ماده ۸۵۸ قانون مدنی

وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی و تفریط.

توضیح واژگان

وصی شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

وصی مکلف است پس از رفع حجر از مولی علیه ، اموالش را به او برگرداند؛ ولی تکلیفی در ارائه حساب دوران تصدی به وی ندارد.

وصی می تواند، طلب خود و دیگران از موصی را، از اموالی که در اختیارش می باشد؛ تأدیه نماید.

وصی درصورت تعدی و تفریط، برابر با اصول و قواعد حقوقی، ضامن است.

درصورت قید مباشرت وصی، وی حق تعیین جانشین ندارد.

وصی در صورت برخورداری از ملائت مالی، و فقدان سابقه افلاس و ورشکستگی، می تواند با اموال مولی علیه، به نفع وی تجارت نماید.

وصی به دلیل امین بودن، درصورتیکه مصلحت مولی علیه خویش را رعایت ننموده؛ و برخلاف تعهدات خود، اقدام به تصرف، استعمال یا تلف اموال تحت اختیار خود نماید؛ مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.

درصورتیکه کسی مبادرت به غصب مالی که موصی در اختیار وصی قرارداده است نماید؛ و وصی علیرغم برخورداری از توانایی پس گرفتن مال و یا مراجعه به مراجع قضایی، از اقدامات مزبور خودداری کند، ضامن است.

مستندات فقهی

در منابع معتبر فقهی، روایات متعددی دال بر ضمان وصی درصورت تعدی و تفریط، وجوددارد.

امام رضا فروش اموال صغیر را به نسیه، و نیز تجارت با مال وی را، موجب ضمان وصی می داند.

سوابق فقهی

شهادت وصی نسبت به اموری که ممکن است به نفع او باشد؛ پذیرفته نیست.

انتقادات

قانون مدنی، حسن ظن و عدالت را، از شرایط وصی به شمار نیاورده است.

مصادیق و نمونه ها

اگر موصی وصیت نماید که وصی دیون او را از ترکه، پرداخت کند و وصی در انجام امر مزبور، سهل انگاری نموده تا آن اموال تلف شوند؛ در چنین فرضی، وصی ضامن دیون طلبکاران متوفی است.