نفقه زوجه: دین یا تعهد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== چکیده == | == چکیده == | ||
بسیاری از فقها نفقه زوجه را ازجمله احکام وضعی دانسته و تفاوت آن را با نفقه اقارب، با تقابل مفاهیم دین و تعهد تشریح | بسیاری از فقها نفقه زوجه را ازجمله احکام وضعی دانسته و تفاوت آن را با نفقه اقارب، با تقابل مفاهیم دین و تعهد تشریح کرده‌اند. اغلب حقوقدانان نیز این نظر را پذیرفته‌اند. با این حال نگاه دقیق تر به آثار فقهی و حتی کتب حقوقی، نشان می‌دهد که فقها و حقوقدانان تنها در دین بودن نفقه گذشته متفق بودند و نظرهای آنها پیرامون نفقه جاری و آینده مختلف است. ایشان نکاح را سبب نفقه به عنوان دین پنداشته و در شرطیت تمکین یا مانعیت نشوز تردید کرده‌اند؛ حال آنکه از نظر نگارنده هرچند نکاح سبب نفقه به عنوان یک تعهد است، اما سبب تبدیل این تعهد به دین، تخلف زوج از پرداخت نفقه و تغییر ماهیت آن به مسئولیت قراردادی است. بر این اساس، زوجه حتی دربارهٔ نفقه جاری مالک چیزی در ذمه زوج نیست و تعهد زوج بسته به جنس موضوع نفقه تعهد به تملیک یا اباحه تصرف است؛ به این ترتیب مباحثی ازقبیل ضمان از نفقه آینده زوجه، انتقال نفقه جاری به نحو کلی در ذمه یا ابراء آن، سالبه به انتفاء موضوع خواهد بود. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در آراء قضایی نیز مؤثر باشد؛ چراکه اگر نفقه تعهد قراردادی پنداشته شود و نه دین، در این صورت با اثبات اعسار و قوه قاهره برای عدم امکان پرداخت، نفقه جاری تبدیل به دین نمی‌شود و زوجه می‌تواند از سایر راهکارهای قانونی استفاده کند، یا حتی دولت تحت شرایطی موظف به پرداخت نفقه او شود. | ||
== | == کلیدواژه‌ها == | ||
* [[نفقه]] | |||
* [[نفقه]] | |||
* [[دین]] | * [[دین]] | ||
* تعهد قراردادی | * تعهد قراردادی | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۱۰۷ | * [[ماده ۵۶۵ قانون مدنی]] | ||
* [[ماده ۵۶۵ | |||
[[رده:مقالات حقوق خصوصی]] | [[رده:مقالات حقوق خصوصی]] | ||
[[رده:مقالات حقوق خانواده]] | [[رده:مقالات حقوق خانواده]] | ||
[[رده:مقالات حامد خوبیاری]] | [[رده:مقالات حامد خوبیاری]] | ||
[[رده:مقالات منتشر شده در سال | [[رده:مقالات منتشر شده در سال ۱۳۹۹]] | ||
[[رده:نفقه]] | [[رده:نفقه]] | ||
[[رده:نفقه زوجه]] | [[رده:نفقه زوجه]] | ||
[[رده:تعهد]] | [[رده:تعهد]] | ||
[[رده:دین]] | [[رده:دین]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۳۲
نفقه زوجه: دین یا تعهد نام مقاله ای است از حامد خوبیاری که در شماره هفتاد و دو، دوره بیست و پنجم (بهار و تابستان ۱۳۹۹) دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) منتشر شده‌است.
چکیده
بسیاری از فقها نفقه زوجه را ازجمله احکام وضعی دانسته و تفاوت آن را با نفقه اقارب، با تقابل مفاهیم دین و تعهد تشریح کرده‌اند. اغلب حقوقدانان نیز این نظر را پذیرفته‌اند. با این حال نگاه دقیق تر به آثار فقهی و حتی کتب حقوقی، نشان می‌دهد که فقها و حقوقدانان تنها در دین بودن نفقه گذشته متفق بودند و نظرهای آنها پیرامون نفقه جاری و آینده مختلف است. ایشان نکاح را سبب نفقه به عنوان دین پنداشته و در شرطیت تمکین یا مانعیت نشوز تردید کرده‌اند؛ حال آنکه از نظر نگارنده هرچند نکاح سبب نفقه به عنوان یک تعهد است، اما سبب تبدیل این تعهد به دین، تخلف زوج از پرداخت نفقه و تغییر ماهیت آن به مسئولیت قراردادی است. بر این اساس، زوجه حتی دربارهٔ نفقه جاری مالک چیزی در ذمه زوج نیست و تعهد زوج بسته به جنس موضوع نفقه تعهد به تملیک یا اباحه تصرف است؛ به این ترتیب مباحثی ازقبیل ضمان از نفقه آینده زوجه، انتقال نفقه جاری به نحو کلی در ذمه یا ابراء آن، سالبه به انتفاء موضوع خواهد بود. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در آراء قضایی نیز مؤثر باشد؛ چراکه اگر نفقه تعهد قراردادی پنداشته شود و نه دین، در این صورت با اثبات اعسار و قوه قاهره برای عدم امکان پرداخت، نفقه جاری تبدیل به دین نمی‌شود و زوجه می‌تواند از سایر راهکارهای قانونی استفاده کند، یا حتی دولت تحت شرایطی موظف به پرداخت نفقه او شود.
کلیدواژه‌ها
- نفقه
- دین
- تعهد قراردادی
- تعهد به تملیک
- اباحه تصرف