جایگاه مفهوم سببیت در حقوق بین الملل

جایگاه مفهوم سببیت در حقوق بین الملل نام مقاله ای است از سعید فرهاد نیا و سید علی هنجنی که در شماره سه دوره چهل و هفت (تیر 1396) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.

چکیده

سببیت مفهومی عقلانی است که در شاخه‌های مختلف علم پرتوافکنی می‌کند. حقوق نیز از این مفهوم بی‌بهره نبوده است و گرایش‌های مختلف حقوق از آن بهره می‌برند. هدف از انجام این تحقیق بررسی جایگاه مفهوم سببیت در حقوق بین‌الملل است. سببیت در حقوق بین‌الملل در عین حال که مبنای بسیاری از قواعد مسئولیت دولت‌ها و مسئولیت کیفری افراد است خود نیز در قالب اصل کلی حقوقی، خلأ‌های حقوق بین‌الملل را پر می‌کند. هرچند عده‌ای بر این باورند که سببیت مفهومی خام است و مفهوم حقوقی آن در قالب عناوینی همچون نمایندگی و معاونت در حقوق بین‌الملل کیفری و مسئولیت دولت‌ها متبلور شده است. اما در مقابل آن این نظر وجود دارد که سببیت مفهومی متفاوت از نمایندگی و معاونت است و در عین حال که می‌تواند به‌منزلۀ مبنای قواعد حقوقی عمل کند در خلأ این قواعد می‌تواند منبع نیز باشد. این امر همان هدفی است که این تحقیق به دنبال آن است. در این خصوص مفهوم سببیت در حقوق داخلی و نحوۀ تعمیم به حقوق بین‌الملل و تمایز آن با سایر مفاهیم بررسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• اصول کلی حقوقی
• حقوق بین الملل
• سببیت
• مسئولیت
• نمایندگی