ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی

در صورت فوت یکی از ابوین حضانت طفل با آن که زنده است خواهد بود هر چند متوفی پدر طفل بوده و برای او قیم معین کرده باشد.

توضیح واژگان

حضانت، یعنی ولایت، سرپرستی، تربیت، نگهداری و مراقبت از صغیر. و به محافظت و تربیت صغیر، حضانت گویند.

پیشینه

در حقوق مراکش، با فوت ابوین طفل، در تعیین حاضن، به ترتیب، اولویت با جده مادری، خاله ابوینی، و خاله ابی خواهدبود. و درصورتی که طفل، فاقد اقربای مزبور باشد؛ جده پدری او، و در فرض فقدان جد پدری، خواهر وی، و چنانچه کودک، خواهر نداشته باشد؛ سایر خویشان پدری او، به ترتیب مقرر در قانون، برای قبول حضانت تعیین خواهندشد.

در حقوق مراکش، با فوت ابوین طفل نابالغ، در تعیین حاضن، وصی منصوب از سوی پدر، بر سایر اقربای طفل مقدم خواهدبود. و درصورتیکه شخص تحت مراقبت و حضانت، دختر بالغی باشد؛  وصی منصوب از طرف پدر، به شرط وجود رابطه محرمیت با دختر؛ بر سایر اقربای طفل مقدم خواهدبود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

چنانچه مادر ازدواج نماید؛ حق حضانت خود را، از دست خواهدداد؛ مگراینکه پدر طفل ، فوت نماید؛ که در  اینصورت، حضانت با مادر خواهدبود.

درصورت فوت ابوین طفل، حضایت او، بر عهده قیم خواهدبود.

حضانت حقی است مشترک بر عهده والدین طفل، طبیعی است که با فوت یکی از آنها، این حق، از دیگری سلب نخواهدشد.

درصورت فوت پدر، جد پدری در معیت مادر، حضانت طفل را بر عهده خواهندداشت.

سوابق فقهی

درصورتیکه طفل، فاقد ابوین باشد؛ حضانت او با جد پدری خواهدبود.

اگر ابوین طفل مفقود گردد؛ حضانت او با جد پدری خواهدبود.

در صورت فوت پدر، حضانت طفل، با مادر او خواهد بود.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 6458/7 مورخه 12/9/1378 اداره حقوقی قوه قضاییه، با فوت پدر، حضانت طفل بر عهده مادر او خواهدبود؛ و جد پدری، حق مداخله در این امر را ندارد.

به موجب دادنامه شماره 199 مورخه 16/2/1370 شعبه 20 دیوان عالی کشور، و نیز دادنامه شماره 2084 مورخه 27/4/1371 شعبه 33 دیوان عالی کشور، با فوت پدر، حضانت طفل بر عهده مادر او خواهدبود؛ حتی اگر مادر، ازدواج نماید.