چالش‌های طرح جمهوری اسلامی ایران در خصوص همه‌پرسی در فلسطین از منظر حقوق بین‌الملل و بایسته‌های روزآمدسازی آن

چالش‌های طرح جمهوری اسلامی ایران در خصوص همه‌پرسی در فلسطین از منظر حقوق بین‌الملل و بایسته‌های روزآمدسازی آن نام مقاله ای از محمد صالح تسخیری بوده که در شماره اول دوره شانزدهم (فروردین 1403) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.

چکیده

دولت جمهوری اسلامی ایران، راه‌حل خود در خصوص مسئله فلسطین را با عنوان «طرح برگزاری همه‌پرسی ملی در سرزمین فلسطین» ارائه کرده است. این طرح که بر محور ادبیات حقوق بین‌المللی ارائه شده، تلاش می‌کند با استناد به مقررات و الزام‌های حقوق بین‌الملل، طرحی حقوقی از راه‌حل ایرانی مسئله فلسطین را ارائه کند. این نوشتار به این مسئله اساسی می‌پردازد که طرح ایرانی از منظر حقوق بین‌الملل با چه چالش‌هایی روبروست و برای روزآمدی و ارتقای آن، به چه موضوع‌هایی باید توجه کرد؟ ازاین‌رو مقاله با روشی تحلیلی و توصیفی به چالش‌ها و بایسته‌های بازنگری در طرح یادشده می‌پردازد. از منظر این نوشتار، بی‌توجهی به ایده تشکیل دو دولت، بی‌توجهی به نقش ساختار سیاسی و رسمی کنونی و بی‌توجهی به ترمینولوژی حقوق بین‌الملل، سه چالش جدی حقوقی در مسیر پیش‌روی طرح ایرانی است. بر اساس یافته‌های این مقاله، زمان آن فرارسیده تا دولت ایران، نسخه جدیدی از این طرح را ارائه دهد و در آن، علاوه بر اتخاذ رویکردی اقناعی، به سمت اقدامی جمعی (در ابعاد حقوقی و سیاسی) گام‌ بردارد. ضروری است تا نسخه بازنگری‌‌شده از ادبیات حقوقی به‌روزتری بهره‌مند باشد و تحولات اخیر ناشی از اقدام‌های سازوکارهای حقوق بشری و نهادهای قضایی بین‌المللی (دادگستری و کیفری) را در خود منعکس کند.

کلیدواژه ها

• همه‌پرسی فلسطین
• راه‌حل دو دولتی
• مسئله فلسطین
• همگرایی حقوقی
• حق تعیین سرنوشت
• حقوق بشر