سازمان نظام پزشکی

سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران سازمانی است مستقل دارای شخصیت حقوقی که به منظور تحقق بخشیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر در قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می‌گردد.رئیس‌ کل‌ این سازمان‌ بالاترین‌ مقام‌ اجرایی‌، اداری‌ و مالی‌ و نماینده‌ قانونی‌ سازمان‌ در کلیه‌ مراجع‌ با حق‌ توکیل‌ به‌ غیر و یا نماینده‌ وی‌ می‌ باشد و در حدود مصوبات‌ مجمع‌ عمومی‌ و شورای‌ عالی‌ و مقررات‌ و ضوابط‌ مربوط‌ دارای‌ اختیار کامل‌ است‌ که‌ از طرف‌ مجمع‌ عمومی‌ از بین‌ منتخبین‌ هیأت‌ مدیره‌ سراسر کشور برای‌ مدت‌ چهار سال‌ انتخاب‌ و به‌ رئیس‌ جمهور جهت‌ صدور حکم‌ معرفی‌ می‌ شود.

اهداف سازمان

اهداف‌ سازمان‌ عبارتند از:

الف‌ - تلاش‌ در جهت‌ تحقق‌ بخشیدن‌ به‌ ارزشهای‌ عالیه‌ اسلامی‌ در کلیه‌ امور پزشکی‌.

ب‌ - تلاش‌ در جهت‌ پیشبرد و اصلاح‌ امور پزشکی‌.

ج‌ - مشارکت‌ در جهت‌ ارتقاء سطح‌ دانش‌ پزشکی‌.

د - حفظ‌ و حمایت‌ از حقوق‌ بیماران‌.

ه- - حفظ‌ و حمایت‌ از حقوق‌ صنفی‌ شاغلان‌ حرف‌ پزشکی‌.

و - تنظیم‌ روابط‌ شاغلین‌ حرف‌ پزشکی‌ با دستگاههای‌ ذی‌ ربط‌ در جهت‌ حسن‌ اجرای‌ موازین‌ و مقررات‌ و قوانین‌ مربوط‌ به‌ امور پزشکی‌.

وظایف و اختیارات سازمان

وظایف‌ و اختیارات‌ سازمان‌ با توجه‌ به‌ اهداف‌ فوق‌ به‌ شرح‌ زیر می‌ باشد:

الف‌ - اظهار نظر مشورتی‌ در تهیه‌ و تدوین‌ لوایح‌، طرحها، تصویب‌ نامه‌ ها و آئین‌ نامه‌ های‌ مرتبط‌ با امور پزشکی‌.

ب‌ - تنظیم‌ دستورالعمل‌ های‌ تبلیغاتی‌ و آگهی‌ های‌ داروئی‌ و مواد خوراکی‌ و آشامیدنی‌ و آرایشی‌ و بهداشتی‌ و امور پزشکی‌ و اعلام‌ به‌ مراجع‌ ذی‌ ربط‌. سازمان‌ نظام‌ پزشکی‌ موظف‌ است‌ حداکثر ظرف‌ مدت‌ پانزده‌ روز از تاریخ‌ وصول‌ استعلامیه‌، نظر خود را به‌ مراجع‌ ذی‌ ربط‌ اعلام‌ نماید.

ج‌ - تدوین‌ و تصویب‌ مقررات‌ و ضوابط‌ خاص‌ صنفی‌ مربوط‌ به‌ استاندارد کردن‌ تابلوها و سرنسخه‌ های‌ موسسات‌ پزشکی‌ و پزشکان‌ شاغل‌ حرف‌ پزشکی‌ و وابسته‌ پزشکی‌.

د - اجرای‌ برنامه‌ های‌ آموزش‌ مداوم‌ اعضاء موضوع‌ این‌ قانون‌ در راستای‌ قانون‌ آموزش‌ مداوم‌ جامعه‌ پزشکی‌ با مجوز وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌.

ه- - صادر نمودن‌ کارت‌ عضویت‌ برای‌ اعضاء سازمان‌ موضوع‌ این‌ قانون‌.

و - رسیدگی‌ انتظامی‌ به‌ تخلفات‌ صنفی‌ و حرفه‌ ای‌ شاغلین‌ حرف‌ پزشکی‌ که‌ عنوان‌ جرائم‌ عمومی‌ را نداشته‌ باشند.

ز - اظهار نظر کارشناسی‌ در مورد جرائم‌ پزشکی‌ به‌ عنوان‌ مرجع‌ رسمی‌ به‌ دادگاهها و دادسراها.

ح‌ - همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ صلاح‌ در جهت‌ رسیدگی‌ به‌ تخلفات‌ غیرصنفی‌ و جرائم‌ شاغلین‌ به‌ حرف‌ پزشکی‌ و وابسته‌ به‌ پزشکی‌ و اظهار نظرهای‌ کارشناسی‌ مشورتی‌ در این‌ رابطه‌ با مراجع‌ ذی‌ ربط‌.

ط‌ - همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ صلاح‌ در جهت‌ حفظ‌ احترام‌ و شوون‌ پزشکی‌ در جامعه‌.

ی‌ - همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ ربط‌ در جهت‌ گسترش‌ فعالیت‌ های‌ علمی‌ و تحقیقاتی‌ و انتشارات‌ پزشکی‌.

ک‌ - اظهار نظر و مشارکت‌ فعال‌ به‌ هنگام‌ تعیین‌ یا تجدید نظر در تعرفه‌ های‌ خدمات‌ بهداشتی‌ و درمانی‌ بخش‌ دولتی‌ و تعیین‌ تعرفه‌ ها در بخش‌ غیردولتی‌ بر اساس‌ ضوابط‌ بند (۸) ماده‌ (۱) قانون‌ بیمه‌ همگانی‌ خدمات‌ درمانی‌ کشور مصوب‌ ۱۳۷۳/۸/۳ و همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ صلاح‌ در اجرای‌ آن‌.

ل‌ - اظهار نظر و مشارکت‌ فعال‌ در تعیین‌ و یا تجدیدنظر در میزان‌ مالیات‌ و عوارض‌ مشاغل‌ موسسات‌ و شاغلان‌ حرف‌ پزشکی‌ و همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ صلاح‌ در وصول‌ آن‌.

م‌ - مشارکت‌ در تدوین‌ آئین‌ نامه‌ ها و دستورالعمل‌ های‌ نظارتی‌ درمورد مطب‌ ها، موسسات‌ درمانی‌ و بهداشتی‌ و دیگر مراکز پاراکلینیک‌ در بخش‌ خصوصی‌.

ن‌ - صدور پروانه‌ اشتغال‌ مطب‌ های‌ پزشکی‌ و حرف‌ وابسته‌ و تمدید آنها و مشارکت‌ در صدور پروانه‌ موسسات‌ پزشکی‌ بر اساس‌ مقررات‌ و ضوابط‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌.

ق‌ - عضویت‌ در شوراهای‌ گسترش‌ و برنامه‌ ریزی‌ دانشگاهها و مشارکت‌ در تعیین‌ ظرفیت‌ دانشگاههای‌ دولتی‌ و غیردولتی‌.

ر - همکاری‌ در تدوین‌ آئین‌ نامه‌ های‌ ارزشیابی‌ و مشارکت‌ در اجرای‌ آن‌ برای‌ مراکز درمانی‌ و بیمارستانی‌.

ش‌ - کمک‌ به‌ رفع‌ مشکلات‌ رفاهی‌ و مالی‌ شاغلان‌ حرف‌ پزشکی‌ کم‌ درآمد و خسارت‌ دیده‌ از طریق‌ صندوق‌ تعاون‌ و رفاه‌.

ت‌ - همکاری‌ با مراجع‌ ذی‌ ربط‌ در ارائه‌ خدمات‌ امدادی‌، بهداشتی‌ و درمانی‌ به‌ هنگام‌ بروز حوادث‌ و سوانح‌ غیرمترقبه‌ از طریق‌ تشویق‌ و بسیج‌ اعضاء سازمان‌.

س‌ - مشارکت‌ فعال‌ در تدوین‌ برنامه‌ های‌ آموزشی‌ گروه‌ پزشکی‌.

ع‌ - همکاری‌ و مشارکت‌ در جهت‌ اشتغال‌ فارغ‌ التحصیلان‌ گروه‌ پزشکی‌.

ف‌ - انجام‌ کلیه‌ مسوولیت‌ ها، وظایف‌ و اختیاراتی‌ که‌ تاکنون‌ در قوانین‌ مختلف‌ از سوی‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ به‌ سازمان‌ نظام‌ پزشکی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ محول‌ گردیده‌ است‌.

اعضا سازمان

کلیه‌ اتباع‌ ایرانی‌ پزشک‌، دندانپزشک‌، دکتر داروساز و متخصصین‌ و دکترای‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌ (حرفه‌ ای‌ یا متخصص‌) تشخیص‌ طبی‌ و لیسانسیه‌ های‌ پروانه‌ دار گروه‌ پزشکی‌ به‌ استثناء گروه‌ پرستاران‌ می‌ توانند عضو سازمان‌ باشند.

ارکان سازمان

الف‌ - مجمع‌ عمومی‌ نظام‌ پزشکی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ که‌ در این‌ قانون‌ «مجمع‌» نامیده‌ می‌ شود.

ب‌ - شورای‌ عالی‌ نظام‌ پزشکی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ که‌ در این‌ قانون‌ «شورای‌ عالی‌» خوانده‌ می‌ شود و دبیرخانه‌ آن‌ در سازمان‌ نظام‌ پزشکی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ که‌ در تهران‌ است‌ مستقر می‌ باشد.

ج‌ - رئیس‌ کل‌.

د - هیأت‌ مدیره‌ نظام‌ پزشکی‌ شهرستانها و شورای‌ هماهنگی‌ استانی‌.

ه- - هیأت‌ های‌ انتظامی‌ رسیدگی‌ به‌ تخلفات‌ صنفی‌ و حرفه‌ ای‌ شاغلین‌ گروه‌ پزشکی‌ و حرف‌ وابسته‌.

و - بازرسان‌.

ز - صندوق‌ رفاه‌ و تعاون‌.

ترکیب مجمع سازمان

ترکیب‌ مجمع‌ سازمان‌ به‌ شرح‌ زیر می‌ باشد:

هیأت‌ مدیره‌ نظام‌ پزشکی‌ هر یک‌ از شهرستانها با توجه‌ به‌ تعداد شرکت‌ کنندگان‌ در انتخابات‌ هیأت‌ مدیره‌ شهرستان‌ مذکور، یک‌ یا چند نفر از بین‌ خود را به‌ عنوان‌ نماینده‌ خود برای‌ تشکیل‌ مجمع‌ عمومی‌ به‌ ترتیب‌ زیر معرفی‌ می‌ نماید:

الف‌ - تا پانصد نفر شرکت‌ کننده‌ در انتخابات‌، یک‌ نفر.

ب‌ - از پانصد و یک‌ تا هزار نفر شرکت‌ کننده‌ در انتخابات‌، دو نفر.

ج‌ - از هزار و یک‌ تا هزار و پانصد نفر شرکت‌ کننده‌ در انتخابات‌، سه‌ نفر.

و به‌ همین‌ ترتیب‌ تا حداکثر هشت‌ نفر به‌ عنوان‌ نماینده‌ حوزه‌ مربوطه‌ به‌ عنوان‌ عضو مجمع‌ عمومی‌ انتخاب‌ می‌ شوند.

وظایف مجمع

وظایف‌ مجمع‌ عبارتند از:

الف‌ - استماع‌ گزارش‌ شورای‌ عالی‌، رئیس‌ کل‌ و بازرسان‌ و تصویب‌ سیاستهای‌ کلان‌ پیشنهادی‌ شورای‌ عالی‌.

ب‌ - انتخاب‌ اعضای‌ اصلی‌ و علی‌ البدل‌ شورای‌ عالی‌ برای‌ دوره‌ چهارساله‌ و بازرسان‌ بطور سالانه‌.

ج‌ - مذاکره‌ و اتخاذ تصمیم‌ در سایر اموری‌ که‌ در دستور کار جلسه‌ قرار دارد و طبق‌ قوانین‌ و آئین‌ نامه‌ های‌ مربوطه‌ و سایر ضوابط‌ به‌ عهده‌ سازمان‌ و در صلاحیت‌ مجمع‌ می‌ باشد.

گفتنی است اعضای‌ مجمع‌ به‌ شرح‌ مندرج‌ در ماده‌ (۶) قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران به‌ مدت‌ چهار سال‌ انتخاب‌ می‌ شوند و آئین‌ نامه‌ داخلی‌ مجمع‌ به‌ پیشنهاد شورای‌ عالی‌ به‌ تصویب‌ مجمع‌ خواهد رسید. همچنین در اولین‌ جلسه‌ در مورد انتخاب‌ رئیس‌ و دو نفر نائب‌ رئیس‌ و یک‌ نفر منشی‌ مجمع‌ بر اساس‌ آئین‌ نامه‌ ای‌ که‌ با پیشنهاد شورای‌ عالی‌ به‌ تصویب‌ مجمع‌ می‌ رسد اتخاذ تصمیم‌ می‌ گردد.

اعضای شورای عالی نظام پزشکی

اعضاء شورای‌ عالی‌ عبارتند از:

الف‌ - بیست‌ و پنج‌ نفر از کادر پزشکی‌ به‌ ترتیب‌: سیزده‌ نفر پزشک‌، سه‌ نفر دندانپزشک‌، سه‌ نفر دکترای‌ داروساز، دو نفر دکترای‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌ تشخیص‌ طبی‌، دو نفر کارشناس‌ مامائی‌، دو نفر از سایر لیسانسیه‌ های‌ پروانه‌ دار گروه‌ پزشکی‌.

ب‌ - دو نفر از اعضاء کمیسیون‌ بهداشت‌ و درمان‌ به‌ معرفی‌ کمیسیون‌ بهداشت‌ و درمان‌ و انتخاب‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ (به‌ عنوان‌ ناظر) و یک‌ نفر از کادر پزشکی‌ به‌ انتخاب‌ وزیر بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ و رئیس‌ سازمان‌ پزشکی‌ قانونی‌ کشور.

لازم به ذکر است مجمع‌ عمومی‌ یک‌ سال‌ قبل‌ از انتخابات‌ نسبت‌ به‌ اضافه‌ نمودن‌ و ترکیب‌ و تعداد اعضاء شورای‌ عالی‌ (موضوع‌ بند (الف‌) ماده‌ ۸ قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران) مطابق‌ با پیشنهاد شورای‌ عالی‌ تصمیم‌ گیری‌ خواهد نمود.همچنین جلسات‌ شورای‌ عالی‌ نظام‌ پزشکی‌ که‌ حداقل‌ هر سه‌ ماه‌ یکبار تشکیل‌ می‌ شود با حضور دو سوم‌ اعضاء شورا رسمی‌ است‌ و تصمیمات‌ متخذه‌ با اکثریت‌ آراء معتبر بوده‌ و برای‌ واحدهای‌ ذی‌ ربط‌ لازم الاجرا است‌.ضمنا وزیر بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ و معاونین‌ ایشان‌ و نیز افرادی‌ که‌ از طرف‌ وزیر تعیین‌ می‌ شوند می‌ توانند در تمام‌ جلسات‌ شورای‌ عالی‌ و هیأت‌ مدیره‌ نظام‌ پزشکی‌ با حق‌ اظهارنظر و بدون‌ حق‌ رأی‌ شرکت‌ نمایند.

اعضای شورای عالی نظام پزشکی

شورای‌ عالی‌ نظام‌ پزشکی‌ دارای‌ یک‌ رئیس‌، دو نایب‌ رئیس‌ و یک‌ دبیر خواهد بود که‌ از بین‌ اعضاء شورا با رأی‌ اکثریت‌ نسبی‌ اعضاء رسمی‌ شورا برای‌ مدت‌ دو سال‌ انتخاب‌ می‌ گردند. دبیر شورای‌ عالی‌ مسوول‌ تشکیل‌ جلسات‌ و اداره‌ دبیرخانه‌ شورا خواهد بود. اداره‌ جلسات‌ شورا به‌ عهده‌ رئیس‌ یا نایب‌ رئیس‌ شورا خواهد بود. کلیه‌ اعضاء انتخابی‌ شورای‌ عالی‌ می‌ بایست‌ در انتخابات‌ هیأت‌ مدیره‌ شهرستانها شرکت‌ و انتخاب‌ شده‌ باشند.