ماده ۱۱۱۲ قانون مدنی

اگر اجرای حکم مذکور در ماده قبل ممکن نباشد مطابق ماده ۱۱۲۹ رفتار خواهد شد.

توضیح واژگان

نفقه، یعنی تأمین مخارج لازم برای بقای نظام خانواده.

انفاق، در لغت یعنی صرف کردن.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

زن، می‌تواند در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه، به محکمه رجوع کند. در این صورت محکمه، میزان نفقه را معین نموده؛ و شوهر را به دادن آن، محکوم خواهد کرد. و چنانچه اجرای حکم دادگاه مبنی بر الزام به انفاق زوجه، امکانپذیر نباشد؛ دراینصورت زن می تواند از محکمه درخواست طلاق نماید.

تخلف زوج از تکالیف معاضدت در تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزندان، ممکن است موجب موافقت دادگاه، با درخواست طلاق زوجه گردد.

چنانچه اجرای حکم محکمه، مبنی بر الزام زوج به پرداخت نفقه، به دلایلی نظیر لجاجت وی و یا اعسار او، امکانپذیر نباشد؛ در اینصورت زوجه حق طلاق دارد. و چنانچه اجرای حکم محکمه، مبنی بر الزام زوج به پرداخت نفقه، به دلایلی نظیر پنهان نمودن آنها توسط مرد، ممکن نباشد؛ در اینصورت زوجه حق طلاق دارد.

اگر مردی، با وجود مهلت کافی که محکمه به او اعطاء نموده؛ اقدام به تأمین هزینه های زندگی زوجه ننماید؛ دراینصورت مستنکف از پرداخت نفقه محسوب می گردد.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 1273/92/7 مورخه 31/6/1392 اداره حقوقی قوه قضاییه، چنانچه زوج از اجرای حکم محکمه، مبنی بر الزام به پرداخت نفقه زوجه، خودداری نماید؛ زن می تواند برابر با مفاد ماده 1129 قانون مدنی، درخواست طلاق نماید.

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، معتقد بود که باید بین مواردی که شوهر، معسر از پرداخت نفقه زوجه بوده؛ و نیز موردی که او درصورت تمکن مالی، حاضر به انفاق نمی گردد؛ تفکیک قائل گردید؛ چراکه شرع نیز نمی پذیرد که معسر را، فقط به بهانه عدم انفاق، ملزم به طلاق نمود. یکی دیگر از نمایندگان، در پاسخ به انتقاد وی، متذکر شد که اعسار زوج، نباید موجب اضرار به زوجه گردد؛ درنتیجه، عدم امکان اجرای حکم الزام زوج به انفاق، فارغ از دارا یا فقیر بودن وی، موجب حق درخواست طلاق توسط زن خواهدبود. دو نفر دیگر از نمایندگان نیز، موافقت خود را با نظر اخیر، اعلام نمودند.