رای دادگاه درباره تولیت موقوفات بلامتصدی و تفسیر عبارت نسلا بعد نسل در متن وقف نامه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۱۵۴)

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۱۵۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۹/۰۸
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	(۱)-تولیت موقوفات بلامتصدی (۲)-تفسیر عبارت نسلا بعد نسل در متن وقف نامه
قاضی	سید ابوالفضل حجازی فر قاضی حسینی وردنجانی

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره (۱)-تولیت موقوفات بلامتصدی (۲)-تفسیر عبارت نسلا بعد نسل در متن وقف نامه: (۱)- تولیت سازمان اوقاف نسبت به موقوفات بلاتصدی، قاعده ای آمره است و ارادۀ واقف بر خلاف آن نافذ نیست. (۲)- درج عبارت طبقتا بعد طبقه و نسلا بعد نسل در متن وقف نامه، حاکی از ارادۀ واقف بر تداوم قیام اولاد ذکور خود به تمشیت امور موقوفه و منع ایشان از ترک و تعطیل امور موقوفه است و دلالت بر حصر تولیت در طبقه مقدم و منع دخالت طبقات متأخر ندارد.

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دادخواست خواهان آقای ه.ع. به طرفیت خواندگان ۱- شعبۀ حقوقی اداره ی تحقیق اوقاف و امور خیریه استان تهران ۲- ادارۀ اوقاف و امور خیریه شهرستان ری به خواستۀ اعتراض به نظریه شمارۀ ۱۹۳ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۲۰ شعبه حقوقی اداره ی تحقیق اوقاف و امور خیریه استان تهران در پرونده کلاسه ۱۲۳/ح/۱۳۹۱ موضوع قرار رد دعوی نسبت به خواسته خواهان دائر بر صدور حکم تولیت موقوفه س. که حسب وقف نامه ابرازی، رقبات آن عبارت است از شش دانگ قریه ... واقع در ...، صرف نظر از آنکه عبارت مندرج در متن وقف نامه ی ابرازی مبنی بر اینکه در هر عصر غیر از متولی احدی را اعم از وزارت اوقاف و غیره به هیچ وجه و به هیچ عنوان حق مداخله در عین موقوفه و مصارف آن نیست. به لحاظ مخالفت با قواعد آمره فاقد اثر است و مانع از دخالت ادارات اوقاف و امور خیریه در زمان بلاتصدی بودن موقوفه نیست. نظر بر آنکه به صراحت متن وقف نامه ابرازی، تولیت موقوفه مزبور مادام الحیات واقف، با واقف و همشیرۀ محترمه ایشان و بعد از ایشان با اولاد ذکور واقف با تقدم الذکر و ارشد اورع طبقه بعد طبقه و نسلا بعد نسل است و این عبارت دلالت بر آن دارد که احد اورع از اولاد ذکور می تواند نسبت به تمشیت امور موقوفه در مقام متولی اقدام نماید و تنها در فرض تساوی افراد در وصف زهد و ورع، ارشد سنی مقدم است و از طرف دیگر نیز عبارت طبقه بعد طبقه و نسلا بعد نسل نیز اگر چه مفهوم تقدم طبقات و نسل های مقدم بر طبقات و نسل های مؤخر را به ذهن متبادر می سازد، ولیکن بر اراده ی واقف بر تداوم قیام اولاد و ذکور خود در تمشیت امور موقوفه و منع ایشان از ترک و تعطیل امور موقوفه دارد و نه حصر آن در طبقه مقدم و منع دخالت طبقات متأخر؛ از طرف دیگر مستفاد و از اوراق و محتویات پرونده آن است که خواهان تولیت، فرزند ذکور دوم از مرحوم م.ع. می باشد و ایشان و م.ع. و ر. متوفی ۱۳۰۰ ه ش (واقف) هستند و بدین وصف، خواهان، از اولاد ذکور واقف محسوب می گردد. مضافا اینکه خواهان اقرارنامه ای که صحت امضاء آن به تأیید دفتر اسناد رسمی شمارۀ ... تهران رسیده است، ارائه نموده اند که برادر ارشد سنی ایشان عدم مخالفت خود را با تولیت خواهان اعلام نموده است و از سوی دیگر نیز سوابق شغلی و فعالیت فرهنگی خواهان و مدعی تولیت، مانع از احراز صلاحیت ایشان برای تولیت نمی باشد. خاصه اینکه مستفاد از متن وقف نامه خصوصا عبارت صدر الذکر، آن است که اراده واقف بر تقدم اولاد ذکور خویش در ادارۀ امور موقوفه بر دستگاه ها و نهادهای ذیصلاح دولتی است. لذا دادگاه مستندا به مادۀ ۱۶ آئین نامه کیفیت تحقیق و رسیدگی در شعب تحقیق سازمان اوقاف و امور خیریه و مادۀ ۷۵ قانون مدنی، ضمن نقض نظریه شمارۀ ۱۹۳ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۲۰ شعبۀ حقوقی ادارۀ تحقیق ادارۀ کل اوقاف و امور خیریه استان تهران، حکم به انتصاب خواهان به عنوان تولیت موقوفه س. واقع در ... تهران صادر و اعلام می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ، قابل اعتراض و رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران است.

دادرس شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی کهریزک

حسینی وردنجانی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی موقوفه س. به تصدی اداره اوقاف و امور خیریه شهرری به طرفیت ه.ع. نسبت به دادنامه شماره ۳۷۶ مورخ ۱۳۹۳/۵/۱۹ صادره از شعبه ۳ دادگاه عمومی حقوقی کهریزک ضمن نقض نظریه شماره ۱۹۳ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۲۰ شعبه حقوقی اداره تحقیق اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران، حکم به انتصاب تجدیدنظرخوانده به عنوان تولیت موقوفه مرحوم س. واقع در ... تهران صادر گشته است که به موجب آن حکم به رد دعوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در مرحله تجدیدنظرخواهی صادر گردیده است، وارد نمی باشد. زیرا دادنامه تجدیدنظرخواسته براساس محتویات پرونده و دلایل و مدارک ابرازی صحیحا و مطابق مقررات قانونی و خالی از هرگونه اشکال صادر شده و تجدیدنظرخواه در این مرحله از رسیدگی، دلیل یا مدرک قانع کننده و محکمه پسندی که نقض و بی اعتباری دادنامه معترض عنه را ایجاب نماید ابراز ننموده و لایحه اعتراضیه متضمن جهت موجه نیست و تجدیدنظرخواهی با هیچیک از شقوق ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب امور مدنی مطابقت ندارد. لذا دادگاه ادعای تجدیدنظرخواه را وارد و محمول بر صحت تشخیص نداده و دادنامه مورد اعتراض را منطبق با مقررات و اصول دادرسی می داند؛ مستندا به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، ضمن رد درخواست تجدیدنظرخواهی، دادنامه تجدیدنظرخواسته را عینا تأیید می نماید. رأی صادره در مدت بیست روز پس از ابلاغ، قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور می باشد.

رئیس و مستشار شعبه ۱۳ دادگاه تجدیدنظر استان تهران

حجازی فر - قاضی