تعهدات حقوق بشری گروه‌های مسلح غیر دولتی در مخاصمات مسلحانه غیر بین‌المللی

تعهدات حقوق بشری گروه‌های مسلح غیر دولتی در مخاصمات مسلحانه غیر بین‌المللی نام مقاله ای از ایمان منتظری و محمد حسین رمضانی قوام آبادی بوده که در شماره چهارم دوره سیزدهم (زمستان 1400) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.

چکیده

امروزه اکثر مخاصمات مسلحانه، مخاصمات مسلحانه غیر بین‌المللی است. این‌مخاصمات که‌برای مدت‌زمانی طولانی ادامه می‌یابد میان یک‌ یا‌ چند گروه مسلح غیر دولتی با یک کشور یا میان چنین گروه‌های مسلحی در داخل قلمرو یک کشور رخ می‌دهد. افزایش گروه‌های در دهه‌های اخیر و همچنین تاثیر فزاینده‌ای که این گروه‌های مسلح بر زندگی غیرنظامیان وارد نموده‌اند، موجب افزایش توجه جامعه بین‌المللی بر این گروه‌های مسلح شد. با توجه به ماهیت طولانی بودن این مخاصمات مسلحانه و همچنین طیف وسیعی از فعالیت‌های حاکمیتی و غیر حاکمیتی که گروه‌های مسلح در آن مشارکت می‌کنند، حقوق بین‌الملل بشردوستانه قادر به تنظیم روابط میان گروه‌های مسلح و غیرنظامیان که ارتباطی با مخاصمه مسلحانه ندارد، نیست. حقوقی که براین موارد اجرا می‌شود حقوق بشر است. هر چند امروزه پذیرفته شده است که حقوق بشر در مخاصمات مسلحانه نیز اجرا می‌شود، با این حال با توجه به ماهیت حقوق بشر که به منظور تنظیم روابط کشورها و افراد تابع صلاحیت آن‌ها ایجاد شده است، ملزم بودن گروه‌های مسلح به حقوق بشر مجادلات بسیاری را میان کشورها و حقوقدانان ایجاد کرده است. صرف‌نظر از این مجادلات، رویه حقوقی امروزی متمایل به این نظر است که گروه‌های مسلحی که بر قلمرو کنترل دفاکتو اعمال می‌کنند، ملزم به حقوق بشر هستند. در این مقاله درصددیم با بررسی رویه بین‌المللی و دکترین به اثبات ملزم بودن گروه‌های مسلح به حقوق بشر بپردازیم.

کلید واژه ها

• حقوق بشر
• حقوق بشر دوستانه
• غیر نظامیان
• کنترل دوفاکتو
• گروه های مسلح
• مخاصمات مسلحانه داخلی