ماده ۴۱۳ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۴ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۴ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۴۱۴ قانون مجازات اسلامی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
واژه «طفل» را نباید در این ماده، ناظر به افراد زیر [[بلوغ|سن بلوغ]] دانست، بلکه مقصود افرادی است که سن کمی دارند، به طوری که در حالت معمول باید دندان در بیاورند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354504|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
واژه «طفل» را نباید در این ماده، ناظر به افراد زیر [[بلوغ|سن بلوغ]] دانست، بلکه مقصود افرادی است که سن کمی دارند، به طوری که در حالت معمول باید دندان در بیاورند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354504|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
==فلسفه و مبانی نظری ماده==
== فلسفه و مبانی نظری ==
گروهی معتقدند علت صدور حکمی خاص در خصوص دندان ها، امکان رویش مجدد آن ها بر خلاف سایر اعضا می باشد، اما در پاسخ برخی گفته اند امروزه با توجه به پیشرفت های علمی و پزشکی، نمی توان این انحصار در رویش را محدود به دندان ها دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276064|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
گروهی معتقدند علت صدور حکمی خاص در خصوص دندان ها، امکان رویش مجدد آن ها بر خلاف سایر اعضا می باشد، اما در پاسخ برخی گفته اند امروزه با توجه به پیشرفت های علمی و پزشکی، نمی توان این انحصار در رویش را محدود به دندان ها دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276064|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>


به نظر می رسد تأخیر در صدور حکم در این ماده، امری خلاف قاعده بوده و صرفاً به دلیل کودک بودن مجنی علیه پیش بینی شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354052|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
به نظر می رسد تأخیر در صدور حکم در این ماده، امری خلاف قاعده بوده و صرفاً به دلیل کودک بودن مجنی علیه پیش بینی شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354052|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
باید یاد آور شد که رویش دندان قصاص شده، حقی برای طفل ایجاد نمی نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710064|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>همچنین تعیین مدت متعارف برای [[اجرای حکم]]، امری است که باید آن را به [[کارشناس]] سپرد، اما گروهی این مدت را به استناد برخی از روایات یک سال می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
باید یاد آور شد که رویش دندان قصاص شده، حقی برای طفل ایجاد نمی نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710064|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>همچنین تعیین مدت متعارف برای [[اجرای حکم]]، امری است که باید آن را به [[کارشناس]] سپرد، اما گروهی این مدت را به استناد برخی از روایات یک سال می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
 
=== سوابق و مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
برخی مستند این ماده را روایتی از امام صادق (ع) می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710068|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
برخی مستند این ماده را روایتی از امام صادق (ع) می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710068|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


=== سوابق فقهی ===
=== سوابق و مستندات فقهی ===
برخی فقها معتقدند اگر کودک قبل از یأس از رویش دوباره دندان فوت کند، باید ارش پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354508|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> برخی دیگر نیز در پاسخ به این سوال بیان کرده اند که در این خصوص دو نظر وجود دارد:1- پرداخت ارش 2- پرداخت دیه، زیرا امیدی به رویش مجدد دندان شکسته شده یا کنده شده نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1301492|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
برخی فقها معتقدند اگر کودک قبل از یأس از رویش دوباره دندان فوت کند، باید ارش پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354508|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> برخی دیگر نیز در پاسخ به این سوال بیان کرده اند که در این خصوص دو نظر وجود دارد:1- پرداخت ارش 2- پرداخت دیه، زیرا امیدی به رویش مجدد دندان شکسته شده یا کنده شده نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1301492|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


خط ۲۳: خط ۲۶:
== انتقادات ==
== انتقادات ==
برخی از حقوقدانان نسبت به این ماده چنین نقد کرده اند که تفکیک دندان جدید سالم از دندان جدید معیوب صورت نگرفته است، اما گروهی دیگر معتقدند دلیلی بر این تفکیک وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354516|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
برخی از حقوقدانان نسبت به این ماده چنین نقد کرده اند که تفکیک دندان جدید سالم از دندان جدید معیوب صورت نگرفته است، اما گروهی دیگر معتقدند دلیلی بر این تفکیک وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354516|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# اگر دندان کسی توسط دیگری کنده شود و دندان سالمی به جای آن بروید، قصاص انجام نمی‌شود.
# در صورت رویش دندان سالم، مرتکب به تعزیر مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات» و پرداخت ارش جراحت و مدت بدون دندان محکوم می‌شود.
# اگر دندان جدید معیوب باشد، مرتکب باید علاوه بر تعزیر و ارش جراحت، ارش عیب را نیز پرداخت کند.
# در صورتی که مجنی علیه کودک باشد، صدور حکم تا روییدن متعارف دندان به تأخیر می‌افتد.
# در صورت رویش دندان در کودکان، یک‌صدم دیه پرداخت می‌شود.
# اگر مجنی علیه کودک در مدت انتظار فوت کند، مرتکب علاوه بر تعزیر، باید دیه پرداخت کند.


== منابع ==
== منابع ==

منوی ناوبری