ماده ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 716 قانون مجازات اسلامی (1392) را به ماده ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
دیه سقط جنین به ترتیب ذیل است: | |||
الف ـ نطفه ای که در رحم مستقر شده است، دو صدم دیه کامل | |||
ب ـ علقه که در آن جنین به صورت خون بسته در می آید، چهار صدم دیه کامل | دیه سقط جنین به ترتیب ذیل است: الف ـ نطفه ای که در رحم مستقر شده است، دو صدم دیه کامل ب ـ علقه که در آن جنین به صورت خون بسته در می آید، چهار صدم دیه کامل پ ـ مضغه که در آن جنین به صورت توده گوشتی در می‌آید، شش صدم دیه کامل ت ـ عظام که در آن جنین به صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده است، هشت صدم دیه کامل ث ـ جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است، یک دهم دیه کامل ج ـ دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، سه چهارم دیه کامل | ||
پ ـ مضغه که در آن جنین به صورت توده گوشتی در می‌آید، شش صدم دیه کامل | |||
ت ـ عظام که در آن جنین به صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده است، هشت صدم دیه کامل | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
ث ـ جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است، یک دهم دیه کامل | در رابطه با سقط جنین قبل از دمیده شدن روح،از آنجا که جنین دارای حیات نباتی است ،سقط آن قتل نفس محسوب نمیشود اما بنابر دلایل متعددی حرام و نامشروع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4076220|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref>مجازات سقط جنین یا سقط حمل شبه عمدی [[دیه]] است و میزان آن بر حسب آنکه جنین در چه مرحله ای از تکامل باشد،متفاوت و در هر مورد پس از کشف نظر پزشک قانونی دیه از طرف دادگاه تعیین میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1834508|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref>دیه سقط جنین در اولین مرحله حیات جنینی بیست دینار و در مراحل پنجگانه بعدی با افزوده شدن بیست دینار دیگر در هر مرحله و در آخرین مرحله حیات جنینی زمانی که جنین از نظر گوشت و استخوان بندی به حد کمال خود میرسد،دیه یکصد دینار میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1834540|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref>جواز سقط جنین برای حفظ سلامت مادر به نحو اطلاق، شرعی نیست زیرا سقط جنین برای حفظ مادر صور مختلف دارد.پس باید صور مختلف آن مشخص گردد. اگر قبل از دمیده شدن روح ،یقین یا خوف عقلایی به تلف مادربه وجود آید،سقط جنین جایز است.اما پس از دمیده شدن روح اگر امر دایر باشد بین حفظ یکی از آنها به نحوی که اگر اقدامی نشود،یا مادر جان به سلامت میبرد یا سقط جنین برای حفظ جان مادر جایز نیست و در سایر موارد باید حکم مطابق موضوع تعیین گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1426284|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>گفتنی است علائم پیدا شدن روح در جنین که اصطلاحا ولوج روح گفته میشود عبارت است از:حرکات جنینی ،جدا تپیدن قلب جنین و سن بالاتر از هفده هفته.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351596|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> | ||
ج ـ دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، سه چهارم دیه کامل | |||
== مستندات فقهی == | |||
مستند تعیین مراحل رشد جنین آیه [[آیه 12 سوره مومنون|12]]،[[آیه 13 سوره مومنون|13]]،[[آیه 14سوره مومنون|14]]<nowiki/>و[[آیه 15سوره مومنون|15]] سوره مومنون میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4075344|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref> | |||
== سوابق فقهی == | |||
اسقاط جنین عبارت است از انداختن بچه ناتمام از شکم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2623348|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>آنچه بین فقها مشهور و مبتنی بر روایات معتبر است این است که جنین در چهل روز اول نطفه است و در چهل روز دوم علقه،در چهل روز سوم مضغه است و سپس استخوان میگردد.مشهور است که دیه به اعتبار مرحله توزیع میگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835444|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> ضمنا مشهور بین فقهای امامیه این است که دیه جنین ذمیه یک دهم دیه پدرش است مگر آنکه خلقتش تکمیل و روح دمیده شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671552|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
== منابع == | |||
<references group=""></references> | |||
نسخهٔ ۱۱ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۱
دیه سقط جنین به ترتیب ذیل است: الف ـ نطفه ای که در رحم مستقر شده است، دو صدم دیه کامل ب ـ علقه که در آن جنین به صورت خون بسته در می آید، چهار صدم دیه کامل پ ـ مضغه که در آن جنین به صورت توده گوشتی در می‌آید، شش صدم دیه کامل ت ـ عظام که در آن جنین به صورت استخوان درآمده لکن هنوز گوشت روییده نشده است، هشت صدم دیه کامل ث ـ جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است، یک دهم دیه کامل ج ـ دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد، سه چهارم دیه کامل
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در رابطه با سقط جنین قبل از دمیده شدن روح،از آنجا که جنین دارای حیات نباتی است ،سقط آن قتل نفس محسوب نمیشود اما بنابر دلایل متعددی حرام و نامشروع است.[۱]مجازات سقط جنین یا سقط حمل شبه عمدی دیه است و میزان آن بر حسب آنکه جنین در چه مرحله ای از تکامل باشد،متفاوت و در هر مورد پس از کشف نظر پزشک قانونی دیه از طرف دادگاه تعیین میشود.[۲]دیه سقط جنین در اولین مرحله حیات جنینی بیست دینار و در مراحل پنجگانه بعدی با افزوده شدن بیست دینار دیگر در هر مرحله و در آخرین مرحله حیات جنینی زمانی که جنین از نظر گوشت و استخوان بندی به حد کمال خود میرسد،دیه یکصد دینار میباشد.[۳]جواز سقط جنین برای حفظ سلامت مادر به نحو اطلاق، شرعی نیست زیرا سقط جنین برای حفظ مادر صور مختلف دارد.پس باید صور مختلف آن مشخص گردد. اگر قبل از دمیده شدن روح ،یقین یا خوف عقلایی به تلف مادربه وجود آید،سقط جنین جایز است.اما پس از دمیده شدن روح اگر امر دایر باشد بین حفظ یکی از آنها به نحوی که اگر اقدامی نشود،یا مادر جان به سلامت میبرد یا سقط جنین برای حفظ جان مادر جایز نیست و در سایر موارد باید حکم مطابق موضوع تعیین گردد.[۴]گفتنی است علائم پیدا شدن روح در جنین که اصطلاحا ولوج روح گفته میشود عبارت است از:حرکات جنینی ،جدا تپیدن قلب جنین و سن بالاتر از هفده هفته.[۵]
مستندات فقهی
مستند تعیین مراحل رشد جنین آیه 12،13،14و15 سوره مومنون میباشد.[۶]
سوابق فقهی
اسقاط جنین عبارت است از انداختن بچه ناتمام از شکم.[۷]آنچه بین فقها مشهور و مبتنی بر روایات معتبر است این است که جنین در چهل روز اول نطفه است و در چهل روز دوم علقه،در چهل روز سوم مضغه است و سپس استخوان میگردد.مشهور است که دیه به اعتبار مرحله توزیع میگردد.[۸] ضمنا مشهور بین فقهای امامیه این است که دیه جنین ذمیه یک دهم دیه پدرش است مگر آنکه خلقتش تکمیل و روح دمیده شده باشد.[۹]
منابع
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. اندیشه های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی). چاپ 1. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4076220
- ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 8. امیرکبیر، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1834508
- ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 8. امیرکبیر، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1834540
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1426284
- ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 351596
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. اندیشه های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی). چاپ 1. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4075344
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد اول). چاپ 3. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2623348
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835444
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671552