چالش‌های استفاده از رمزارزها در نظام حقوقی ج.ا.ایران

چالش‌های استفاده از رمزارزها در نظام حقوقی ج.ا.ایران نام مقاله ای از محمد حسن تاج لنگرودی و فرزین دهدار بوده که در شماره نهم دوره پنجم (فروردین 1403) فصلنامه حقوق فناوری های نوین منتشر شده است.

چکیده

رمزارزها به‌منزلۀ یکی از محصولات بسیار مهم فنّاوری بلاکچین از ویژگی‌های خاص و گاه جدیدی نظیر توزیع‌شدگی، رمزنگاری نامتقارن و مکانیسم اجماع بهره‌مندند و سازوکاری مشخص دارند. با وجود استقبال گسترده از ارزهای رمزنگاری‌شده در ایران، چالش‌های مهمی پیش روی به‌کارگیری آن‌ها قرار دارد. با توجه به ابتنای نظام حقوقی ایران بر فقه، این چالش‌ها در دو محور «مال‌نبودن» و «غرری‌بودن» رمزارزها خلاصه می‌شوند. افزون‌براین، استفاده از رمزارزها در داخل کشور، با منع مصوبۀ هیئت وزیران نیز مواجه است. برای اثبات مال‌بودن رمزارزها، از یک‌سو به تعاریف مال از منظر فقهی و حقوقی پرداخته و از سوی دیگر، ماهیت رمزارزها از منظر اسناد حقوقی و کنوانسیون‌های گوناگون بررسی شده‌ و درمجموع تبیین ‌شده است که می‌توان رمزارزها را از منظر فقهی و حقوقی، مال تلقی کرد. همچنین ضمن تبیین مفهوم سفیدنامه‌ها، نقد واردشده مبنی‌بر غرری‌بودن سازوکار حاکم بر رمزارزها پاسخ داده شده ‌است. گفتنی است با استناد به ادلۀ حقوقی، تبیین شده است که مصوبۀ هیئت وزیران برای باطل‌دانستن قراردادی که در آن از رمزارزها استفاده شده قوت کافی ندارد.

کلیدواژه ها

• بلاکچین
• رمزارز
• چالش‌های حقوقی محرمانگی

مواد مرتبط

• ماده 23 دستورالعمل اجرایی تأسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها