۱۵٬۶۷۷
ویرایش
دیه دندان: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Abozarsh12 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
در ماده 616 قانون مجازات اسلامی، برای از بین بردن دندان های دائم بیست و هشت گانه، [[دیه کامل]] تعیین شده است که این دیه بین دندان های جلو و عقب توزیع می شود و برای هر کدام از دندان های جلو، یک بیستم دیه کامل و برای هر یک از دندان های عقب نیز یک چهلم دیه کامل، پیش بینی شده است. | در ماده 616 قانون مجازات اسلامی، برای از بین بردن دندان های دائم بیست و هشت گانه، [[دیه کامل]] تعیین شده است که این دیه بین دندان های جلو و عقب توزیع می شود و برای هر کدام از دندان های جلو، یک بیستم دیه کامل و برای هر یک از دندان های عقب نیز یک چهلم دیه کامل، پیش بینی شده است. | ||
برخی از حقوقدانان بر این باورند که [[دیه کامل|دیه نفس]] را باید بر دندان های بیست و هشتگانه توزیع نمود، اما این توزیع نباید به نحو تساوی صورت گیرد، بلکه دیه دندان های جلویی که در مجموع دوازده عدد هستند، پنجاه هزار دینار و دیه هر کدام از دندان های عقب نیز بیست و پنج هزار دینار است.836580 از میان بردن تمام دندان ها را موجب دیه ای معادل صد شتر دانسته اند.1928292 | برخی از حقوقدانان بر این باورند که [[دیه کامل|دیه نفس]] را باید بر دندان های بیست و هشتگانه توزیع نمود، اما این توزیع نباید به نحو تساوی صورت گیرد، بلکه دیه دندان های جلویی که در مجموع دوازده عدد هستند، پنجاه هزار دینار و دیه هر کدام از دندان های عقب نیز بیست و پنج هزار دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836580|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> از میان بردن تمام دندان ها را موجب دیه ای معادل صد شتر دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1928292|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
===در فقه=== | ===در فقه=== | ||
مستند فقهی این حکم را روایتی از امام باقر (ع) دانسته اند، 2430552 همچنین در خصوص دیه دندان ها، روایتی از امام علی (ع) نیز بیان شده است. 2358000 | مستند فقهی این حکم را روایتی از امام باقر (ع) دانسته اند، <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2430552|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> همچنین در خصوص دیه دندان ها، روایتی از امام علی (ع) نیز بیان شده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2358000|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> | ||
دندان های انسان از دیدگاه فقها به دو دسته شیری و دائمی تقسیم شده اند، تعداد دندان های موقتی شیری، بیست عدد و تعداد دندان های دائمی، بیست و هشت عدد دانسته شده است.836572 برخی از فقها بر این باورند که دندان های انسان، سی و دو عدد است، به باور این گروه، دیه هر دندان نیز پنج شتر می باشد، همچنین در خصوص کنده شدن همزمان تمام دندان ها، عقیده [[مشهور فقها|مشهور]]، پرداخت صد و بیست شتر | دندان های انسان از دیدگاه فقها به دو دسته شیری و دائمی تقسیم شده اند، تعداد دندان های موقتی شیری، بیست عدد و تعداد دندان های دائمی، بیست و هشت عدد دانسته شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836572|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> برخی از فقها بر این باورند که دندان های انسان، سی و دو عدد است، به باور این گروه، دیه هر دندان نیز پنج شتر می باشد، همچنین در خصوص کنده شدن همزمان تمام دندان ها، عقیده [[مشهور فقها|مشهور]]، پرداخت صد و بیست شتر است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712932|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> از سوی دیگر اگرچه برخی از روایات، حکم به تساوی دیه دندان ها داده اند، اما فقها غالباً این روایات را محل توجه قرار نداده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836596|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> باور غالب بر این است که از بین بردن دندان های بیست و هشتگانه، موجب دیه کامل است، دیه دوازده دندان جلویی، ششصد دینار (هریک پنجاه دینار) و دیه دندان های عقبی، چهارصد دینار (هریک بیست و پنج دینار) می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2500320|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> برخی از فقها، دیه دندان های نیش را با دندان های آسیا برابر دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4990500|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> | ||
گروهی از فقها نیز شرایط چهارگانه ذیل را برای اخذ دیه دندان ضروری دانسته اند: | گروهی از فقها نیز شرایط چهارگانه ذیل را برای اخذ دیه دندان ضروری دانسته اند: | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
3- دندان باید ثابت باشد. | 3- دندان باید ثابت باشد. | ||
4- دندان باید پابرجا باشد.712936 | 4- دندان باید پابرجا باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712936|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
لذا به باور این گروه به دندان های مصنوعی، لق و ناقص، دیه داده نمی شود.1425956 گروهی نیز بر این باورند در صورت ایراد [[جنایت]] نسبت به دندان های شیری، جانی ملزم به پرداخت دیه آن است، منتها در فرض رویش مجدد دندان، [[مجنی علیه]] مکلف به استرداد دیه مأخوذه است. | لذا به باور این گروه به دندان های مصنوعی، لق و ناقص، دیه داده نمی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1425956|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> گروهی نیز بر این باورند در صورت ایراد [[جنایت]] نسبت به دندان های شیری، جانی ملزم به پرداخت دیه آن است، منتها در فرض رویش مجدد دندان، [[مجنی علیه]] مکلف به استرداد دیه مأخوذه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4991024|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> همچنین دندان هایی را که به صورت طبیعی زرد یا سیاه باشند را مشمول همین حکم دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4062508|صفحه=|نام۱=سیدمهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۱=دادمرزی|چاپ=23}}</ref> در خصوص مواردی که تعداد دندان های فرد بیش از بیست و هشت عدد باشد، برخی از فقها بر این باورند که اگر این دندان های اضافی، بخشی از دندان های طبیعی مجنی علیه باشد، نسبت به دندان های بیست و هشتگانه، دیه و نسبت به باقی دندان ها باید [[ارش]] پرداخته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 13 فروردین و اردیبهشت 1378|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1394940|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
=== کمتر بودن دندان های اصلی از بیست و هشت عدد === | === کمتر بودن دندان های اصلی از بیست و هشت عدد === | ||
مطابق [[ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در صورت کمتر بودن دندان های اصلی دائمی از بیست و هشت عدد، به همان نسبت از دیه کامل کاهش می یابد خواه این دندان ها، خلقتاً کمتر باشد یا در اثر عارضه ای کم شده باشد. | مطابق [[ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در صورت کمتر بودن دندان های اصلی دائمی از بیست و هشت عدد، به همان نسبت از دیه کامل کاهش می یابد خواه این دندان ها، خلقتاً کمتر باشد یا در اثر عارضه ای کم شده باشد. | ||
حقوقدانان، مقصود این ماده را از کمتر بودن دندان، فقدان کلی دندان دانسته اند، لذا وجود دندان به صورت معیوب یا شکسته، از مقررات این ماده خارج است. | حقوقدانان، مقصود این ماده را از کمتر بودن دندان، فقدان کلی دندان دانسته اند، لذا وجود دندان به صورت معیوب یا شکسته، از مقررات این ماده خارج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712972|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> باید توجه داشت که دندان از دو بخش داخل لثه و بیرون لثه تشکیل شده است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2812076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از حقوقدانان معتقدند اگر بخش ظاهری یک دندان که خارج از لثه است، از بین رفته باشد و قسمت موجود در لثه همچنان باقی مانده باشد، نباید آن را دندان موجود تلقی کرد، همچنین در فرض از بین رفتن ریشه دندان های پیشین به دلیل از بین بردن دندان های موجود، باید ارش پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712976|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
==== در فقه ==== | ==== در فقه ==== | ||
برخی از فقها معتقدند در فرضی که تعداد مجموع دندان ها به صورت طبیعی و مادرزادی یا در اثر یک عارضه، از بیست و هشت عدد کمتر باشد، از بین بردن تمام دندان های موجود باز هم موجب دیه کامل است، در این خصوص ادعای [[اجماع]] نیز وجود دارد.836588 همچنین برخی از فقها بیان داشته اند که اگر تعداد دندان های کسی از بیست و هشت عدد کمتر باشد، نباید دیه کامل را به تعداد دندان ها تقسیم کرد، بلکه باز هم این عدد به بیست و هشت تقسیم می شود، در این حالت دیه دندان های مجنی علیه به تعداد دندان هایی که ندارد، کم می شود.4180536 | برخی از فقها معتقدند در فرضی که تعداد مجموع دندان ها به صورت طبیعی و مادرزادی یا در اثر یک عارضه، از بیست و هشت عدد کمتر باشد، از بین بردن تمام دندان های موجود باز هم موجب دیه کامل است، در این خصوص ادعای [[اجماع]] نیز وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836588|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> همچنین برخی از فقها بیان داشته اند که اگر تعداد دندان های کسی از بیست و هشت عدد کمتر باشد، نباید دیه کامل را به تعداد دندان ها تقسیم کرد، بلکه باز هم این عدد به بیست و هشت تقسیم می شود، در این حالت دیه دندان های مجنی علیه به تعداد دندان هایی که ندارد، کم می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4180536|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
== کندن دندان های اضافی == | == کندن دندان های اضافی == | ||
در [[ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، برای کندن دندان های اضافی، در فرض ایجاد نقص، ارش تعیین شده است و در غیر این صورت، ارش نیز ندارد. | در [[ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، برای کندن دندان های اضافی، در فرض ایجاد نقص، ارش تعیین شده است و در غیر این صورت، ارش نیز ندارد. | ||
برخی از حقوقدانان در خصوص کندن دندان های غیر اصلی مجنی علیه که تعداد دندان هایش بیش از بیست و هشت عدد است، معتقدند که برای این دندان های اضافی نیز باید دیه پرداخت شود، اما برخی دیگر بر این باورند که در فرض باقی ماندن تعدادی از دندان های اصلی، برای دیگر دندان های غیر اصلی، باید ارش تعیین شده و در این صورت لازم است دیه دندان های اصلی که باقی مانده اند، کسر گردد.712944 در خصوص نقص حاصل از کندن دندان های غیر اصلی، گروهی از حقوقدانان معتقدند لازم است در این خصوص به حاکم رجوع | برخی از حقوقدانان در خصوص کندن دندان های غیر اصلی مجنی علیه که تعداد دندان هایش بیش از بیست و هشت عدد است، معتقدند که برای این دندان های اضافی نیز باید دیه پرداخت شود، اما برخی دیگر بر این باورند که در فرض باقی ماندن تعدادی از دندان های اصلی، برای دیگر دندان های غیر اصلی، باید ارش تعیین شده و در این صورت لازم است دیه دندان های اصلی که باقی مانده اند، کسر گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712944|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> در خصوص نقص حاصل از کندن دندان های غیر اصلی، گروهی از حقوقدانان معتقدند لازم است در این خصوص به حاکم رجوع شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712968|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> منتها در فرض عدم ایجاد نقص در اثر کندن این دندان ها، جریمه یا همان ارش نیز ثابت نخواهد شد، چرا که جریمه را باید در مقابل نقص اخذ نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671288|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
=== پیشینه === | === پیشینه === | ||
در گذشته [[ماده 404 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.1425960 | در گذشته [[ماده 404 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1425960|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | ||
=== در فقه === | === در فقه === | ||
برخی از فقها، دیه دندان زائد را یک سوم دیه دندان اصلی می دانند، منتها لازم است این دندان به تنهایی و بدون دندانی که بدان متصل است، کنده شده | برخی از فقها، دیه دندان زائد را یک سوم دیه دندان اصلی می دانند، منتها لازم است این دندان به تنهایی و بدون دندانی که بدان متصل است، کنده شده باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2500328|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> لذا اگر این دندان منضم به دندان اصلی کنده شود، برای آن دیه ای نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2817228|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> گروهی دیگر از فقها در خصوص افرادی که بیش از بیست و هشت دندان دارند، بیان داشته اند که در فرض ایراد جنایت بر این دندان های اضافی، اگر این دندان ها جزء دندان های اصلی فرد باشند، نسبت به دندان های بیست و هشتگانه باید دیه اخذ شده و در خصوص از بین رفتن باقی دندان ها باید مقررات [[ارش|حکومت]] و ارش را جاری نمود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 13 فروردین و اردیبهشت 1378|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1394940|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> در این خصوص تفاوتی نمی کند که این دندان ها در جلوی دندان های اصلی روییده باشند یا پشت آن ها.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref> | ||
=== کندن دندان عقل === | === کندن دندان عقل === | ||
در خصوص دندان عقل نیز گروهی آن را دندانی زائد می دانند که ارش آن معادل دو الی سه درصد دیه کامل می | در خصوص دندان عقل نیز گروهی آن را دندانی زائد می دانند که ارش آن معادل دو الی سه درصد دیه کامل می باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712956|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> [[فقهای امامیه]] در خصوص دندان عقل، قائل به دیه مشخص و معینی نمی باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836572|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> آنان در پاره ای از موارد این دندان ها را جزء دندان های زائد دانسته اند که به دلیل محل قرار گیریشان به ندرت مورد جنایت قرار می گیرند، در فرض جنایت نیز، ارش آنان معادل دو الی سه درصد دیه کامل است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2500332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> این دندان های عقل در حدود سی سالگی فرد روییده و چهار عدد هستند، منتها چنانچه در نتیجه کندن این دندان ها نقصی حاصل شود، گروهی از فقها بر این باورند که باید جریمه آن از سوی حاکم تعیین گردد، در فرض عدم ایجاد نقص نیز جریمه ای اخذ نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836584|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> در مقابل اما [[فقهای عامه]] معتقدند دندان های عقل نیز بخشی از دندان های اصلی بوده و لذا تعداد دندان های دهان را سی و دو عدد می دانند، در نتیجه به باور این گروه از فقها، دیه هر دندان معادل پنج شتر خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=83664|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ||
== تأثیر یا عدم تأثیر رنگ دندان بر میزان دیه == | == تأثیر یا عدم تأثیر رنگ دندان بر میزان دیه == | ||
مطابق [[ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، تفاوتی در میزان دیه دندان هایی که رنگ های گوناگون دارند، وجود ندارد، اما اگر دندانی در اثر جنایت، سیاه شود و نیفتد، دیه آن، دو سوم دیه همان دندان است و دیه دندانی که قبلاً سیاه شده است نیز یک سوم دیه همان دندان است. | مطابق [[ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، تفاوتی در میزان دیه دندان هایی که رنگ های گوناگون دارند، وجود ندارد، اما اگر دندانی در اثر جنایت، سیاه شود و نیفتد، دیه آن، دو سوم دیه همان دندان است و دیه دندانی که قبلاً سیاه شده است نیز یک سوم دیه همان دندان است. | ||
این ماده در خصوص دندان هایی است که فاقد رنگ طبیعی و سفید هستند، تفاوتی در منشاء و علت تغییر این رنگ وجود ندارد، لذا چنانچه یک دندان به موجب [[صدمه]]، بیماری، یا جنایت زرد شود، در هر حال مشمول این ماده است، این در حالی است که بخش دوم این ماده، در خصوص سیاه شدن دندان در اثر جنایت است، گروهی از این بخش، چنین نتیجه گرفته اند که سیاه شدن فقط در اثر جنایت رخ می دهد.712984 ماده فوق را مبتنی بر [[نص]] دانسته اند و می توان از این ماده چنین نتیجه گرفت که اگر جنایت وارده بر دندان منجر به سیاهی آن شود، دارای دو سوم دیه دندان سالم است، همچنین گروهی چنین استدلال کرده اند که سیاه شدن دندان در نتیجه ارتکاب جنایت، به منزله فلج شدن آن است و قاعده، آن است که در این شرایط دو سوم [[دیه اعضا|دیه عضو]] دریافت شود.836608 | این ماده در خصوص دندان هایی است که فاقد رنگ طبیعی و سفید هستند، تفاوتی در منشاء و علت تغییر این رنگ وجود ندارد، لذا چنانچه یک دندان به موجب [[صدمه]]، بیماری، یا جنایت زرد شود، در هر حال مشمول این ماده است، این در حالی است که بخش دوم این ماده، در خصوص سیاه شدن دندان در اثر جنایت است، گروهی از این بخش، چنین نتیجه گرفته اند که سیاه شدن فقط در اثر جنایت رخ می دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712984|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> ماده فوق را مبتنی بر [[نص]] دانسته اند و می توان از این ماده چنین نتیجه گرفت که اگر جنایت وارده بر دندان منجر به سیاهی آن شود، دارای دو سوم دیه دندان سالم است، همچنین گروهی چنین استدلال کرده اند که سیاه شدن دندان در نتیجه ارتکاب جنایت، به منزله فلج شدن آن است و قاعده، آن است که در این شرایط دو سوم [[دیه اعضا|دیه عضو]] دریافت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836608|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
=== در فقه === | === در فقه === | ||
مستند فقهی این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند.2357868 | مستند فقهی این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357868|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> | ||
در خصوص این ماده، دیدگاه های مخالفی نیز میان فقها دیده می شود. | در خصوص این ماده، دیدگاه های مخالفی نیز میان فقها دیده می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712992|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از فقها بیان نموده اند که در دیه از بین بردن دندان های سفید یا زرد یا سیاه تفاوتی وجود ندارد.2500320 برخی از فقها معتقدند سیاه شدن دندان در اثر جنایت، موجب دیه کامل است، مگر اینکه منافع دندان نظیر جویدن غذا باقی بماند.836704 برخی از فقها نیز بیان داشته اند دیه دندانی که به موجب جنایت دچار سیاهی شده ولی نیفتد، معادل یک سوم دیه آن دندان است، دیه دندان سیاهی نیز که به موجب جنایت بیفتد، دو سوم دیه دندان سالم است. 4062544اما برخی از [[فقهای متقدم|قدما]] معتقدند دیه این دندان، یک چهارم دیه دندان سالم می باشد.3361996 همچنین برخی از فقها بر این باورند که اگر دندانی بر اثر جنایت لق شود، دو سوم دیه آن دندان اخذ می شود، منتها گروهی دیگر در این خصوص قائل به ارش می باشند.2500336 | ||
در هر صورت گروهی از فقها نیز طبق ماده فوق تصریح کرده اند که تفاوتی میان دندان سفید یا زرد یا سیاه در حکم دیه نمی باشد، مشروط بر اینکه این رنگ، رنگ اصلی دندان باشد نه رنگی عارضی، اما اگر سیاه شدن دندان ناشی از جنایت باشد، نظر اقوی، دو سوم دیه اصل دندان است.4180548 | در هر صورت گروهی از فقها نیز طبق ماده فوق تصریح کرده اند که تفاوتی میان دندان سفید یا زرد یا سیاه در حکم دیه نمی باشد، مشروط بر اینکه این رنگ، رنگ اصلی دندان باشد نه رنگی عارضی، اما اگر سیاه شدن دندان ناشی از جنایت باشد، نظر اقوی، دو سوم دیه اصل دندان است.4180548 | ||