ماده ۳۸۴ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (added Category:قتل دو یا چند نفر توسط یک نفر using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اگر یک نفر، دو یا چند نفر را عمداً به قتل برساند و اولیای دم همه مقتولان، خواهان قصاص باشند، قاتل بدون این که دیه ای بپردازد، قصاص می شود. اگر اولیای دم برخی از مقتولان، خواهان قصاص باشند و اولیای دم مقتول یا مقتولان دیگر، خواهان دیه باشند، درصورت موافقت قاتل به پرداخت دیه به آنان در مقابل گذشت از حق قصاص شان، دیه آنان از اموال قاتل پرداخت می شود و بدون موافقت قاتل، حق اخذ دیه از او و یا اموالش را ندارند. | اگر یک نفر، دو یا چند نفر را عمداً به [[قتل عمدی|قتل]] برساند و [[ولی دم|اولیای دم]] همه مقتولان، خواهان [[قصاص]] باشند، قاتل بدون این که [[دیه]] ای بپردازد، قصاص می شود. اگر اولیای دم برخی از مقتولان، خواهان قصاص باشند و اولیای دم مقتول یا مقتولان دیگر، خواهان دیه باشند، درصورت موافقت قاتل به پرداخت دیه به آنان در مقابل [[گذشت]] از [[حق قصاص]] شان، دیه آنان از اموال قاتل پرداخت می شود و بدون موافقت قاتل، حق اخذ دیه از او و یا [[مال|اموالش]] را ندارند. | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
ماده فوق در قانون سابق وجود نداشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275868|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ماده فوق در قانون سابق وجود نداشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275868|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
این ماده در خصوص قتل عمدی دو یا چند فرد | این ماده در خصوص قتل عمدی دو یا چند فرد توسط یک نفر و بررسی حقوق و اختیارات اولیاء دم همه مقتولان در خصوص قصاص وضع شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275864|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> | ||
== | == مطالعات فقهی == | ||
== سوابق فقهی == | === مستندات فقهی === | ||
برخی از فقها معتقدند اگر | در این خصوص برخی به قاعده ای فقهی اشاره نموده اند که به موجب آن «هر کسی به میزان ارزش خود مرتکب را [[قصاص|جنایت]] می کند.» لذا در فرض وقوع قتل از جانب یک نفر، فقط جان او را می توان گرفت، لذا دیگر لزومی به دادن یا گرفتن مال نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6275872|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
=== سوابق فقهی === | |||
برخی از فقها معتقدند اگر مردی دو یا چند مرد را به قتل برساند، برای اولیاء دم در فرض مطالبه قصاص، چیزی بیشتر از قصاص ثابت نبوده و نمیتوانند از اموال قاتل چیزی بخواهند چرا که خداوند نفس را در برابر نفس قرار داده است نه مال را در برابر نفس. در فرضی نیز که خواهان دیه باشند و قاتل نیز موافقت کند، برای هر کدام از اولیاء دم و به ازای هر مقتول، [[دیه کامل]] بر عهده قاتل قرار می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه رهنمون دوره ی جدید سال اول شماره 1 زمستان 1381|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=مدرسه عالی شهید مطهری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=315876|صفحه=|نام۱=مدرسه عالی شهید مطهری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> بر اساس دیدگاهی دیگر نیز اولیاء دم فقط حق مطالبه یک دیه از قاتل را دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4143916|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۳۱ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۲۸
اگر یک نفر، دو یا چند نفر را عمداً به قتل برساند و اولیای دم همه مقتولان، خواهان قصاص باشند، قاتل بدون این که دیه ای بپردازد، قصاص می شود. اگر اولیای دم برخی از مقتولان، خواهان قصاص باشند و اولیای دم مقتول یا مقتولان دیگر، خواهان دیه باشند، درصورت موافقت قاتل به پرداخت دیه به آنان در مقابل گذشت از حق قصاص شان، دیه آنان از اموال قاتل پرداخت می شود و بدون موافقت قاتل، حق اخذ دیه از او و یا اموالش را ندارند.
پیشینه
ماده فوق در قانون سابق وجود نداشت.[۱]
فلسفه و مبانی نظری ماده
این ماده در خصوص قتل عمدی دو یا چند فرد توسط یک نفر و بررسی حقوق و اختیارات اولیاء دم همه مقتولان در خصوص قصاص وضع شده است.[۲]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
در این خصوص برخی به قاعده ای فقهی اشاره نموده اند که به موجب آن «هر کسی به میزان ارزش خود مرتکب را جنایت می کند.» لذا در فرض وقوع قتل از جانب یک نفر، فقط جان او را می توان گرفت، لذا دیگر لزومی به دادن یا گرفتن مال نیست.[۳]
سوابق فقهی
برخی از فقها معتقدند اگر مردی دو یا چند مرد را به قتل برساند، برای اولیاء دم در فرض مطالبه قصاص، چیزی بیشتر از قصاص ثابت نبوده و نمیتوانند از اموال قاتل چیزی بخواهند چرا که خداوند نفس را در برابر نفس قرار داده است نه مال را در برابر نفس. در فرضی نیز که خواهان دیه باشند و قاتل نیز موافقت کند، برای هر کدام از اولیاء دم و به ازای هر مقتول، دیه کامل بر عهده قاتل قرار می گیرد.[۴] بر اساس دیدگاهی دیگر نیز اولیاء دم فقط حق مطالبه یک دیه از قاتل را دارند.[۵]
منابع
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275868
- ↑ علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275864
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275872
- ↑ فصلنامه رهنمون دوره ی جدید سال اول شماره 1 زمستان 1381. مدرسه عالی شهید مطهری، 1381. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 315876
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4143916