ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی
ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی: حق تکثیر، اجراء و توزیع (عرضه و نشر) آثار تحت حمایت قانون حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1348.9.3 و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 1352.9.26 و قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای مصوب 1379.10.4، به صورت «داده پیام» منحصراً دراختیار مؤلف است. کلیه آثار و تألیفاتی که در قالب «دادهپیام» میباشند، از جملهاطلاعات، نرمافزارها و برنامههای رایانهای، ابزار و روشهای رایانهای و پایگاههای داده وهمچنین حمایت از حقوق مالکیتهای فکری در بستر مبادلات الکترونیکی شامل حقاختراع، حق طراحی، حق مؤلف، حقوق مرتبط با حق مؤلف، حمایت از پایگاههای داده،حمایت از نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی (Integrated Circuits & Chips) و حمایت از اسرار تجاری، مشمول قوانین مذکور در این ماده و قانون ثبت علائم واختراعات مصوب 1310.4.1 و آئیننامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 1337.4.14 خواهد بود، منوط بر آن که امور مذکور در آن دو قانون موافق مصوبات مجلس شورای اسلامی باشد.
تبصره 1 - حقوق مرتبط با مالکیت ادبی و هنری (Related Rights) که پیش از
اینبهعنوان حقوق جانبی مالکیت ادبی و هنری (Neighboring Rights) شناخته
میشدندشامل حقوق مادی و معنوی برای عناصر دیگری علاوه بر مؤلف، از جمله
حقوقهنرمندان مجری آثار، تولیدکنندگان صفحات صوتی و تصویری و سازمانها و
مؤسساتضبط و پخش میباشند که مشمول قوانین مصوب 1348.9.3 و 1352.9.26 مورداشاره
در این ماده میباشند.
تبصره 2 - مدار یکپارچه (Integrated Circuit) یک جزء الکترونیکی با نقشه ومنطقی
خاص است که عملکرد و کارائی آن قابلیت جایگزینی با تعداد بسیار زیادی ازاجزاء
الکترونیکی متعارف را داراست. طراحیهای نقشه، جانمائی و منطق این مدارهابراساس
قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310.4.1 و آئیننامه اصلاحی اجرایقانون ثبت
علائم تجارتی و اختراعات مصوب 1337.4.14 مورد حمایت میباشد.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
داده پیام: هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی، نوری یا فناوری های جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می شود.[۱]
مدار یکپارچه: محصولی است که دارای کارکرد الکترونیکی بوده و در شکل نهایی و یا میانی خود، دارای اجزاء متعددی باشد و حداقل یکی از اجزاء متعدد ان فعال بوده و همه یا بعضی از ارتباطات میان اجزاء به طور یکپارچه طراحی و یا همه بر روی یک نقطه دیگر قرار گرفته باشند.[۲]
مطالعات تطبیقی
موافقتنامه تریپس در خصوص مدارهای یکپارچه به استثنای مواردی که به نحو دیگری مقرر شده است، از کشور ها میخواهد طرح های ساخت این مدارها را مطابق با «معاهده مالکیت فکری واشنگتن در خصوص مدارهای یکپارچه 1989» مورد حمایت قرار دهند. در حقوق داخلی به موجب تبصره 2 ماده ۶۲ قانون تجارت الکترونیکی، طراحی های نقشه جانمایی و منطق مدارهای یکپارچه، تحت نظام قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310 و ایین نامه اجرایی ان مورد حمایت قرار می گیرند.[۳]
نکات توضیحی ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی
رکن قانونی جرم عرضه، اجرا یا تکثیر ناقض حقوق پدیداورنده در بستر مبادلات الکترونیکی، عبارت است از ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی و همچنین ماده 74 قانون مذکور که ضمانت اجرای تخلف از ماده 62 را تعیین نموده است. [۴]
در حوزه حق اختراع یک چالش عمده پیش روست و ان یکی امکان ثبت و حمایت از روش های انجام تجارت الکترونیکی به عنوان حق اختراع که در برخی کشور ها پاسخ ان مثبت و در نظام حقوقی ایران منفی است.[۵]
ماده 62 و 74 قانون تجارت الکترونیکی اشاره مستقیم به قانون حمایت مولفان و مصنفان و هنرمندان و همچنین قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و اثار صوتی داشته و فی الواقع به طور خاص حمایت های مربوط به پدید اورندگان مورد اشاره در قوانین فوق را در فضای سایبر و در بستر مبادلات الکترونیکی مورد تایید و حکم قرار می دهد.[۶]
نظام دو گانه ای که قانون تجارت الکترونیک ایجاد کرده، این است که نقض حق اختراع و ملحقات به ان ( همچون نقض حقوق مربوط به طرح مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی) در کنار نقض حقوق مالکیت فکری در ماده 62 امده است، اما در خود قانون تجارت الکترونیک، ضمانت اجرای جزایی خاص ندارد و از انجا که قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری نیز فاقد ضمانت اجرای جزایی است، باید به قوانین پراکنده ای که در این خصوص وجود دارد، مراجعه کرد.[۷]
در قوانین اکثر کشورها، مواد و برنامه های سایت ها به شرح زیر مشمول حمایت اند:
- نوشته ها: نوشته های اصیل از قبیل نقل مضمون اگهی ها و اگهی ها به عنوان اثار ادبی مشمول حمایت اند؛
- تصاویر: تصاویر اصیل از قبیل طراحی ها، رسم ها، نقشه های گرافیکی، نقشه ها، طرح ها، نمودارها و عکس ها به عنوان اثار هنری مشمول حمایت اند؛[۸]
نکات تفسیری دکترین ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی
قانون تجارت الکترونیکی در ماده 62، اعمال حق تکثیر را در محیط الکترونیکی ممکن دانسته است؛ بدون انکه نسبت به ایجاد حقوقی جدید صحبت کند و یا هر چند به اجمال معلوم کند که عرضه اثار در اینترنت جزء کدام یک از حقوق است. در نتیجه، این موضوع قابل انتقاد است.[۹]
قانونگذار در ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی از حقوق مولف در بستر مبادلات الکترونیکی حمایت کرده است. با توجه به ماده ۶۳ قانون تجارت الکترونیکی، اعمال موقت تکثیر، اجراء و توزیع اثر که جزء لاینفک فراگرد فنی پردازش «داده پیام» در شبکه ها است از شمول مقرره فوق خارج شده است.[۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- حق تکثیر، اجرا و توزیع آثار دیجیتال منحصراً در اختیار مؤلف است.
- آثار دیجیتال شامل داده پیامها، اطلاعات، نرمافزارها و برنامههای رایانهای هستند.
- پایگاههای داده و ابزار و روشهای رایانهای نیز مشمول حمایت قانونی هستند.
- حمایت از حقوق مالکیتهای فکری در بستر الکترونیکی شامل حق اختراع و حق طراحی است.
- نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی تحت حمایت قوانین خاص قرار دارند.
- حقوق مرتبط با حق مؤلف شامل حقوق هنرمندان، تولیدکنندگان و سازمانهای ضبط و پخش است.
- مدارهای یکپارچه به دلیل طراحی و عملکرد خاص مورد حمایت قانونی هستند.
- قوانین مقدم بر این ماده باید با مصوبات مجلس شورای اسلامی موافق باشند.
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ محبوبه عبدالهی. دلیل الکترونیکی در نظام ادله اثبات دعوی. چاپ 1. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6487048
- ↑ حسین علی امیری. اجرای حقوق مالکیت صنعتی در مقررات سازمان جهانی تجارت و حقوق ایران. چاپ 1. میزان، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6608912
- ↑ مجله حقوقی دادگستری شماره 50.51 بهار و تابستان 1384. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2772244
- ↑ سیدعباس حسینی نیک. سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4775752
- ↑ حمیدرضا اصلانی. حقوق مالکیت صنعتی در فضای سایبر (دوره حقوق فناوری اطلاعات). چاپ 1. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3595752
- ↑ سیدعباس حسینی نیک. ضمانت اجرا و حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری. فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی مجد شماره 21 و 22 تابستان و پاییز 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5050828
- ↑ مجله حقوقی دادگستری شماره 59 تابستان 1386. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1189164
- ↑ محمدعلی نوری و رضا نخجوانی. حقوق تجارت الکترونیکی. چاپ 2. گنج دانش، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3616544
- ↑ محمود صادقی و یوسف خلج. حمایت از مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط در محیط مجازی. فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق)شماره 15 زمستان 1386، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5104936
- ↑ سیدحسن میرحسینی. مقدمه ای بر حقوق مالکیت معنوی. چاپ 3. میزان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4695176