نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۷۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات اشد

شماره نظریه	۷/۱۴۰۲/۴۷۲
شماره پرونده	۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۴۷۲ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۲/۰۷/۰۴

نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۷۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: پیرامون اختلاف حادث شده در تعیین مجازات اشد در مواردی که حکم به حبس و جزای نقدی به صورت توأمان صادر می گردد، مطابق با رأی وحدت رویه شماره ۷۴۴ دیوان عالی کشور (و عنایت به فرض سؤال موضوع رأی وحدت رویه) در مواردی همانندبزه کلاهبرداری که ضمن صدور حکم حبس حکم به جزای نقدی نیز صادر می شود، ملاک تعیین درجه مجازات، مجازات حبس می باشد. حال با این فرض، در مواردی که شخصی بابت ارتکاب جرایم متعدد (و نه یک جرم که مجازات های متعدد داشته باشد) محکوم به حبس و جزای نقدی گردد (مثلا بابت تهدید محکوم به ۵ ماه حبس تعزیری (درجه ۷) و بابت توهین محکوم به ۱۵ میلیون تومان جزای نقدی (درجه ۶) گردد) در این حالت آیا مطابق با رأی وحدت رویه شماره ۷۴۴ دیوان عالی کشور، مجازات حبس اشد و لازم الاجرا می باشد یا مورد از موارد رأی وحدت رویه نبوده و موضوع تبصره ۳ ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ می باشد و مجازات جزای نقدی اشد می باشد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

الف- رأی وحدت رویه شماره ۷۴۴ مورخ ۱۹/۸/۱۳۹۴ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، که بیان می کند ..... در مواردی که مجازات بزه، حبس توأم با جزای نقدی تعیین گردیده، کیفر حبس، ملاک تشخیص درجه مجازات و بالنتیجه صلاحیت دادگاه است ، صرفا ناظر به مواردی است که مجازات بزه، حبس توأم با جزای نقدی است و به سایر موارد قابل تسری نیست.

ب- برای تشخیص مجازات اشد در محکومیت های متعدد تعزیری، باید مجازات های هر یک از جرائم ارتکابی بر اساس شاخص های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و تبصره های آن درجه بندی شده و مجازات مربوط به جرمی که از درجه بالاتر است، مجازات اشد محسوب می شود؛ لذا در فرض سؤال، یکصد و پنجاه میلیون ریال جزای نقدی موضوع محکومیت بزه توهین از پنج ماه حبس موضوع محکومیت بزه تهدید، اشد محسوب و قابل اجرا است. بنابراین فرض سؤال از قلمرو شمول رأی وحدت رویه شماره ۷۴۴ مورخ ۱۹/۸/۱۳۹۴ هیأت عمومی دیوان عالی کشور خارج است.