ماده ۵۴۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر زندانی که از زندان یا بازداشتگاه فرار نماید به شلاق تا (74) ضربه یا سه تا شش ماه حبس محکوم میشود و اگر برای فرار درب زندان ‌را شکسته یا آن را خراب کرده باشد، علاوه بر تأمین خسارت وارده به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

تبصره - زندانیانی که مطابق آئین ‌نامه زندانها به مرخصی رفته و خود را در موعد مقرر بدون عذر موجه معرفی ننمایند فراری محسوب و به‌ مجازات فوق محکوم میگردند.

توضیح واژگان

منظور از «زندان»، محل نگهداری محکومان به حبس و منظور از «بازداشتگاه»، محل نگهداری متهمان است.

پیشینه

سابقا در ماده 117 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 به این مورد اشاره شده بود، در این مقرره، استفاده از اقدامات خشونت بار برای فرار، مجازات مذکور را به دو برابر افزایش میداد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برای تحقق این جرم، لازم است که متهم یا محکوم، عملا از زندان یا بازداشتگاه خارج شود، در واقع این جرم از نوع جرائم مقید به نتیجه است. در متن ماده، صرفا به شکستن درب زندان اشاره شده است. به نظر میرسد با توجه به تفسیر مضیق قوانین کیفری، شکستن پنجره، مشمول ماده قرار نمیگیرد، البته برخی دیگر معتقدند که با توجه به تفسیر منطقی قوانین، این مورد نیز میتواند مشمول ماده، قرار گیرد. گفتنی است که رسیدگی به این جرم، در صلاحیت دادگاه عمومی است هر چند که جرم اصلی در صلاحیت دادگاه دیگری باشد.

مصادیق و نمونه ها

موارد ذیل، مشمول جرم موضوع این ماده قرار نمیگیرد:

• فرار از تبعیدگاه، مراکز بازپروری و محل کار
• فرار توسط کسانی که در پاسگاه انتظامی تحت نظر هستند.