ماده ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی

این ادعاء ‌که مرتکب، پدر یا یکی از اجداد پدری مجنی علیه است، باید در دادگاه ثابت شود و در صورت عدم اثبات، حق قصاص، حسب مورد، با سوگند ولی دم یا مجنی‌ علیه یا ولی او ثابت می‌ شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در خصوص فرضی است که مرتکب جرم مدعی نسب با مقتول است و او را فرزند خود معرفی می کند. در این حالت چنانچه شبهه ای در صحت این ادعا وجود داشته باشد و همچنین چنانچه این ادعا از سوی اولیاء دم تکذیب شود، مرتکب باید ادعای خود را در دادگاه اثبات کند. در غیر این صورت قاتل را باید قصاص نمود. به عبارت دیگر صرف ادعای وجود چنین رابطه ای کافی برای اسقاط قصاص نیست.از جمله راه های اثبات نسب در حال حاضر، آزمایش های پزشکی است. در قسمت انتهای این ماده، سوگند وسیله ای برای ثبوت حق قصاص معرفی شده است. از این امر نباید چنین نتیجه گرفت که سوگند در این ماده بر خلاف قاعده وسیله اثبات جرم قرار گرفته است. بلکه صرفاً وسیله ای است که برای اثبات یکی از شرایط قصاص به کار می رود.

عده ای معتقدند اثبات نسب یک دعوای حقوقی بوده و اگرچه ظاهر ماده دلالت بر رسیدگی به این ادعا در خود دادگاه کیفری دارد، اما باید این ادعا را خلاف اصول کلی دانسته و بهتر است قائل به لزوم صدور قرار اناطه در این خصوص شد.