ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
در جرایم مستوجب قصاص و دیات،با گذشت شاکی هم تعقیب و هم اجرای حکم موقوف میشود مگر نسبت به مواردی که مقنن جنبه عمومی قائل شده است که در این حالت مجازات ساقط نمیشود.همچنین در جرائم تعزیری مواردی که در [[ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 104]] اشاره شده است،گذشت شاکی از موجبات سقوط مجازات و توقف تعقیب است و با صدور قرار موقوفی تعقیب یا اجرا،پرونده مختومه میگردد.در سایر جرائم تعزیری گذشت شاکی تاثیری ندارد و از موجبات سقوط مجازات نمی باشد.4877936
در جرایم مستوجب [[قصاص]] و [[دیات]]،با گذشت شاکی هم تعقیب و هم اجرای حکم موقوف میشود مگر نسبت به مواردی که مقنن جنبه عمومی قائل شده است که در این حالت مجازات ساقط نمیشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1738156|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=7}}</ref> همچنین در [[جرم تعزیری|جرائم تعزیری]] مواردی که در [[ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 104]] اشاره شده است،گذشت شاکی از موجبات سقوط مجازات و توقف تعقیب است و با صدور قرار موقوفی تعقیب یا اجرا،پرونده مختومه میگردد.در سایر جرائم تعزیری گذشت شاکی تاثیری ندارد و از موجبات سقوط مجازات نمی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د.ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4877936|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref>به طور کلی باید گفت گذشت در جرایم قابل گذشت،باعث توقف مجازات و رفع آثار حکم و زوال محکومیت کیفری خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4959468|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>گفتنی است گذشت باید صریح و روشن باشد و به گذشت کلی و مبهم ترتیب اثر داده نمیشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4339192|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>در این باره اگر رضایت نامه شاکی توسط متهم ارائه شود و شاکی گذشت خود را انکار نماید،مرجع قضایی به اصالت رضایت نامه رسیدگی کرده و در صورت احراز گذشت،به آن ترتیب اثر میدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4339192|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>پرواضح است که گذشت فرد،پیش از وقوع جرم موثر نیست.چون در این صورت افراد میتوانند با تراضی بین خود مقررات قانونی را نقض کرده و مانع اجرای آن شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4144708|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>


== رویه های قضایی ==
مطابق رای شعبه 2 دیوان عالی کشور،در مورد بزه های قابل گذشت،گذشت شاکی قبل از شکایت به مقامات صلاحیت دار،موجب سلب حق از او خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4127440|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:جرایم قابل گذشت]]
[[رده:جرایم قابل گذشت]]
[[رده:جرایم غیر قابل گذشت]]
[[رده:جرایم غیر قابل گذشت]]
[[رده:رفرنس]]
[[رده:رفرنس]]

نسخهٔ ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۰۹

در جرایم تعزیری قابل گذشت، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی حسب مورد موجب موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرای مجازات است.

تبصره 1 ـ جرایم قابل گذشت، جرایمی‌ می‌ باشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات، منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است.

تبصره 2 ـ جرایم غیرقابل گذشت، جرایمی می‌ باشند که شکایت شاکی و گذشت وی در شروع به تعقیب و رسیدگی و ادامه آنها و اجرای مجازات تأثیری ندارد.

تبصره 3 ـ مقررات راجع‌ به گذشت، شاکی در مورد مجازات‌ های قصاص نفس و عضو، حد قذف و حد سرقت همان است که در کتاب دوم «حدود» و سوم «قصاص» این قانون ذکر شده است. گذشت شاکی در سایر حدود تأثیری در سقوط و تخفیف مجازات ندارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در جرایم مستوجب قصاص و دیات،با گذشت شاکی هم تعقیب و هم اجرای حکم موقوف میشود مگر نسبت به مواردی که مقنن جنبه عمومی قائل شده است که در این حالت مجازات ساقط نمیشود.[۱] همچنین در جرائم تعزیری مواردی که در ماده 104 اشاره شده است،گذشت شاکی از موجبات سقوط مجازات و توقف تعقیب است و با صدور قرار موقوفی تعقیب یا اجرا،پرونده مختومه میگردد.در سایر جرائم تعزیری گذشت شاکی تاثیری ندارد و از موجبات سقوط مجازات نمی باشد.[۲]به طور کلی باید گفت گذشت در جرایم قابل گذشت،باعث توقف مجازات و رفع آثار حکم و زوال محکومیت کیفری خواهد شد.[۳]گفتنی است گذشت باید صریح و روشن باشد و به گذشت کلی و مبهم ترتیب اثر داده نمیشود.[۴]در این باره اگر رضایت نامه شاکی توسط متهم ارائه شود و شاکی گذشت خود را انکار نماید،مرجع قضایی به اصالت رضایت نامه رسیدگی کرده و در صورت احراز گذشت،به آن ترتیب اثر میدهد.[۵]پرواضح است که گذشت فرد،پیش از وقوع جرم موثر نیست.چون در این صورت افراد میتوانند با تراضی بین خود مقررات قانونی را نقض کرده و مانع اجرای آن شوند.[۶]

رویه های قضایی

مطابق رای شعبه 2 دیوان عالی کشور،در مورد بزه های قابل گذشت،گذشت شاکی قبل از شکایت به مقامات صلاحیت دار،موجب سلب حق از او خواهد بود.[۷]

منابع

  1. رجب گلدوست جویباری. کلیات آیین دادرسی کیفری. چاپ 7. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1738156
  2. رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د.ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4877936
  3. غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4959468
  4. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4339192
  5. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4339192
  6. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4144708
  7. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4127440