ماده ۷۶۸ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۷۶۷ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

* {{زیتونی|[[ماده ۷۶۹ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۷۶۷ قانون مدنی]]

== توضیح واژگان ==

«تعهد به نفع ثالث»، التزامی است که از [[عقد|عقود]] منعقده بین دو شخص، به نفع بیگانه ای که به نحو مستقیم یا غیرمستقیم، مداخله ای در وقوع عقد ندارد؛ حاصل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس، ایران و فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2149224|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref>

== مطالعات تطبیقی ==

در حقوق انگلیس، شخص ثالثی که تعهدی، به نفع وی به وجود آمده‌است؛ نمی‌تواند متعهد را ملزم به اجرای عهد خویش نماید؛ اما [[متعهد له|متعهدٌله]] که خود، طرف [[معامله]] با متعهد بوده‌است؛ می‌تواند الزام وی به اتیان تعهد خود را خواستار گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس، ایران و فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2150044|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref>

به موجب [[ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی]] فرانسه، تعهد به نفع ثالث به دو صورت [[تعهد تبعی|تبعی]] و [[شرط ضمن عقد]]، قابل تقسیم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعهد به نفع شخص ثالث در حقوق فرانسه، انگلیس، ایران و فقه امامیه|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2147320|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref>

== فلسفه و مبانی نظری ==

این ماده و [[ماده ۷۶۹ قانون مدنی|ماده بعد]]، بر مبنای مسامحه در صلح، وضع گردیده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث))|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2916312|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>

اثر عقد و [[شرط]]، محدود به طرفین معامله است؛ اما می‌توان ضمن عقد، تعهدی را به نفع ثالث نمود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=90864|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> و به هنگام عقد، وجود شخص ثالثی که تعهدی به نفع او شده؛ ضروری نیست، بلکه کافی است وی، به هنگام اجرای تعهد، حاضر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=93544|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> برخی از حقوقدانان، تعهد به نفع ثالث را، بدین جهت که نیازی به قبول متعهدٌله ندارد؛ از زمره عقود خارج دانسته‌اند و برخی دیگر، قائل به [[ایقاع]] بودن آن هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=123484|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>

اگر شخصی، منزل خود را به دیگری صلح نماید تا در مقابل آن، [[متصالح]] تا ۶۰ سال، هر ماه مبلغ مشخصی را به وی پرداخت نماید؛ در چنین صلحی، همه [[شرایط صحت معامله|شرایط اساسی صحت معامله]] موجود است، ممکن است متصالح، تأدیه وجه مزبور را، به نفع شخص ثالثی تعهد نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (در اجاره، مساقات، مضاربه، جعاله، شرکت، ودیعه، عاریه، قرض، قمار، وکالت …)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1596320|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=12}}</ref>

== سوابق و مستندات فقهی ==

=== سوابق و مستندات فقهی ===

* در [[فقه]] امامیه، تعهد به نفع ثالث، به صورت شرط ضمن عقد مانعی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) کلیات عقود و حقوق تعهدات (نظری و کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1728464|صفحه=|نام۱=جواد|نام خانوادگی۱=افتخاری|چاپ=1}}</ref>

== مصادیق و نمونه ها ==

* اگر طرفین، [[دعوی|دعوای]] مطروحه در [[دادگاه|دادگستری]] را به صلح خاتمه دهند؛ ممکن است یکی از طرفین، به موجب شرط ضمن عقد، متعهد گردد که پایان هر ماه، مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰ ریال، به حساب طرف دیگر واریز نماید؛ و چنین شرطی صحیح بوده؛ و در صورت امتناع [[مشروط علیه|مشروطٌ علیه]] از عمل به مفاد آن، طرف مقابل، می‌تواند الزام وی به عمل به عهد خویش را، از دادگاه بخواهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهیت حقوقی شرط نتیجه|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=آریان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2773636|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=محدثی|چاپ=1}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# در عقد صلح، امکان دارد که یکی از طرفین به عنوان بخشی از معاوضه، تعهد به پرداخت نفقه معین دوره‌ای داشته باشد.

# تعهد پرداخت نفقه می‌تواند برای مدت زمان مشخصی تعیین شود.

# تعهد پرداخت نفقه می‌تواند به نفع طرف دیگر در صلح یا به نفع شخص یا اشخاص ثالث باشد.

== مقالات مرتبط ==

* [[بررسی فقهی حقوقی تغییر مهریه]]

* [[تعهد نفقه یا تأسیس عایدی بررسی مفاد و قلمرو ماده 768 قانون مدنی|تعهد نفقه یا تأسیس عایدی بررسی مفاد و قلمرو ماده ۷۶۸ قانون مدنی]]

* [[بررسـی قاعدة معاوضه در فقـه امامیـه و حقوق ایران و انگلیس|بررسی قاعدة معاوضه در فقه امامیه و حقوق ایران و انگلیس]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:عقود-معین]]

[[رده:صلح]]