ماده ۲۸۷ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند [[باغی]] محسوب می شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.
گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند [[بغی|باغی]] محسوب می شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
"[[بغی]]" یعنی :مقابله کردن با حکومت اسلامی وممکن است محارب باغی هم باشد ولی در هرحال مستقیما با مردم طرف است اما باغی به طور مستقیم با حکومت به مقابله برمیخیزد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیات الاحکام ( حقوقی و جزایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2330772|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>
"[[بغی]]" یعنی: مقابله کردن با حکومت اسلامی و ممکن است [[محاربه|محارب]] باغی هم باشد ولی در هرحال مستقیما با مردم طرف است اما باغی به طور مستقیم با حکومت به مقابله برمیخیزد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیات الاحکام ( حقوقی و جزایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2330772|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
عناصر ضروری برای تحقق این [[جرم]] عبارتند از :1-وجود سازمان یا جمعیت و گروه متشکل 2-استفاده از اسلحه(گرم یا سرد) یا همراه داشتن آن و 3-اقدام علیه حکومت<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1424312|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>گفتنی است این جرم علاوه بر [[سوءنیت عام]] به [[سوءنیت خاص]] یعنی قصد براندازی حکومت اسلامی نیز نیاز دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1424360|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>
 
برای جرم بغی دو شرط در نظر گرفته شده است.یکی اینکه گروه علیه اساس نظام دست به اسلحه برده باشد و دیگر آنکه متهم خاص نیز از سلاح استفاده کرده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4136932|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=21}}</ref>به عبارت دیگر این ماده نشان میدهد که باغی کسی است که خود عملا دست به سلاح برده باشد چون در غیر این صورت صرف اقدام به قیام مسلحانه از سوی گروه، موجب باغی محسوب شدن همه اعضا و طرفداران آن میشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4136896|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=21}}</ref>بنابراین صرف اعلام این نکته توسط یک گروه که آنها وارد فاز مسلحانه علیه حکومت شده اند،نمیتواند آنها را باغی محسوب کند بلکه دست بردن به سلاح علیه اساس حکومت ضروری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4136840|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=21}}</ref>
 
== مستندات فقهی ==
مهم ترین مستند شرعی این ماده آیه 9 سوره حجرات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3922684|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
== انتقادات ==
جرایم مستوجب [[حد]] از ابتدا در آیات و روایات و نوشته های فقهی تعیین شده است و در هیچکدام به بغی به عنوان جرم مستوجب حد اشاره نشده است و این اقدام قانونگذار که بدون توجه به منابع،جرمی را در بخش حدود بیان کرده است عجیب به نظر میرسد.گفتنی است حتی در کتاب تحریر الوسیله امام که منبع اصلی قانون مجازات است اشاره ای به بغی نشده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3922708|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
== منابع ==
<references />

نسخهٔ ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۳۰

گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند باغی محسوب می شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.

توضیح واژگان

"بغی" یعنی: مقابله کردن با حکومت اسلامی و ممکن است محارب باغی هم باشد ولی در هرحال مستقیما با مردم طرف است اما باغی به طور مستقیم با حکومت به مقابله برمیخیزد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عناصر ضروری برای تحقق این جرم عبارتند از :1-وجود سازمان یا جمعیت و گروه متشکل 2-استفاده از اسلحه(گرم یا سرد) یا همراه داشتن آن و 3-اقدام علیه حکومت[۲]گفتنی است این جرم علاوه بر سوءنیت عام به سوءنیت خاص یعنی قصد براندازی حکومت اسلامی نیز نیاز دارد. [۳]

برای جرم بغی دو شرط در نظر گرفته شده است.یکی اینکه گروه علیه اساس نظام دست به اسلحه برده باشد و دیگر آنکه متهم خاص نیز از سلاح استفاده کرده باشد.[۴]به عبارت دیگر این ماده نشان میدهد که باغی کسی است که خود عملا دست به سلاح برده باشد چون در غیر این صورت صرف اقدام به قیام مسلحانه از سوی گروه، موجب باغی محسوب شدن همه اعضا و طرفداران آن میشد. [۵]بنابراین صرف اعلام این نکته توسط یک گروه که آنها وارد فاز مسلحانه علیه حکومت شده اند،نمیتواند آنها را باغی محسوب کند بلکه دست بردن به سلاح علیه اساس حکومت ضروری است.[۶]

مستندات فقهی

مهم ترین مستند شرعی این ماده آیه 9 سوره حجرات است.[۷]

انتقادات

جرایم مستوجب حد از ابتدا در آیات و روایات و نوشته های فقهی تعیین شده است و در هیچکدام به بغی به عنوان جرم مستوجب حد اشاره نشده است و این اقدام قانونگذار که بدون توجه به منابع،جرمی را در بخش حدود بیان کرده است عجیب به نظر میرسد.گفتنی است حتی در کتاب تحریر الوسیله امام که منبع اصلی قانون مجازات است اشاره ای به بغی نشده است.[۸]

منابع

  1. ابوالقاسم گرجی. آیات الاحکام ( حقوقی و جزایی). چاپ 2. میزان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2330772
  2. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424312
  3. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424360
  4. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید). چاپ 21. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4136932
  5. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید). چاپ 21. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4136896
  6. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (قانون جدید). چاپ 21. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4136840
  7. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3922684
  8. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3922708