نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات پایان نامه|عنوان=نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی|رشته تحصیلی=حقوق عمومی|دانشجو=|استاد راهنمای اول=|استاد مشاور اول=سید علیرضا طباطبایی|مقطع تحصیلی=کارش...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
'''نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی''' عنوان پایان نامه ای است که توسط [[]]، و با مشاوره [[سید علیرضا طباطبایی]] در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید. | '''نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی''' عنوان پایان نامه ای است که توسط [[]]، و با مشاوره [[سید علیرضا طباطبایی]] در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید. | ||
==چکیده== | ==چکیده== | ||
حق تعیین سرنوشت همواره به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق بشری مطرح بوده است که مطابق آن، مردم می توانند سرنوشت خویش را در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مشخص نمایند. از طرفی در بسیاری قوانین اساسی جهان از جمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصولی تحت عنوان اصول تجدیدناپذیر یا غیرقابل بازنگری وجود دارد که عمدتا موضوعات اساسی و ساختار پایه ای کشور را شامل می شود، یعنی مواردی که با تغییر آن ها ارزش ها و هویت ملت و کشور دستخوش تغییر می شود. بنابراین در نگاه نخست تعارضی میان حق تعیین سرنوشت و اصول تغییرناپذیر قانون اساسی احساس می شود. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی درصدد است نسبت میان حق تعیین سرنوشت را با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی ج.ا.ا با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی بررسی کند. یافته های پژوهش بیان گر آن است که هرچند حق تعیین سرنوشت از منظر حقوق غربی و البته در مقام تحقق آن توسط مردم حقی مطلق قلمداد می شود اما از منظر حقوق اسلامی و مبانی فقهی، مقید به حاکمیت الهی است. در هر صورت نیز با هدف حمایت از ثبات نظام سیاسی و حفظ ارزش های قانون اساسی، سازوکارهای عینی اعمال حق تعیین سرنوشت به طور عمده محدود به مواردی نظیر مشارکت در انتخابات و همه پرسی های تقنینی و مشورتی است و تغییر در بنیان های نظام سیاسی را شامل نمی شود. اعتقاد به فرانسلی بودن قانون اساسی نیز موید این مطلب است که به طور اولیه اقتضای دوام و مانایی قانون اساسی را دارد. | [[حق تعیین سرنوشت در حقوق بین الملل و مناسبات آن با دموکراسی|حق بر تعیین سرنوشت]] همواره به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق بشری مطرح بوده است که مطابق آن، مردم می توانند سرنوشت خویش را در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مشخص نمایند. از طرفی در بسیاری قوانین اساسی جهان از جمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصولی تحت عنوان اصول تجدیدناپذیر یا غیرقابل بازنگری وجود دارد که عمدتا موضوعات اساسی و ساختار پایه ای کشور را شامل می شود، یعنی مواردی که با تغییر آن ها ارزش ها و هویت ملت و کشور دستخوش تغییر می شود. بنابراین در نگاه نخست تعارضی میان حق تعیین سرنوشت و اصول تغییرناپذیر قانون اساسی احساس می شود. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی درصدد است نسبت میان حق تعیین سرنوشت را با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی ج.ا.ا با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی بررسی کند. یافته های پژوهش بیان گر آن است که هرچند حق تعیین سرنوشت از منظر حقوق غربی و البته در مقام تحقق آن توسط مردم حقی مطلق قلمداد می شود اما از منظر حقوق اسلامی و مبانی فقهی، مقید به [[حاکمیت الهی و حق تعیین سرنوشت از منظر شهید آیت الله دکتر بهشتی|حاکمیت الهی]] است. در هر صورت نیز با هدف حمایت از ثبات نظام سیاسی و حفظ ارزش های قانون اساسی، سازوکارهای عینی اعمال حق تعیین سرنوشت به طور عمده محدود به مواردی نظیر مشارکت در انتخابات و [[همه پرسی های تقنینی]] و مشورتی است و تغییر در بنیان های [[نظام سیاسی]] را شامل نمی شود. اعتقاد به [[فرانسلی بودن قانون اساسی]] نیز موید این مطلب است که به طور اولیه اقتضای دوام و مانایی قانون اساسی را دارد. | ||
==ساختار و فهرست پایان نامه== | ==ساختار و فهرست پایان نامه== | ||
مقدمه | مقدمه | ||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۰: | ||
* حق تعیین سرنوشت | * حق تعیین سرنوشت | ||
* اصول تغییرناپذیر | * اصول تغییرناپذیر | ||
== مواد مرتبط == | |||
'''[[ماده ۱ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی|ماده ۱ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی]]''' | |||
'''[[اصل ۱۷۷ قانون اساسی]]''' | |||
'''[[اصل ۵۶ قانون اساسی]]''' | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۵۶
 | |
| عنوان | نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| استاد مشاور | سید علیرضا طباطبایی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی عنوان پایان نامه ای است که توسط [[]]، و با مشاوره سید علیرضا طباطبایی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
حق بر تعیین سرنوشت همواره به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق بشری مطرح بوده است که مطابق آن، مردم می توانند سرنوشت خویش را در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مشخص نمایند. از طرفی در بسیاری قوانین اساسی جهان از جمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصولی تحت عنوان اصول تجدیدناپذیر یا غیرقابل بازنگری وجود دارد که عمدتا موضوعات اساسی و ساختار پایه ای کشور را شامل می شود، یعنی مواردی که با تغییر آن ها ارزش ها و هویت ملت و کشور دستخوش تغییر می شود. بنابراین در نگاه نخست تعارضی میان حق تعیین سرنوشت و اصول تغییرناپذیر قانون اساسی احساس می شود. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی درصدد است نسبت میان حق تعیین سرنوشت را با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی ج.ا.ا با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی بررسی کند. یافته های پژوهش بیان گر آن است که هرچند حق تعیین سرنوشت از منظر حقوق غربی و البته در مقام تحقق آن توسط مردم حقی مطلق قلمداد می شود اما از منظر حقوق اسلامی و مبانی فقهی، مقید به حاکمیت الهی است. در هر صورت نیز با هدف حمایت از ثبات نظام سیاسی و حفظ ارزش های قانون اساسی، سازوکارهای عینی اعمال حق تعیین سرنوشت به طور عمده محدود به مواردی نظیر مشارکت در انتخابات و همه پرسی های تقنینی و مشورتی است و تغییر در بنیان های نظام سیاسی را شامل نمی شود. اعتقاد به فرانسلی بودن قانون اساسی نیز موید این مطلب است که به طور اولیه اقتضای دوام و مانایی قانون اساسی را دارد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
۱ بیان مسیله
۲ ضرورت و اهداف تحقیق
۳ پیشینه تحقیق
۴ سوال ها یا فرضیه های اصلی تحقیق
۵ روش تحقیق و شیوه جمع آوری اطلاعات
۶ قلمرو تحقیق
۷ ساختار تحقیق
فصل اول: بررسی مبانی فقهی و حقوقی حق تعیین سرنوشت
مبحث اول: مفهوم حق تعیین سرنوشت
مبحث دوم: ابعاد حق تعیین سرنوشت
مبحث سوم: مبانی حق تعیین سرنوشت سیاسی از منظر اسلام
گفتار اول: حق تعیین سرنوشت سیاسی در اسلام
گفتار دوم: مبانی حق تعیین سرنوشت سیاسی در اسلام
بند اول: محور بودنِ خداوند در حق ها (توحید)
بند دوم: اصل شورا
بند سوم: کرامت انسانی
بند چهارم: فطرت انسانی
بند پنجم: مساوات و برابری
گفتار سوم: بررسی دیدگاه فقهای معاصر شیعه در خصوص حق تعیین سرنوشت
بند اول: امام خمینی(ره)
بند دوم: حضرت آیت الله خامنه ای(مدظلهالعالی)
بند سوم: شهید آیت الله بهشتی
گفتار چهارم: مطلق نبودن حق تعیین سرنوشت در اسلام ۵۰ مبحث سوم: مبانی حقوقی حق تعیین سرنوشت
گفتار اول: حق تعیین سرنوشت از منظر حقوق غربی
گفتار دوم: بررسی ماهیت حق تعیین سرنوشت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
بند اول: نگرش مبتنی محدودیت اراده ملت در حق تعیین سرنوشت خویش
بند دوم: نگرش مبتنی بر عدم محدودیت اراده ملت در حق تعیین سرنوشت خویش
گفتار سوم: مبانی حق تعیین سرنوشت ملت با تکیه بر مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی
بند اول: نظر موافقان با اصلِ پنجاه و ششم قانون اساسی
بند دوم: نظر مخالفان با اصل پنجاه و ششم قانون اساسی
برآیند
فصل دوم: مبانی فقهی و حقوقی اصول تغییرناپذیر
مبحث اول: چیستی و فلسفه ی اصول تغییرناپذیر
گفتار اول: موضوعات غیرقابل بازنگری در قوانین اساسی
گفتار دوم: اصول غیرقابل بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مبحث دوم: مبانی فقهی اصول غیرقابل بازنگری
گفتار اول: تبیین اصول ثابت و متغیر در اسلام
گفتار دوم: بررسی مبانی فقهی اصول غیرقابل بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
بند اول: مبانی اسلامی بودن نظام و پایه های ایمانی نظام و ابتنای کلیه قوانین و مقررات بر موازین اسلامی
بند دوم: مبانی اتکاء به آراء عمومی
بند سوم: مبانی ولایت امر و امامت امت
بند چهارم: مبانی جمهوری بودن نظام
مبحث سوم: مبانی حقوقی اصول غیرقابل بازنگری
گفتار اول: تبیین ضرورت وجود اصول غیرقابل بازنگری در قانون اساسی
گفتار دوم: بررسی مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی
بند اول: اصول مربوط به اسلامیت نظام و پایه های ایمانی
بند دوم: جمهوریت و اداره امور کشور به اتکاء آراء عمومی
بند سوم: مذهب رسمی کشور
بند چهارم: ولایت فقیه و امامت امت
برآیند
فصل سوم: نسبت سنجی حق تعیین سرنوشت با اصول تغییرناپذیر قانون اساسی
مبحث اول: فرا نسلی بودن یا نبودن قانون اساسی
گفتار اول: مفهوم فرا نسلی بودن و دیدگاه قایلین به آن
بند اول: مفهوم فرا نسلی بودن
بند دوم: دیدگاه قایلین به فرا نسلی بودن قانون اساسی
گفتار دوم: مفهوم فرانسلی نبودن و دیدگاه قایلین به آن
بند اول: مفهوم فرانسلی نبودن
بند دوم: دیدگاه قایلین به فرا نسلی نبودن قانون اساسی
مبحث دوم: بررسی محدودیت های ناظر بر بازنگری قانون اساسی و اعتبار آنها
گفتار اول: انواع محدودیت های ناظر بر بازنگری قانون اساسی
گفتار دوم: اعتبار محدودیت های موضوعی ناظر بر قانون اساسی
بند اول: دیدگاه بی اعتبار بودن محدودیت های ناظر بر بازنگری در قانون اساسی
بند دوم: دیدگاه معتبر بودن محدودیت های ناظر بر بازنگری در قانون اساسی
مبحث سوم: اصول تغییرناپذیر قانون اساسی و حق تعیین سرنوشت
گفتار اول: دیدگاه معتقد به قابل جمع بودن محدودیت های اصل
با حق تعیین سرنوشت
گفتار دوم: دیدگاه معتقد به تعارض محدودیت های اصل
با حق تعیین سرنوشت
برآیند
نتیجه گیری
منابع
کلیدواژه ها
- حق تعیین سرنوشت
- اصول تغییرناپذیر