۳۰٬۵۵۹
ویرایش
دادگاه اطفال و نوجوانان: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
تبصره - در هر [[حوزه قضایی]] شهرستان یک یا چند شعبه دادگاه اطفال و نوجوانان بر حسب نیاز تشکیل می‌شود. تا زمانی که دادگاه اطفال و نوجوانان در محلی تشکیل نشده‌است، به کلیه جرایم اطفال و نوجوانان به جز جرایم مشمول [[ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۳۱۵)]] این قانون، در شعبه [[دادگاه كيفری دو|دادگاه کیفری دو]] یا دادگاهی که وظایف آن را انجام می‌دهد رسیدگی می‌شود.» | تبصره - در هر [[حوزه قضایی]] شهرستان یک یا چند شعبه دادگاه اطفال و نوجوانان بر حسب نیاز تشکیل می‌شود. تا زمانی که دادگاه اطفال و نوجوانان در محلی تشکیل نشده‌است، به کلیه جرایم اطفال و نوجوانان به جز جرایم مشمول [[ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۳۱۵)]] این قانون، در شعبه [[دادگاه كيفری دو|دادگاه کیفری دو]] یا دادگاهی که وظایف آن را انجام می‌دهد رسیدگی می‌شود.» | ||
=== مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان === | |||
مطابق [[ماده ۴۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری]]: «مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان از بین متخصصان علوم تربیتی، روانشناسی، جرم‌شناسی، مددکاری اجتماعی، دانشگاهیان و فرهنگیان آشنا به مسائل روانشناختی و تربیتی کودکان و نوجوانان اعم از شاغل و بازنشسته انتخاب می‌شوند. | |||
تبصره ۱ - برای انتخاب مشاوران، رئیس [[حوزه قضایی|حوزه قضائی]] هر محل برای هر شعبه حداقل هشت نفر مرد و زن را که واجد شرایط مندرج در این ماده بداند به رئیس کل دادگستری استان پیشنهاد می‌کند. رئیس کل دادگستری استان از بین آنان حداقل چهار نفر را برای مدت دو سال به این سمت منصوب می‌نماید . انتخاب مجدد آنان بلامانع است. | |||
تبصره ۲ - در صورت مؤنث بودن متهم، حداقل یکی از مشاوران باید زن باشد.» | |||
مشاور دادگاه را باید فردی بجز [[مستشار]] دادگاه دانست، مستشار دارای [[پایه قضایی]] و نیز دارای حق رأی است، اما مشاور پایه قضایی نداشته و حق رای نیز ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4694704|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | مشاور دادگاه را باید فردی بجز [[مستشار]] دادگاه دانست، مستشار دارای [[پایه قضایی]] و نیز دارای حق رأی است، اما مشاور پایه قضایی نداشته و حق رای نیز ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4694704|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ||
عده ای از حقوقدانان، تکلیف به انتخاب مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان از بین متخصصان رشته‌های مذکور را تکلیفی بلند پروازانه و دور از واقعیت تلقی کرده‌اند. اجرای این تصمیم به خصوص در نقاطی از کشور که از حضور افراد متخصص به تعداد کافی بی بهره اند مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. راه حل این گروه از حقوقدانان، پیش‌بینی حضور کارشناس بجای متخصص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4709572|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | |||
=== قضات دادگاه اطفال و نوجوانان === | |||
سابقاً مقنن توجهی به لزوم انتخاب قضات دادگاه‌های اطفال و نوجوانان از میان قضات آموزش دیده، ننموده بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278760|صفحه=|نام۱=صادق|نام خانوادگی۱=سلیمی|نام۲=امین|نام خانوادگی۲=بخشی زاده اهری|چاپ=1}}</ref>اما در حال حاضر به موجب ماده ۴۰۹ قانون آیین دادرسی کیفری: «قضات دادگاه و [[دادسرای ویژه نوجوانان|دادسرای اطفال و نوجوانان]] را [[رئیس قوه قضائیه]] از بین قضاتی که حداقل پنج سال سابقه خدمت قضائی دارند و شایستگی آنان را برای این امر با رعایت سن و جهات دیگر از قبیل تأهل، گذراندن دوره آموزشی و ترجیحاً داشتن فرزند محرز بداند ، انتخاب می‌کند.» | |||
اساساً لازم است قضات دادگاه‌های اطفال و نوجوانان از میان قضاتی انتخاب شوند که در امر مربوطه آموزش دیده، علاقه‌مند و متخصص باشند، این نکته مثبتی است که در قانون جدید نیز به آن توجه شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278756|صفحه=|نام۱=صادق|نام خانوادگی۱=سلیمی|نام۲=امین|نام خانوادگی۲=بخشی زاده اهری|چاپ=1}}</ref> | |||
==== فرض عدم حضور قاضی آموزش دیده ==== | |||
مطابق [[ماده ۴۱۱ قانون آیین دادرسی کیفری]]: «هرگاه قاضی دادگاه اطفال و نوجوانان به جهتی از جهات قانونی از انجام وظیفه باز بماند، رئیس دادگستری می‌تواند شخصاً به جای او انجام وظیفه کند یا یکی از قضات واجد شرایط را به جای قاضی دادگاه اطفال و نوجوانان به‌طور موقت مأمور رسیدگی نماید.» | |||
گروهی معتقدند با توجه به این که ممکن است رئیس دادگستری، آموزش‌های لازم قضات متخصص دادگاه‌های اطفال را ندیده باشد، بهتر بود قانونگذار مبادرت به پیش‌بینی [[دادرس علی‌البدل|قضات علی‌البدلی]] می‌کرد که آموزش‌های لازم را دیده باشند و در فرض عدم امکان رسیدگی توسط قاضی دادگاه اطفال و نوجوانان، این قضات به جایگزینی از ایشان انجام وظیفه نمایند، در چنین صورتی اصل پذیرفته شده این قانون مبنی بر لزوم استفاده از قضات متخصص در دادگاه‌های اطفال نیز رعایت می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6278764|صفحه=|نام۱=صادق|نام خانوادگی۱=سلیمی|نام۲=امین|نام خانوادگی۲=بخشی زاده اهری|چاپ=1}}</ref> | |||
=== ریاست دادگاه اطفال و نوجوانان === | |||
به موجب [[ماده ۴۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری]]: «رئیس دادگستری یا رئیس کل دادگاه‌های شهرستان مرکز استان هر [[حوزه قضایی|حوزه]] حسب مورد ریاست دادگاه‌های اطفال و نوجوانان را نیز بر عهده دارد.» | |||
==در رویه قضایی== | ==در رویه قضایی== | ||
[[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۶۵۱–۱۳۷۹/۸/۳ بیان می‌دارد که رسیدگی به کلیه جرایم اشخاص بالغ کمتر از ۱۸ سال در دادگاه اطفال صورت می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی جدید (تطبیق ماده به ماده با قانون مصوب 1392/02/01) (جلد اول) (بخش کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=اندیشه عصر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4304796|صفحه=|نام۱=امین|نام خانوادگی۱=بخشی زاده|نام۲=آیناز|نام خانوادگی۲=عارفی|چاپ=1}}</ref> | [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۶۵۱–۱۳۷۹/۸/۳ بیان می‌دارد که رسیدگی به کلیه جرایم اشخاص بالغ کمتر از ۱۸ سال در دادگاه اطفال صورت می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی جدید (تطبیق ماده به ماده با قانون مصوب 1392/02/01) (جلد اول) (بخش کلیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=اندیشه عصر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4304796|صفحه=|نام۱=امین|نام خانوادگی۱=بخشی زاده|نام۲=آیناز|نام خانوادگی۲=عارفی|چاپ=1}}</ref> | ||