ماده ۷۰۷ قانون مدنی

اگر مضمون‌له ذمه مضمون‌عنه را بری کند ضامن بری نمی‌شود مگر این که مقصود، ابرا از اصل دین باشد.

توضیح وازگان

ابراء : در لغت به معنی بهبود ، تندرست گرداندن ، بی عیب گرداندن ، شفا یافتن است و در حقوق و فقه ایقاعی است که نتیجه اش سقاط اثر حقوقی است با قصد و رضای یک جانبه خواه در برابر عوض باشد خواه نباشد .19843/

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در ضمان ناقل ذمه ، ابراء مضمون عنه مفهومی ندارد چرا که پس از ضمان مذکور مضمون عنه در برابر مضمون له دینی ندارد که قابل ابراء باشد. مگر آن که با توجه به اوضاع و احوال هدف مضمون له ابراء دین اصلی و صرف نظر از بدهکار دین باشد که در این صورت ضامن بری می شود.1053161/192160/50975/  اما در ضمان ضم ذمه (ضمان تضامنی ) ذمه ضامن وثیقه شخصی دین مضمون عنه می باشد و با ابراء مضمون عنه ضامن نیز بری خواهد شد9057/1053163/ ، لذا باتوجه به این ماده به نظر می رسد اصل بر ضمان نقل ذمه در قانون مدنی پذیرفته شده است.488883/

سوابق و مستندات فقهی

عده ای از فقها ابراء ذمه مضمون عنه در ضمان نقلی را امری بیهوده و لغو می دانند چرا که با وقوع عقد ضمان مضمون عنه بری شده است.756615/12848/ به هر حال قول مشهور فقهای امامیه که بر آن ادعای اجماع نیز شده است این است که اگر مضمون له ، مضمون عنه را ابراء نماید این امر موجب بری الذمه شدن ضامن نمی شود.1044696/

انتقادات

« این ماده موهوم و معقد است و باید در اصلاحات حذف می شد زیرا در ضمان ناقل ذمه پس از عقد ضمان ، ذمه ای برای مضمون عنه باقی نمی ماند تا قابل ابراء باشد .جمله اخیر این ماده هم فرض محض است ولی چون این فرع فرضی محض در متون فقه آمده بود نویسنده این ماده هم پیروی کرد.428770/

مصادیق و نمونه ها

• قصد مضمون له از ابراء مضمون عنه با توجه به شرایط واحوالات باید محرز شود مانند این که مضمون له طی نامه ای به مضمون عنه بنویسد ( شما را از دینی که بابت خرید اتومبیل به من داشتید ابراء کردم خوشحال می شوم به مناسبت ورود شما به دانشگاه اتومیل مذکور را از طرف من به عنوان هبه قبول کنید) .در اینجا مضمون له با عنوان کردن هبه اتومبیل ، قصد دارد مضمون عنه را از اصل دین ابراء کند و در این حال ضامن نیز بری می شود.1216362/