نظریه شماره 7/99/1965 مورخ 1400/02/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه طرح دادخواست اثبات حق ارتفاق

شماره نظریه	۷/۹۹/۱۹۶۵
شماره پرونده	۹۹-۱۲۷-۱۹۶۵ ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۰/۰۲/۰۷

استعلام: به استحضار می رساند در پرونده های متعدد در خصوص نحوه ی طرح دادخواست اثبات حق ارتفاق اختلاف نظر است؛ توضیح آن که در مواردی که تنها یکی از وارث مانع عبور شخص از ملک خود می شود و ذی نفع به طرفیت همان شخص اقامه دعوی می کند و بدون اطلاع از تعداد وراث و با توجه به این که دیگر وراث ممانعتی ندارند، آنان را طرف دعوی قرار نمی دهد، برخی همکاران تجدید نظر این دعوی را قابل استماع می دانند و برخی قرار عدم استماع دعوی صادر می کنند. خواهشمند است اعلام نظر فرمایید که آیا دعوای اثبات حق ارتفاق و رفع ممانعت از حق به طرفیت برخی از وراث یا شرکا که ممانعت از حق می نمایند، قابل استماع است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا، از آن جا که دعوای اثبات حق ارتفاق نسبت به ملک مشاعی، غیر قابل تجزیه به نسبت سهم مالکان مشاعی است، تمامی مالکان مشاعی باید طرف این دعوا قرار گیرند؛ والّا طبق ماده ۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ قرار عدم استماع آن صادر می شود.

ثانیا، با توجه به این که دعوای ممانعت از حق ارتفاق نسبت به ملک مشاعی فقط متوجه شخص یا اشخاصی است که مانع شده اند، طرح دعوی علیه اشخاصی که ممانعت کرده اند، قابل استماع بوده و طرف دعوا قرار گرفتن تمامی مالکان مشاعی شرط استماع دعوای یادشده نمی باشد.