ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
ویرایش Nasim (بحث) به آخرین تغییری که Karandish انجام داده بود واگردانده شد
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش Nasim (بحث) به آخرین تغییری که Karandish انجام داده بود واگردانده شد)
برچسب: واگردانی
خط ۴: خط ۴:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
اگرچه «مفقود شدن» دارای مفهومی گسترده است، اما به اعتقاد برخی از صاحب نظران باید آن را حمل بر قتل [[مجنی علیه]] نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوق تجارت در آرای دیوانعالی کشور|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5698904|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>
اگرچه «مفقود شدن» دارای مفهومی گسترده است، اما به اعتقاد برخی از صاحب نظران باید آن را حمل بر قتل [[مجنی علیه]] نمود.1424712


همچنین مقصود از قید «شبانه» آن است که اگر کسی را در روز دعوت کنند، در فرض کشته شدن او، [[مسئولیت کیفری|مسئولیتی]] متوجه داعی نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوق تجارت در آرای دیوانعالی کشور|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5698872|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>
همچنین مقصود از قید «شبانه» آن است که اگر کسی را در روز دعوت کنند، در فرض کشته شدن او، [[مسئولیت کیفری|مسئولیتی]] متوجه داعی نخواهد بود.1424704


== پیشینه ==
== پیشینه ==
[[ماده 338 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 338 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
[[ماده 338 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 338 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.4831420


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این ماده از موارد خاص است که در آن نیازی به اثبات کامل وجود [[رابطه سببیت|رابطه علیت]] نبوده و صرف اثبات ادعای [[ولی دم|اولیاء دم]] بر وجود شرایط وقوع [[جنایت]] کافی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>حکم ماده فوق، خلاف [[اصل برائت]] بوده و لذا باید محدود به مواردی شود که دعوت مجنی علیه در شب اتفاق افتاده است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه مطالعات حقوقی و قضایی پاییز زمستان 1366 شماره 11و 12|ترجمه=|جلد=|سال=1366|ناشر=افست|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1414968|صفحه=|نام۱=مرکز مطالعات حقوقی|قضایی دادگستری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>لذا نباید قیودی مثل «شبانه بودن دعوت» یا «فراخواندن از منزل» را قیودی مصداقی و [[جنبه تمثیلی|تمثیلی]] تلقی نمود بی آنکه هدف قانونگذار محدود کردن ماده به این مصادیق بوده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه مطالعات حقوقی و قضایی پاییز زمستان 1366 شماره 11و 12|ترجمه=|جلد=|سال=1366|ناشر=افست|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1414952|صفحه=|نام۱=مرکز مطالعات حقوقی|قضایی دادگستری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
این ماده از موارد خاص است که در آن نیازی به اثبات کامل وجود [[رابطه سببیت|رابطه علیت]] نبوده و صرف اثبات ادعای [[ولی دم|اولیاء دم]] بر وجود شرایط وقوع [[جنایت]] کافی است،4831288حکم ماده فوق، خلاف [[اصل برائت]] بوده و لذا باید محدود به مواردی شود که دعوت مجنی علیه در شب اتفاق افتاده است،353728 لذا نباید قیودی مثل «شبانه بودن دعوت» یا «فراخواندن از منزل» را قیودی مصداقی و [[جنبه تمثیلی|تمثیلی]] تلقی نمود بی آنکه هدف قانونگذار محدود کردن ماده به این مصادیق بوده باشد.353724


باید دقت شود که در فرض اثبات تاثیر و دخالت عامل دیگر در مرگ مجنی علیه از سوی داعی، وی را نباید ضامن دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>گروهی نیز معتقدند اگر متهم، مدعی تاثیر عوامل خارجی در وقوع جنایت باشد، اثبات اسناد جنایت به متهم با آوردن دلایل کافی بر عهده [[مدعی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
باید دقت شود که در فرض اثبات تاثیر و دخالت عامل دیگر در مرگ مجنی علیه از سوی داعی، وی را نباید ضامن دانست.4831428 گروهی نیز معتقدند اگر متهم، مدعی تاثیر عوامل خارجی در وقوع جنایت باشد، اثبات اسناد جنایت به متهم با آوردن دلایل کافی بر عهده [[مدعی]] است.4831448


اگر بیرون بردن از خانه به درخواست خود مجنی علیه بوده باشد، دو دیدگاه وجود دارد: عده ای معتقد به ضمان و عده ای معتقد به [[برائت]] هستند، به نظر می رسد در این خصوص پذیرش برائت منطقی تر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
اگر بیرون بردن از خانه به درخواست خود مجنی علیه بوده باشد، دو دیدگاه وجود دارد: عده ای معتقد به ضمان و عده ای معتقد به [[برائت]] هستند، به نظر می رسد در این خصوص پذیرش برائت منطقی تر باشد.4832992


== مطالعات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==


=== مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
مستند فقهی این ماده روایتی از امام صادق (ع) است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>
مستند فقهی این ماده روایتی از امام صادق (ع) است.4058860


=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
در خصوص فردی که شبانگاه دیگری را به خانه خود فراخوانده و سپس جسد مهمان پیدا شود، [[مشهور فقها]] معتقدند دعوت کننده ضامن دیه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>البته به نظر می رسد مشهور فقیهان سعی کرده اند داعی را مجرم و جانی تلقی نکنند، در این صورت ممکن بود این دعوت را از [[قرینه|قراین]] جرم تلقی نموده و مورد را نیز از موارد [[لوث]] بشمار آورند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3045096|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|نام۲=ولی اله|نام خانوادگی۲=علیزاده|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسن زاده|چاپ=1}}</ref>
در خصوص فردی که شبانگاه دیگری را به خانه خود فراخوانده و سپس جسد مهمان پیدا شود، [[مشهور فقها]] معتقدند دعوت کننده ضامن دیه است.4058836 البته به نظر می رسد مشهور فقیهان سعی کرده اند داعی را مجرم و جانی تلقی نکنند، در این صورت ممکن بود این دعوت را از [[قرینه|قراین]] جرم تلقی نموده و مورد را نیز از موارد [[لوث]] بشمار آورند.761260


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:رفرنس]]
[[رده:رفرنس]]
[[رده:دیات]]
[[رده:دیات]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:ضمان دعوت کننده]]
[[رده:ضمان دعوت کننده]]

منوی ناوبری