تحلیلی در خصوص قابلیت طرح دعوای مستقیم سهامداران برای مطالبۀ زیان بازتابی؛ مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوقی انگلستان و ایران

تحلیلی در خصوص قابلیت طرح دعوای مستقیم سهامداران برای مطالبه زیان بازتابی؛ مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی انگلستان و ایران نام مقاله ای از لعیا جنیدی و مصطفی کوشکی بوده که در شماره سوم (پاییز 1401) در فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی منتشر شده است.

چکیده

با ورود خسارت به شرکت محتمل است که سهامداران آن شرکت نیز از طریق کاهش ارزش سهام و سود آن دچار زیان شوند. این مقاله تلاش دارد با شیوۀ توصیفی و تحلیلی و به‌صورت تطبیقی به این پرسش اساسی پاسخ دهد که آیا سهامداران می‌توانند به‌صورت مستقیم برای زیان‌های وارده به خود (که به‌نوعی بازتاب زیان وارده به شرکت است) اقدام به طرح دعوا علیه شخص زیان‌زننده کنند یا خیر؟ نتایج نشان می‌دهد که در حقوق شرکت‌های انگلستان دعوای مستقیم سهامداران برای مطالبۀ زیان بازتابی با وجود قاعدۀ مهم «عدم وجود زیان بازتابی» محدود به موارد استثنایی نظیر استنکاف شرکت از طرح دعوا و هنگامی‌که شرکت در نتیجۀ رفتار خوانده قادر به طرح دعوا برای مطالبۀ خسارت خود نیست، شده است. در حقوق شرکت‌های ایران نیز با آنکه تردیدهایی در خصوص مطالبۀ خسارت ناشی از کاهش ارزش سهام و سود آن در آرای هیأت داوری بورس و اوراق بهادار وجود دارد، ولی به‌نظر می‌رسد چنین ضرری قابل مطالبه است. البته برخی ملاحظات عملی مانند امکان تعدد دعاوی سهامداران و بحث کارایی (هزینه-فایده) موجب می‌شود تا علی‌الاصول شرکت را مقدم در طرح دعوا بدانیم.

کلید واژه ها

• شرکت تجارتی
• دعوای سهامداران
• زیان بازتابی
• قاعدۀ «عدم وجود زیان بازتابی»
• قاعدۀ ‏‏«اولویت شرکت»

مواد مرتبط

• ماده 583 قانون تجارت
• ماده 24 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت
• ماده یک قانون مسئولیت مدنی
• فصل ششم قانون بورس و اوراق بهادار
• مواد 260 قانون شرکت های تجاری انگلستان
• مواد 261 قانون شرکت های تجاری انگلستان
• مواد 262 قانون شرکت های تجاری انگلستان
• مواد 263 قانون شرکت های تجاری انگلستان
• مواد 264 قانون شرکت های تجاری انگلستان