حقوق بنیادین بزه‌دیده در فرایند دادرسی کیفری

حقوق بنیادین بزه‌دیده در فرایند دادرسی کیفری نام مقاله ای از محمد آشوری و ابوالقاسم خدادی که در شماره دوم (زمستان 1390) در نشریه آموزه های حقوق کیفری منتشر شده است.

چکیده

ارتکاب جرم علیه یک شخص، علاوه بر آنکه آسیبهای متعدد جسمانی، مالی، روانی و عاطفی برای بزه‌دیده به بار می‌آورد، از یک سو او را در پیچ و خمهای مختلف مراکز پزشکی، پلیسی و قضایی قرار می‌دهد و از سوی دیگر با مداخله‌گران متعدد و پرونده‌های گوناگون اعم از کیفری، حقوقی، اداری و غیره مواجه می‌سازد. این در حالی است که وی به خاطر آسیبهای واردآمده، دیگر از توان مادی و روانی سابق برخوردار نیست. بر این اساس پی‌ریزی حقوق بزه‌دیدگان در فرایند دادرسی کیفری در کنار شناخت مشکلات و نیازهای ایشان، باید بر شالودة محکمی استوار گردد. بی‌تردید، حفظ کرامت و ارزش والای انسانی به عنوان یکی از حقوق بنیادین، برابر و انتقال‌ناپذیر بشر، مبنایی استوار در این سازماندهی است. این حقوق مشتمل بر سه حق اساسی شناسایی، همراهی و حمایت و جبران خسارت بزه‌دیده است که در این نوشتار، ابعاد و مصادیق این سه حق بررسی می‌شود.

واژگان کلیدی

• حقوق بزه‌دیده
• حفظ کرامت بشر
• فرایند دادرسی کیفری
• حقوق ناظر به شناسایی
• حقوق همراهی و حمایت
• حقوق ناظر به جبران خسارت بزه‌دیده