نظریه شماره 7/1400/993 مورخ 1400/09/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقابل فرجام‌خواهی با تجدیدنظرخواهی محکومان در دعوای غیرقابل تفکیک

شماره نظریه	۷/۱۴۰۰/۹۹۳
شماره پرونده	۱۴۰۰-۱۲۷-۹۹۳ ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۰/۰۹/۰۳

استعلام: ۱۴ - اگر خواندگان دعوی غیر قابل تفکیکی متعدد باشند و حکم بر محکومیت آنان صادر شود بعضی از آنان فرجام خواهی و دیگران تجدیدنظر خواهی کنند رسیدگی به تجدیدنظرخواهی مقدم است یا رسیدگی به فرجام خواهی؟ چنانچه دیوان عالی کشور پیش از اتخاذ تصمیم مرجع تجدیدنظر حکم بر ابرام صادر کند آیا مرجع تجدیدنظر باید به نحوی از نظر دیوان و حکم آن تبعیت کند و یا در فرض اقتضاء حکم بر خلاف حکم دیوان صادر کند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا، در فرض صدور حکم غیر قابل تفکیک و تجزیه علیه خواندگان متعدد و تقدیم دادخواست فرجام خواهی از سوی برخی و تقدیم دادخواست تجدید نظرخواهی از سوی دیگران، نظر به این که فرجام خواهی طریق شکایت فوق العاده از آرا است و تجدید نظرخواهی طریق عادی شکایت از آرا است و طریق عادی مقدم بر طریق فوق العاده است؛ همچنین تجدید نظرخواهی برخلاف فرجام خواهی واجد اثر تعلیقی است و تعیین تکلیف سریع تر نسبت به تجدید نظرخواهی، زمینه تأخیر در اجرای حکم را از بین می برد؛ لذا در فرض سؤال رسیدگی تجدید نظرخواهی مقدم بر رسیدگی فرجامی است.

ثانیا، در فرضی که به هر دلیلی نسبت به فرجام خواهی رسیدگی و پیش از رسیدگی به دادخواست تجدید نظر، فرجام خواهی رد شود، با توجه به لزوم پایبندی به اصل دو درجه ای بودن رسیدگی ها و نیز مستقل بودن مرحله تجدید نظر از مرحله فرجام، موجبی برای محروم کردن تجدید نظرخواه از حقوق قانونی وی وجود ندارد. شایسته ذکر است در صورت نقض رأی در شعبه دیوان عالی کشور، چنانچه دعوا غیر قابل تجزیه باشد، موجبی برای رسیدگی به تجدید نظرخواهی وجود نخواهد داشت.