جایگاه اخلاق در حقوق اداری

عنوان	جایگاه اخلاق در حقوق اداری
رشته	حقوق
دانشجو	عطاالله جوکار
استاد راهنما	رضا نیک خواه
استاد مشاور	محمد حسن جاویدی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه ارومیه

جایگاه اخلاق در حقوق اداری عنوان رساله ای است که توسط عطاالله جوکار، با راهنمایی رضا نیک خواه و با مشاوره محمد حسن جاویدی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه ارومیه دفاع گردید.

چکیده

اخلاق به عنوان یک نیروی فطری و غریزی می تواند نقش قابل توجهی در تکامل روند تقنین منصفانه داشته باشد. از این رو تحقیق حاضر را با هدف بررسی جایگاه اخلاق در حقوق اداری به رشته تحریر در آورده ایم. چگونگی ارتباط اخلاق و قانون گریزی در وضع قوانین و اجرای احکام، سوال اصلی این تحقیق است. فرض ما بر این است که اخلاق یکی از منابع حقوق است – برخلاف نظر بسیاری از حقوق دانان – توجه به این منبع، مانع از ناهنجاری ها و قانون شکنی ها می شود. حقوق اداری نیز از جمله قوانین موضوعه است که با چاشنی اخلاق می تواند رنگ و بوی عدالت را بیشتر به خود بگیرد. بنابراین در این پژوهش تاثیر اخلاق را بر حقوق اداری و جایگاه آن در حقوق اداری، مورد بررسی و مطالعه قرار دادیم. سوال اصلی تحقیق عبارت است از: اخلاق در حقوق اداری از چه جایگاهی برخوردار است؟ برای پاسخ به این پرسش از روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بهرمند شده و به این دست یافته ایم که اصول مهم اخلاقی متعددی(مانند: اصل کرامت ، برابری و عدالت، و ...) در قانون حقوق اداری مغفول واقع شده که می تواند بی عدالتی و نابرابری را به دنبال داشته باشد و منجر به نارضایتی افراد جامعه گردد. در انتها پیشنهاداتی جهت پوشش این خلاء ها ارایه شده است.

ساختار فهرست رساله

فهرست مطالب فصل اول : کلیات تحقیق

۱–۱–مقدمه:

۱–۲–بیان مسیله:

۱–۳–سوالات تحقیق:

۱–۴–فرضیات تحقیق:

۱–۵–اهداف تحقیق:

۱–۶– سوابق تحقیق:

۱–۷ روش تحقیق

فصل دوم مفاهیم و ادبیات تحقیق

۲–۱– تعریف حقوق اداری:

۲–۲– مفهوم اخلاق

۲–۳ اخلاق و قانونگذاری

۲–۳–۱– ارتباط پیچیده اخلاق و حقوق

۲–۳–۱–۱– نفوذ اخلاق در حقوق :

۲–۳–۱–۲– پیشینه تاریخی روابط اخلاق و حقوق :

۲–۳–۲– قانونگداری در اخلاق با محویت آزادی و احترام برابر

۲–۳–۲–۱– نقد اخلاق اجتماعی :

۲–۳–۲–۲– اخلاق والای اجتماعی :

۲–۳–۳– قانونگداری در اخلاق با محویت آزادی فردی

۲–۳–۴– مقایسه حقوق و اخلاق :

۲–۳–۴–۱ مقایسه منشا:

۲–۳–۴–۲– مقایسه قلمرو :

۲–۳–۴–۳ مقایسه ماهیت وظایف :

۲–۳–۴–۴– مقایسه هدف:

۲–۳–۴–۵– مقایسه ضمانت اجرا:

۲–۳–۵– جایگاه اصول اخلاق در حقوق کنونی:

۲–۳–۵–۱– در حقوق خانواده :

۲–۳–۵–۲– امور مالی و تعهدات :

۲–۳–۵–۳– حقوق کیفری :

فصل سوم: جایگاه اخلاق در اصول اداری

۳–۱– اصل برابری به عنوان مهمترین اصل اخلاقی در حقوق اداری

۳–۱–۱– اصل برابری در ورود به خدمت عمومی

۳–۱–۲– اصل برابری در برابر خدمات عمومی و اداری

۳–۱–۳– اصل برابری در برابر تحمیلات ناشی از امر عمومی

۳–۱–۴– اصل برابری در رفتار

۳–۱–۵– اصل برابری در اخلاق اسلامی

۳–۲– اصل اخلاقی احترام به حقوق مسلمین

۳–۲–۱– حق دادخواهی و رجوع به محکمه صالحه

۳–۲–۲– احترام به حقوق مکتسبه

۳–۲–۲–۱– مفهوم و اهمیت اصل احترام به حقوق مکتسبه

۳–۲–۲–۲– احترام به حقوق مکتسبه و حقوق اداری

۳–۲–۳– احترام به حقوق مسلمین در اخلاق اسلامی:

۳–۳– اصل خدمت به خلق و تسریع در احسان

۳–۳–۱– مهلتهای زمانی

۳–۳–۲– توجه مسیولیت به اداره در صورت تاخیر

۳–۳–۲–۱– تاخر هیات ممیزه در احراز شرایط قانونی

۳–۳–۲–۲– تاخیر در صدور حکم رسمی و تفسیر آن علیه اداره

۳–۳–۲– ۳– اقدام خارج از زمان مقرر قانونی و آثار آن

۳–۳–۳– بررسی کار آمدی اداره و اصل سرعت در پاسخگویی در اخلاق اسلامی

۳–۴– اصل اخلاقی خدمت رسانی به مسلمین در ادارات

۳–۴–۱– اصل تداوم خدمات اداری و حق بر اعتصاب

۳–۴–۲– اصل تداوم خدمت و تعهدات عمومی در اخلاق اسلامی

۳–۵– اصل اخلاقی احترام به حقوق مالکانه

۳–۵–۱– تملک رایگان اراضی اشخاص از سوی اداره

۳–۵–۲– الزام به واگذاری بلاعوض املاک

۳–۵–۳– محرومیت اشخاص از اعمال حقوق مالکانه به مدت نامعلوم و نامحدود

۳–۵–۴– نحوه نگهداری و مصرف حق التحریر(سردفتران) از لوازم احترام اصل تسلیط است.

۳–۵–۵– عدم مطالبه اسناد مالکیت مغایر با اعتبار اصل تسلبط است.

۳–۵–۶– اصل تسلیط در اخلاق سلامی

۲–۵–۶–۱– مستندات

۳–۵–۶–۲–مفاد قاعده :

۳–۵–۶–۳– ویژگیهای مالکیت(مطالعه تطبیقی)

۳–۵–۶–۴– عوامل محدود کننده مالکیت

۲–۵–۶– ۵– نسبت قاعده سلطنت با قاعده نفی ضرر:

۳–۶– اصل اخلاقی مقابله با فساد در حقوق اداری

۳–۶– ۱– مفهوم فساد اداری و مالی در علم مدیریت

۳–۶–۲– فساد اداری در حقوق

۳–۶–۳– فساد اداری و اخلاق اسلامی

۳–۷– مفهوم اصل صلاحیت و ارتباط ان با تفکیک قوا

۳–۷–۱–مفهوم اصل صلاحیت

۳–۷–۲– اقسام صلاحیتها (تکلیفی و اختیاری)

۳–۷–۲–۱– صلاحیت تکلیفی

۳–۷–۲–۲– صلاحیت اختیاری

۳–۷–۳– معیار تفکیک

۳–۷–۳– شایسته سالاری در اخلاق اسلامی

فصل چهارم: بررسی خلاء های اخلاقی در حقوق اداری ایران

۴–۱–بررسی خلاء های اخلاقی در حقوق اداری ایران

۴–۱–۱–عدالت توزیعی

۴–۱–۲– برابری و رفع تبعیض

۴–۱–۳–احسان

۴–۱–۴–معاضدت بر ضعفا

۴–۱–۵–مسارعت در امور خیر

۴–۱–۶– اجتناب از مواضع اتهام

۴–۱–۷– پیش داوری و قضاوت ناآگاهانه

۴–۱– تاثیررعایت اصول و ارزشهای اخلاقی

۴–۲–۱–احیای اخلاق

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

۵–۱– نتیجه گیری:

۵–۲– پیشنهاد ها

کلیدواژه ها

• حقوق اداری
• اخلاق