکاح و طلاق و نیز برخورداری شوهر از پرداخت نفقه، در محاکم شرع با حضور مجتهد جامع الشرایط رسدگی می شد. قانون بعدی که راجع به خانواده به تصویب رسید، مواد قانونی مربوط به حقوق خانواده در قانون مدنی بود که در دو مرحله یعنی در اسفند 1313 و فروردین 1314 به تصویب شد. اما اولین قانون خاص خانواده در سال 1346 با عنوان قانون حمایت خانواده به تصویب رسید و آخرین قانون حمایت خانواده در سال 1391 تصویب شده است.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در نکاح و طلاق (با نگاهی به قانون خانواده مصوب 1391)|ترجمه=|جلد=|سال=1394|ناشر=آرون|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661580|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=جمشیدی نائینی|چاپ=1}}</ref>


== حقوق تطبیقی ==
== حقوق تطبیقی ==
خط ۶۴: خط ۶۴:
== آسیب شناسی ==
== آسیب شناسی ==
مهم ترین آسیب و کاستی در نظام حقوق خانواده، عدم توجه به واقعیات در تدوین [[قانون]] است که منجر به ناکارآمدی قانون می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نقدی بر سیر تکوین حقوق خانواده ایران در دوران معاصر|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مجله حقوقی دادگستری شماره 110 تابستان 1399|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661468|صفحه=|نام۱=عبدالهادی|نام خانوادگی۱=وحیدی فردوسی|نام۲=زکیه|نام خانوادگی۲=نعیمی|چاپ=}}</ref>
مهم ترین آسیب و کاستی در نظام حقوق خانواده، عدم توجه به واقعیات در تدوین [[قانون]] است که منجر به ناکارآمدی قانون می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نقدی بر سیر تکوین حقوق خانواده ایران در دوران معاصر|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مجله حقوقی دادگستری شماره 110 تابستان 1399|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661468|صفحه=|نام۱=عبدالهادی|نام خانوادگی۱=وحیدی فردوسی|نام۲=زکیه|نام خانوادگی۲=نعیمی|چاپ=}}</ref>
== قوانین و مقررات پر کاربرد ==
برخی از قوانین پرکاربرد در حوزه خانواده عبارتند از:
* [[قانون مدنی]]
* [[قانون امور حسبی]]
* [[قانون ثبت احوال]]
* [[قانون سقط درمانی]]
* [[قانون مجازات اسلامی]]
* [[قانون حمایت از خانواده]]
* [[قانون راجع به رشد متعاملین]]
* [[قانون حمایت از اطفال و نوجوانان]]
* [[نظامنامه دفتر ثبت ازدواج و طلاق]]
* [[قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت]]
* [[قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست]]
* [[قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور]]
* [[قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده]]
* [[نظامنامه مربوط به انتخاب سران دفاتر ازدواج و طلاق]]
* [[آیین نامه زناشویی بانوان ایرانی با اتباع بیگانه غیر ایرانی]]
* [[قانون منع ازدواج کارمندان وزارت امور خارجه با اتباع بیگانه]]
* [[قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیر شیعه در محاکم]]
* [[قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست]]
* [[قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی]]
* [[قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی]]
* [[آیین نامه ازدواج مردان ایرانی با زنان خارجی آواره (دارندگان کارت هویت ویژه اتباع خارجی)]]
* [[قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی]]
* [[قانون نحوه محاسبه مهریه وجه رایج به نرخ روز و دیون و شاخص ماهانه برای محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک]]
* [[قانون واگذاری قیمومت محجوران تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور به سازمان مذکور تا زمان تعیین قیم توسط دادگاه صالح]]
* [[قانون اعتبار گواهی بنیاد شهید انقلاب اسلامی در خصوص صدور حکم موت فرضی غایبان مفقود الاثر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در محاکم صالح]]


== اسناد بین المللی ==
== اسناد بین المللی ==

منوی ناوبری