نقش «وجدان» در پدیداری حقوق: تفاوت میان نسخه‌ها
(+ 9 categories using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
[[رده:مقالات حقوق بین الملل]] | [[رده:مقالات حقوق بین الملل]] | ||
[[رده:وجدان در حقوق]] | [[رده:وجدان در حقوق]] | ||
[[رده:مقالات منتشر شده در نشریات]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۴۶
نقش «وجدان» در پدیداری حقوق نام مقاله ای از محمد آقایان حسینی و مسعود راعی و حمید رضا جمالی و لیلا رئیسی بوده که در شماره سوم دوره دوازدهم (پاییز 1399) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
چگونگی پدیداری حقوق، از دیرباز یکی از سؤالات مهم در حوزه مبانی حقوق بوده است. منظور از پدیداری حقوق، بروز و ظهور اولین گونه‌های ضوابط رفتار اجتماعی و قواعد موجد حق و تکلیف در جوامع ابتدایی بشر است. از سوی دیگر دخالت وجدان در شکل‌گیری و توسعه حقوق نیز همواره مورد موافقت‌ها و مخالفت‌های جدی صاحب‌نظران واقع شده است. این تحقیق با استفاده از به‌روزترین یافته‌های زیست‌جامعه‌شناسی و دیگر علوم به دنبال ارائه پارادایمی است که نقش وجدان در پدیداری حقوق را دقیق‌تر و علمی‌تر تشریح کند. مطابق یافته‌های این پژوهش، «وجدان» منطق درون اجتماعی یا عقلانیت عضویتی است که از آگاهی‌ها و احساس‌های به اشتراک گذاشته‌شده در جامعه بهره گرفته و ویژگی‌های اخلاقی-اجتماعیِ انسانی، همچون همدلی و نوع‌دوستی را متبلور می‌کند. «وجدان» عادات زیستی و قواعد همکاری را اخلاقی و انسانی می‌کند، احساس درونی مبنی بر لزوم ثبوت‌هایی برای هر فرد تحت عنوان «حق» را سبب می‌شود و «عدالت» را به‌عنوان شاخص ارزیابی‌های خود به کار می‌گیرد. وجدان جمعی قدر مشترک وجدان‌های فردی و عقلانیت عضویتی جمعی است که اتکا به وجدان در فضای تعیّن طلب حقوق را ممکن می‌کند. به‌طور خلاصه می‌توان وجدان در پدیداری حقوق نقش اساسی دارد.
کلید واژه ها
- جوامع ابتدایی
- زیست جمعی
- انتخاب اجتماعی
- عقلانیت عضویتی
- وجدان
- پدیداری حقوق
- عدالت