اصل ۶ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
آراء عمومی: | آراء عمومی: بسیاری آراء عمومی را همان افکار عمومی منطبق با دموکراسی غربی یا لیبرالیسم می دانند و برخی نیز آراء عمومی را به وجدان بیدار ملت یا به دادگاه فاقد قوه قضایی تشبیه میکنند و گاه نیز ان را ضمیر باطن مردم و قدرت سیاسی گمنام می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211116|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref> | ||
بسیاری آراء عمومی را همان افکار عمومی منطبق با دموکراسی غربی یا لیبرالیسم می دانند و برخی نیز آراء عمومی را به وجدان بیدار ملت یا به دادگاه فاقد قوه قضایی تشبیه میکنند و گاه نیز ان را ضمیر باطن مردم و قدرت سیاسی گمنام می دانند.3211116 | |||
همه پرسی ( رفراندوم):رجوع به آرای عمومی و به مشورت گرفتن مستقیم مردم در مورد وضع قانون و اصلاح آن و همچنین کسب نظر شهروندان در باب مسلائل مهم مملکتی را همه پرسی یا رفراندم می گویند.3114812 به بیان دیگر حاکمیت مردم از طریق انتخابات مشروط به حضور و مشارکت موثر مردم صورت می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3835188|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref> | |||
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | ||
از آراء عمومی همانطور که مفاد کلمه رای نشان می دهد، سلسله افکار بررسی شده ای است که به نظر و آگاهی و اعتقاد مردم منتهی شده و مردم به آن رای داده اند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211124|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>در اصل ششم قانون اساسی دو راه برای تشخیص آراء عمومی پیش بینی شده است: اول انتخاب افرادی چون نمایندگان مجلس و رئیس جمهور و دوم همه پرسی و رفراندم در موارد پیش بینی شده در قانون اساسی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211132|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>بنابراین حق مشارکت سیاسی از طریق انتخاب نمایندگان و تصدی و مشاغل عمومی و آزادی رای در انتخابات از مهمترین حقوق سیاسی و آزادی های فردی به شمار می رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3212264|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>دموکراتیک بودن انتخابات ایجاب می کند که همه افراد کشور، به طور برابر از حق رای و انتخاب کردن بهره مند باشند.مگر در مواردی که مصلحت اجتماع خلاف آن را ایجاب میکند مثل محکومیت های جزایی که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3630904|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=طباطبایی مؤتمنی|چاپ=10}}</ref>نکته دیگری که باید بدان توجه نمود این است که نمیتوان از حق رای سخن گفت و از مخفی یا غیر علنی بودن آن چشم پوشید. این اصل لازمه مردم سالاری راستین است و از استقلال و آزادی رای دهنده در برابر فشارهای بیرونی حمایت می کند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4695768|صفحه=|نام۱=بیژن|نام خانوادگی۱=عباسی|چاپ=2}}</ref> | |||
3211124 | |||
== اصول مرتبط == | == اصول مرتبط == | ||
نسخهٔ ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۵۷
در جمهوري اسلامي ايران امور كشور بايد به اتكاء آراء عمومي اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئيس جمهور، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، اعضاي شوراها و نظائر اينها، يا از راه همه پرسي در موارديكه در اصول ديگر اين قانون معين ميگردد.
توضیح واژگان
آراء عمومی: بسیاری آراء عمومی را همان افکار عمومی منطبق با دموکراسی غربی یا لیبرالیسم می دانند و برخی نیز آراء عمومی را به وجدان بیدار ملت یا به دادگاه فاقد قوه قضایی تشبیه میکنند و گاه نیز ان را ضمیر باطن مردم و قدرت سیاسی گمنام می دانند.[۱]
همه پرسی ( رفراندوم):رجوع به آرای عمومی و به مشورت گرفتن مستقیم مردم در مورد وضع قانون و اصلاح آن و همچنین کسب نظر شهروندان در باب مسلائل مهم مملکتی را همه پرسی یا رفراندم می گویند.3114812 به بیان دیگر حاکمیت مردم از طریق انتخابات مشروط به حضور و مشارکت موثر مردم صورت می گیرد.[۲]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
از آراء عمومی همانطور که مفاد کلمه رای نشان می دهد، سلسله افکار بررسی شده ای است که به نظر و آگاهی و اعتقاد مردم منتهی شده و مردم به آن رای داده اند. [۳]در اصل ششم قانون اساسی دو راه برای تشخیص آراء عمومی پیش بینی شده است: اول انتخاب افرادی چون نمایندگان مجلس و رئیس جمهور و دوم همه پرسی و رفراندم در موارد پیش بینی شده در قانون اساسی.[۴]بنابراین حق مشارکت سیاسی از طریق انتخاب نمایندگان و تصدی و مشاغل عمومی و آزادی رای در انتخابات از مهمترین حقوق سیاسی و آزادی های فردی به شمار می رود.[۵]دموکراتیک بودن انتخابات ایجاب می کند که همه افراد کشور، به طور برابر از حق رای و انتخاب کردن بهره مند باشند.مگر در مواردی که مصلحت اجتماع خلاف آن را ایجاب میکند مثل محکومیت های جزایی که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی می شود.[۶]نکته دیگری که باید بدان توجه نمود این است که نمیتوان از حق رای سخن گفت و از مخفی یا غیر علنی بودن آن چشم پوشید. این اصل لازمه مردم سالاری راستین است و از استقلال و آزادی رای دهنده در برابر فشارهای بیرونی حمایت می کند. [۷]
اصول مرتبط
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211116
- ↑ سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3835188
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211124
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211132
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3212264
- ↑ منوچهر طباطبایی مؤتمنی. حقوق اساسی. چاپ 10. میزان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3630904
- ↑ بیژن عباسی. مبانی حقوق اساسی. چاپ 2. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4695768