ماده ۴۸۷ قانون مدنی

هر گاه مستأجر نسبت به عین مستأجره تعدی یا تفریط نماید و موجر قادر بر منع آن نباشد موجر حق فسخ دارد.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

معمولاً ضمان انسان نسبت به اموال دیگران، یا ناشی از تعدی است؛ یا تفریط، به ندرت تعدی و تفریط، با هم توأم می‌گردند.

معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می‌باشد. و تجاوز به مال غیر، خارج از حدود متعارف، موجب تعدی و تفریط می‌گردد. و همیشه عدم رعایت احتیاط، مسامحه محسوب نمی‌گردد؛ بلکه در مسامحه، معیار تشخیص احتیاط، عرف است.

تعدی، همیشه با فعل صورت می‌پذیرد.

سوء استفاده از حق، موجب ضمان است.

سوابق فقهی

اگر مستأجر، نسبت به عین مستأجره، تفریط نموده باشد؛ دراینصورت ضامن بهای مال در زمان تفریط است؛ زیرا در این زمان، قیمت مال بر عهده وی ثابت می‌گردد.

رویه‌های قضایی

به موجب دادنامه شماره ۱۳۷۰ مورخه ۵/۱۰/۱۳۸۳ شعبه ۳۲ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، در تعدی و تفریط نسبت به عین مستأجره، باید تغییرات ایجاد شده در ملک، بدون اجازه مؤجر بوده؛ و به مقاومت و استحکام ساختمان لطمه وارد نموده؛ و منجر به کاهش ارزش مورد اجاره گردیده؛ و اعاده به وضع سابق غیرممکن باشد.

انتقادات

عبارت «و مؤجر قادر به منع آن نباشد»، قابل اعمال نبوده؛ و در بند ۸ ماده ۱۴ قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۵۶، حذف گردیده‌است.