نظریه شماره 7/99/1069 مورخ 1399/08/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم حضور مشاور یا وکیل،والدین و ولی طفل یا نوجوان در دادگاه اطفال و نوجوانان

شماره نظریه	۷/۹۹/۱۰۶۹
شماره پرونده	۹۹-۱۶۸-۱۰۶۹ ک
تاریخ نظریه	۱۳۹۹/۰۸/۲۵

استعلام: مطابق تبصره ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری عدم رعایت تشریفات دادرسی موجب نقض رأی نیست؛ مگر آن که تشریفات مذکور به درجه ای از اهمیت باشد که موجب بی اعتباری رأی شود و مطابق ماده ۲۹۸ قانون مذکور، دادگاه اطفال و نوجوانان با حضور یک قاضی و یک مشاور تشکیل می شود و نظر مشاور مشورتی است و نیز مطابق ماده ۴۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری در برخی از جرایم اطفال، حضور وکیل تعیینی و در صورت لزوم، تسخیری الزامی است و طبق ماده ۴۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری والدین و اولیاء و سرپرست اطفال و نوجوانان و ... در دادگاه حاضر می شوند.

حال سوال اینجاست که آیا عدم حضور یا عدم دعوت از مشاور، وکیل تعیینی یا تسخیری، والدین و اولیاء توسط دادگاه بدوی و در مقام رسیدگی، از تشریفاتی است که موجبات نقض در دادگاه تجدید نظر را فراهم می کند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا، حکم موضوع ماده ۲۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری مبنی بر لزوم حضور مشاور برای رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان در دادگاه اطفال و نوجوانان، از مقررات مربوط به تشکیلات و سازمان دادگاه است؛ لذا در فرض استعلام که دادگاه نخستین بدون دعوت از مشاور یا بدون حضور وی مبادرت به صدور رأی کرده است، دادگاه تجدید نظر استان باید به استناد تبصره ماده ۴۵۵ این قانون، ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته، پرونده را جهت رسیدگی به دادگاه نخستین اعاده کند.

ثانیا، در فرضی که دادگاه اطفال و نوجوانان بدون حضور وکیل تعیینی یا تسخیری و یا بدون حضور والدین، اولیاء یا سرپرست قانونی طفل یا نوجوان رسیدگی و رأی صادر کرده است و رأی صادرشده مورد تجدید نظرخواهی واقع شده است، با توجه به نقض حقوق دفاعی متهم، دادگاه تجدید نظر استان با عنایت به تبصره ذیل ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری، ضمن نقض رأی تجدید نظرخواسته با تعیین وقت رسیدگی و رعایت ماده ۴۱۲ این قانون مبادرت به صدور رأی می کند.