ماده ۱۷۴ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

شهادت عبارت از اخبار شخصی غیر از طرفین دعوی به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضایی است.

به [[شهادت شرعی]] در اصطلاح فقهی "[[بینه]]" یا دلیل معتبر گفته میشود.واژه "بینه" از ریشه "بیانا،بان،یبین" و در لغت به معنای دلیل روشن است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 (کتاب نخست) (حقوق جزای عمومی کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4379396|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=عدالتخواه|چاپ=1}}</ref>در واقع حجت روشنی است که بی پرده بیان میشود و با توجه به این تعریف مترادف برهان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه تطبیقی (بخش جزایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3413348|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمد|نام خانوادگی۱=موسوی بجنوردی|چاپ=3}}</ref>

[[شاهد]] شخصی است که دادگاه علم به شاهد گرفتن او در هنگام وقوع [[جرم]] دارد یا اینکه احقاق حق یا تحقیق متوقف به [[شهادت]] اوست و حتی میتوانند به نظریه کارشناسان اعتراض کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1226496|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref>

شهادت برای گواه متکلف زحمت است و افراد ترجیح میدهند که از شاهد بودن امتناع کنند.از طرف دیگر بعضی از شهود در معرض مشکلات و تهدیدات ناشی از طرفین پرونده جزایی قرار میگیرند.بنابراین یا مدعی میشوند که از ماجرا اطلاعی ندارند یا به شهادت دروغ متوسل میشوند که مستوجب اعمال [[ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی|ماده 650 قانون مجازات اسلامی]] بر آنها میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده ای از پایان نامه های علمی قضات در امور کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2082420|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>در این باره در مقررات شرعی آمده است که شاهد در صورتی شهادت میدهد که از او درخواست شود و شهادت ابتدایی و بدون درخواست جایز نیست زیرا فرد را در معرض اتهام قرار میدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بطلان در آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2275956|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>

عملا، استماع شهود در غیاب اشخاص ذی نفع و در جلسه خصوصی و به صورت غیرعملی و با محرمانه نگه داشتن هویت آنان امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=426548|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>

همچنین گفتنی است در صورتی که 2 [[شاهد عادل]] نزد قاضی شهادت دهند و سپس فوت کنند طبق شهادت آنان رای صادر میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3690640|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>

== رویه قضایی ==

طبق دادنامه 1571شعبه هشتم دادگاه تجدیدنظر استان تهران "چنانچه دادگاه [[جرح گواهان]] را بپذیرد،باید از استماع شهادت آنان خودداری کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوی (جلد اول) (رویه قضایی دادگاه های تجدیدنظر استان تهران در امور مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1216432|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زندی|چاپ=2}}</ref>