نظریه شماره 7/1402/1173 مورخ 1403/02/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۲/۱۱۷۳
شماره پرونده	۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۱۱۷۳ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۳/۰۲/۰۳

نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۱۱۷۳ مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۰۳ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: استعلام: فردی مرتکب قتل عمد مشمول یکی از بند های ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی شده است. در مرحله تحقیقات مقدماتی در دادسرا اولیای دم با حضور نزد بازپرس رضایت و گذشت خودشان را نسبت به متهم اعلام می نمایند. حال با توجه به این که حسب ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ این جرم دارای جنبه عمومی بوده است، تصمیم نهایی بازپرس در این خصوص چه می تواند باشد؟ با عنایت به این که متهم صرفا یک رفتار مجرمانه مرتکب شده است. آیا می بایست نظر به جنبه خصوصی و حق اولیای دم با توجه به اعلام رضایت قرار موقوفی تعقیب و نسبت به جنبه عمومی قرار جلب به دادرسی صادر نماید یا صرف نظر از اعلام رضایت اولیای دم بدون اصدار قرار موقوفی صرفا قرار جلب به دادرسی صادر شود؟ به عبارت دیگر آیا بازپرس به صدور قرار موقوفی و جلب دادرسی به صورت توأمان مکلف بوده یا این که با توجه به جنبه عمومی صرفا قرار جلب به دادرسی صادر نماید؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

در جرایم غیر قابل گذشت (مانند قتل عمدی) در صورت گذشت قطعی اولیای دم در مرحله تحقیقات مقدماتی، مرجع قضایی (بازپرس) باید به رسیدگی خود ادامه دهد و در صورت وجود دلایل کافی برای انتساب جرم به متهم طبق ماده ۲۶۵ قانون آِیین دادرسی کیفری قرار جلب به دادرسی والاّ قرار منع تعقیب صادر کند. بدیهی است که جنبه خصوصی جرم با توجه به گذشت شاکی خصوصی سالبه به انتفاء موضوع خواهد بود و در هر حال گذشت شاکی خصوصی موجب صدور قرار موقوفی تعقیب نسبت به جنبه خصوصی جرایم یاد شده نمی شود؛ زیرا جنبه عمومی و خصوصی یک جرم، تفکیک ناپذیر است؛ به گونه ای که جنبه عمومی جرم، فعل مجرمانه دیگری تلقی نمی شود و در نتیجه نسبت به یک رفتار مجرمانه نمی توان از جهتی قرار موقوفی تعقیب و از جهت دیگر قرار جلب به دادرسی یا قرار منع پیگرد صادر کرد.