جرم هجو: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''هجو''' عبارت است از نوشتن یا انتشار عیوب دیگری در قالب جملات موزون یا شعر؛ خواه به نحو شفاهی خواه کتبی. | |||
== پیشینه | == پیشینه == | ||
در [[ماده 272 قانون مجازات عمومی مصوب 1304]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231556|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> و [[ماده 143 قانون تعزیرات مصوب 1362]] عینا | در [[ماده 272 قانون مجازات عمومی مصوب 1304]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231556|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> و [[ماده 143 قانون تعزیرات مصوب 1362]] عینا جرم هجو پیش بینی شده بود. با این تفاوت که در این مواد به هجو شفاهی اشاره ای نشده و همچنین کاربرد کلمه «و» به جای «یا» در این ماده نشان میدهد که تحقق جرم منوط به نوشتن و انتشار توأمان بوده است، حال آنکه در قانون فعلی ارتکاب هر یک از این رفتار ها برای تحقق جرم کفایت میکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357364|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | ||
== | == در قانون == | ||
[[ماده 700 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 700 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375]] | [[ماده 700 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 700 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375]]، [[عنصر قانونی]] این جرم را تشکیل می دهد. [[عنصر مادی]] جرم هجو، نوشتن یا انتشار عیوب دیگری در قالب جملات موزون یا شعر است. برای تحقق این جرم، لازم است که هجو منحصرا از طریق نثر یا نظم صورت گیرد؛ خواه شفاهی خواه کتبی. به این نوع از جرائم که کاربرد [[وسیله ارتکاب جرم|وسیله]] خاصی در آن شرط می باشد [[جرایم مقید به وسیله|جرائم مقید به وسیله]] گفته میشود که جرم هجو از این نوع است. بنابراین استفاده از جملات ناموزون، کلمات تنها، کاریکاتور و اشاره برای بیان عیوب دیگری نمیتواند هجو محسوب شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612688|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین بر طبق متن ماده و کاربرد عبارت «کسی را هجو کند»، هجو شونده، لزوما باید [[شخص حقیقی]] و معین باشد؛ بنابراین هجو یک [[شرکت تجاری]] یا مردم یک شهر به طور کلی، مشمول ماده نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612708|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
از لحاظ [[عنصر معنوی|عنصر روانی]]، مرتکب جرم هجو باید با اراده و اختیار خود [[عمد|عامدانه]] به این عمل دست زند، چرا که این جرم به صورت سهوی قابل تحقق نیست، البته اینکه شخص قصد شوخی و مزاح با دیگری داشته رافع [[مسئولیت کیفری|مسئولیت]] نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=677168|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
[[عنصر | |||
مرتکب جرم هجو باید با اراده و اختیار خود [[عمد|عامدانه]] به این عمل دست | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:افترا و توهین و هتک حرمت]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۵۱
هجو عبارت است از نوشتن یا انتشار عیوب دیگری در قالب جملات موزون یا شعر؛ خواه به نحو شفاهی خواه کتبی.
پیشینه
در ماده 272 قانون مجازات عمومی مصوب 1304[۱] و ماده 143 قانون تعزیرات مصوب 1362 عینا جرم هجو پیش بینی شده بود. با این تفاوت که در این مواد به هجو شفاهی اشاره ای نشده و همچنین کاربرد کلمه «و» به جای «یا» در این ماده نشان میدهد که تحقق جرم منوط به نوشتن و انتشار توأمان بوده است، حال آنکه در قانون فعلی ارتکاب هر یک از این رفتار ها برای تحقق جرم کفایت میکند.[۲]
در قانون
ماده 700 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375، عنصر قانونی این جرم را تشکیل می دهد. عنصر مادی جرم هجو، نوشتن یا انتشار عیوب دیگری در قالب جملات موزون یا شعر است. برای تحقق این جرم، لازم است که هجو منحصرا از طریق نثر یا نظم صورت گیرد؛ خواه شفاهی خواه کتبی. به این نوع از جرائم که کاربرد وسیله خاصی در آن شرط می باشد جرائم مقید به وسیله گفته میشود که جرم هجو از این نوع است. بنابراین استفاده از جملات ناموزون، کلمات تنها، کاریکاتور و اشاره برای بیان عیوب دیگری نمیتواند هجو محسوب شود.[۳] همچنین بر طبق متن ماده و کاربرد عبارت «کسی را هجو کند»، هجو شونده، لزوما باید شخص حقیقی و معین باشد؛ بنابراین هجو یک شرکت تجاری یا مردم یک شهر به طور کلی، مشمول ماده نخواهد بود.[۴]
از لحاظ عنصر روانی، مرتکب جرم هجو باید با اراده و اختیار خود عامدانه به این عمل دست زند، چرا که این جرم به صورت سهوی قابل تحقق نیست، البته اینکه شخص قصد شوخی و مزاح با دیگری داشته رافع مسئولیت نخواهد بود.[۵]
منابع
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231556
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357364
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 612688
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 612708
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 677168