ماده ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم بهر نحو علیه جمهوری اسلامی ایران همکاری ن...» ایجاد کرد) |
(نگارش نکات مربوط به ماده، رفرنس دهی و لینک دادن.) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم بهر نحو علیه جمهوری اسلامی ایران همکاری نماید، در صورتیکه محارب شناخته نشود به یک تا ده سال حبس محکوم می گردد. | هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم بهر نحو علیه جمهوری اسلامی ایران همکاری نماید، در صورتیکه محارب شناخته نشود به یک تا ده سال حبس محکوم می گردد. | ||
== واژگان == | |||
منظور از دولت خارجه متخاصم دولتی است که با ایران روابط دوستانه یا بی طرفانه ندارد. اعم از اینکه با ایران در حال جنگ مسلحانه باشد یا خیر.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432872|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> دولت های غیر رسمی خارجی یا سازمان های خارجی مشمول این عنوان قرار نمیگیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857608|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> | |||
== پیشینه == | |||
محتوای ماده 508 با تغییراتی در [[ماده 2 قانون تعزیرات مصوب 1362]] و [[ماده 3 قانون تعزیرات مصوب 1362]] ذکر شده بود. بدین شکل که در ماده 2 قانون مصادیقی از همکاری با دشمن بیان شده و ماده 3 همکاری با تبعه خارجی را مطمح نظر قرار داده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387084|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
طبق این ماده همکاری با دولت های خارجه برای بر هم زدن امنیت کشور توسط هر شخصی اعم از ایرانی یا خارجی، کارمند یا غیر کارمند، در قلمرو ایران یا خارج از آن مورد جرم انگاری قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857756|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> هرچند واژه ی همکاری در متن ماده به صورت مطلق ذکر شده ولی منصرف از همکاری های علمی، اقتصادی و فرهنگی است که به امنیت داخلی یا خارجی کشور ضربه ای وارد نمیکند، اگرچه این همکاری ها علیه جمهوری اسلامی ایران باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387052|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> همچنین همکاری صرفا ظهور در فعل دارد و با ترک فعل تحقق پیدا نمیکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2600856|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=پوربافرانی|چاپ=1}}</ref> در خصوص [[عنصر معنوی]] این جرم علاوه بر آگاهی مرتکب از مجرمانه بودن عمل، میتوان ادعا کرد که احتمالا قصد مقابله با نظام جمهوری اسلامی نیز شرط می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857604|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> گفتنی است که این جرم از نوع [[جرم مطلق|جرائم مطلق]] است که با صرف همکاری واقع میشود و نیازی به تحقق نتیجه (مثلا صدمه به امنیت داخلی و خارجی کشور) وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2601052|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=پوربافرانی|چاپ=1}}</ref> | |||
== انتقادات == | |||
به نظر میرسد عدم شمول این ماده بر همکاری با دولتی که با ایران روابط دوستانه دارد مورد انتقاد است. بهتر بود به جای عبارت «دول خارجی متخاصم» از عبارت «علیه جمهوری اسلامی ایران» استفاده میشد. بدین ترتیب دایره شمول این ماده بر همکاری با سازمان های ایرانی و خارجی مخالف نیز تسری می یافت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432872|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
نسخهٔ ۹ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۲
هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم بهر نحو علیه جمهوری اسلامی ایران همکاری نماید، در صورتیکه محارب شناخته نشود به یک تا ده سال حبس محکوم می گردد.
واژگان
منظور از دولت خارجه متخاصم دولتی است که با ایران روابط دوستانه یا بی طرفانه ندارد. اعم از اینکه با ایران در حال جنگ مسلحانه باشد یا خیر.[۱] دولت های غیر رسمی خارجی یا سازمان های خارجی مشمول این عنوان قرار نمیگیرند.[۲]
پیشینه
محتوای ماده 508 با تغییراتی در ماده 2 قانون تعزیرات مصوب 1362 و ماده 3 قانون تعزیرات مصوب 1362 ذکر شده بود. بدین شکل که در ماده 2 قانون مصادیقی از همکاری با دشمن بیان شده و ماده 3 همکاری با تبعه خارجی را مطمح نظر قرار داده است.[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
طبق این ماده همکاری با دولت های خارجه برای بر هم زدن امنیت کشور توسط هر شخصی اعم از ایرانی یا خارجی، کارمند یا غیر کارمند، در قلمرو ایران یا خارج از آن مورد جرم انگاری قرار گرفته است.[۴] هرچند واژه ی همکاری در متن ماده به صورت مطلق ذکر شده ولی منصرف از همکاری های علمی، اقتصادی و فرهنگی است که به امنیت داخلی یا خارجی کشور ضربه ای وارد نمیکند، اگرچه این همکاری ها علیه جمهوری اسلامی ایران باشند.[۵] همچنین همکاری صرفا ظهور در فعل دارد و با ترک فعل تحقق پیدا نمیکند.[۶] در خصوص عنصر معنوی این جرم علاوه بر آگاهی مرتکب از مجرمانه بودن عمل، میتوان ادعا کرد که احتمالا قصد مقابله با نظام جمهوری اسلامی نیز شرط می باشد.[۷] گفتنی است که این جرم از نوع جرائم مطلق است که با صرف همکاری واقع میشود و نیازی به تحقق نتیجه (مثلا صدمه به امنیت داخلی و خارجی کشور) وجود ندارد.[۸]
انتقادات
به نظر میرسد عدم شمول این ماده بر همکاری با دولتی که با ایران روابط دوستانه دارد مورد انتقاد است. بهتر بود به جای عبارت «دول خارجی متخاصم» از عبارت «علیه جمهوری اسلامی ایران» استفاده میشد. بدین ترتیب دایره شمول این ماده بر همکاری با سازمان های ایرانی و خارجی مخالف نیز تسری می یافت.[۹]
منابع
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432872
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857608
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387084
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857756
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387052
- ↑ حسن پوربافرانی. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی). چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2600856
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857604
- ↑ حسن پوربافرانی. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی). چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2601052
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432872