تقابل حقوق مالکیت فکری با حق بر سلامت در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت با تاکید بر حمایت از اختراعات دارویی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲: خط ۲:
'''تقابل حقوق مالکیت فکری با حق بر سلامت در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت با تاکید بر حمایت از اختراعات دارویی''' عنوان پایان نامه ای است که توسط [[صادق جوادی]]، با راهنمایی [[علی نواری]]  و با مشاوره [[احمد مومنی راد]]  در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
'''تقابل حقوق مالکیت فکری با حق بر سلامت در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت با تاکید بر حمایت از اختراعات دارویی''' عنوان پایان نامه ای است که توسط [[صادق جوادی]]، با راهنمایی [[علی نواری]]  و با مشاوره [[احمد مومنی راد]]  در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
==چکیده==
==چکیده==
یکی از حوزه‌های حساس [[حقوق مالکیت فکری]]، [[اختراع|اختراعات]] دارویی است. حمایت از این اختراعات، در عین آنکه انگیزه کافی برای تولید و پیشرفت صنعت داروسازی را به دنبال دارد و منافعی را در بلند مدت عاید جامعه می‌کند، ممکن است در صورت ایجاد مانع در دسترسی به داروها، تاثیرات زیانباری را بر حق بر سلامت و بهداشت همگانی افراد جامعه وارد نماید. تقابل میان حقوق مالکیت فکری در حوزه دارو و حق بر سلامت، به خصوص در موارد بروز بحران‌های بهداشتی و بیماری‌های همه‌گیر، آشکارتر می‌گردد. به عبارت دیگر، در زمان بروز بیماری‌ها و بحران‌های بهداشتی همگانی، شرکت‌های دولتی و یا خصوصی داروسازی، می‌توانند با تکیه بر [[حق اختراع]] خویش، از هرگونه صادرات، واردات و یا توزیع دارو در بازارهای داخلی و خارجی، ممانعت به عمل آورده و یا با قیمت گذاری‌های بالا، دسترسی به دارو را بسیار محدود نموده و دولت متبوع خویش را به حمایت از حق اختراع داروها، مطابق مقررات، مکلف نمایند. از سوی دیگر، با این ایجاد محدودیت، میلیون‌ها انسان در سرتاسر دنیا از دسترسی به دارو مورد نیاز خویش، محروم شده و جانشان در معرض خطر قرار خواهد گرفت. پژوهش حاضر، به روش توصیفی تحلیلی به تقابل [[حقوق مالکیت فکری]] با حق بر سلامت در نظام مقررات سازمان جهانی تجارت، به ویژه در حوزه [[اختراع|اختراعات دارویی]] پرداخته است. سوالی که در این پژوهش به آن پرداخته شده این است که (([[حقوق مالکیت فکری]] به ویژه حمایت از اختراعات دارویی در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت چگونه و تحت چه شرایطی با حق بر سلامت دچار تعارض خواهد شد؟)) نتایج این پژوهش نشانگر آن است که حق اختراع دارو، با وجود آنکه به عنوان مصداقی شاخص از حقوق مالکیت فکری، در حوزه [[حقوق بین الملل اقتصادی]] به رسمیت شناخته شده است و بواسطه مقررات نظام سازمان جهانی تجارت، مورد حمایت واقع شده است، اما در مواجهه با [[حقوق بشر]] به ویژه حق بر سلامت باید دچار انعطاف شود. حق بر سلامت در حوزه حقوق بشر، از جایگاه والایی برخوردار است و به عنوان ارزش تلقی می‌گردد. لذا در مرحله تقابل میان این دو حق، حق بر سلامت ارجحیت یافته و بر حق اختراع دارو، مقدم می‌گردد. مقررات موافقت‌نامه تریپس و اعلامیه دوحه (به عنوان مقررات نظام سازمان جهانی تجارت) با در نظر گرفتن شرایط و روش‌هایی، حمایت از اختراعات دارویی را به نفع تضمین حق بر سلامت و دسترسی به دارو، محدود نموده‌اند.
یکی از حوزه‌های حساس [[حقوق مالکیت فکری]]، [[اختراع|اختراعات]] دارویی است. حمایت از این اختراعات، در عین آنکه انگیزه کافی برای تولید و پیشرفت صنعت داروسازی را به دنبال دارد و منافعی را در بلند مدت عاید جامعه می‌کند، ممکن است در صورت ایجاد مانع در دسترسی به داروها، تاثیرات زیانباری را بر [[حق بر سلامت]] و بهداشت همگانی افراد جامعه وارد نماید. تقابل میان [[حقوق مالکیت فکری]] در حوزه دارو و حق بر سلامت، به خصوص در موارد بروز بحران‌های بهداشتی و بیماری‌های همه‌گیر، آشکارتر می‌گردد. به عبارت دیگر، در زمان بروز بیماری‌ها و بحران‌های بهداشتی همگانی، شرکت‌های دولتی و یا خصوصی داروسازی، می‌توانند با تکیه بر [[حق اختراع]] خویش، از هرگونه [[صادرات]]، واردات و یا توزیع دارو در بازارهای داخلی و خارجی، ممانعت به عمل آورده و یا با قیمت گذاری‌های بالا، دسترسی به دارو را بسیار محدود نموده و [[دولت]] متبوع خویش را به حمایت از حق اختراع داروها، مطابق مقررات، مکلف نمایند. از سوی دیگر، با این ایجاد محدودیت، میلیون‌ها انسان در سرتاسر دنیا از دسترسی به دارو مورد نیاز خویش، محروم شده و جانشان در معرض خطر قرار خواهد گرفت. پژوهش حاضر، به روش توصیفی تحلیلی به تقابل [[حقوق مالکیت فکری]] با حق بر سلامت در نظام مقررات سازمان جهانی تجارت، به ویژه در حوزه [[اختراع|اختراعات دارویی]] پرداخته است. سوالی که در این پژوهش به آن پرداخته شده این است که (([[حقوق مالکیت فکری]] به ویژه حمایت از اختراعات دارویی در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت چگونه و تحت چه شرایطی با حق بر سلامت دچار تعارض خواهد شد؟)) نتایج این پژوهش نشانگر آن است که [[حق اختراع دارو]]، با وجود آنکه به عنوان مصداقی شاخص از حقوق مالکیت فکری، در حوزه [[حقوق بین الملل اقتصادی]] به رسمیت شناخته شده است و بواسطه مقررات نظام سازمان جهانی تجارت، مورد حمایت واقع شده است، اما در مواجهه با [[حقوق بشر]] به ویژه حق بر سلامت باید دچار انعطاف شود. حق بر سلامت در حوزه حقوق بشر، از جایگاه والایی برخوردار است و به عنوان ارزش تلقی می‌گردد. لذا در مرحله تقابل میان این دو حق، حق بر سلامت ارجحیت یافته و بر حق اختراع دارو، مقدم می‌گردد. مقررات موافقت‌نامه تریپس و اعلامیه دوحه (به عنوان مقررات نظام سازمان جهانی تجارت) با در نظر گرفتن شرایط و روش‌هایی، حمایت از اختراعات دارویی را به نفع تضمین حق بر سلامت و دسترسی به دارو، محدود نموده‌اند.
==ساختار و فهرست پایان نامه==
==ساختار و فهرست پایان نامه==
مقدمه ۱– بیان مسئله ۲– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۳–اهداف تحقیق ۴– سوالات تحقیق ۵– فرضیه های تحقیق ۶– پیشینه تحقیق ۷– روش تحقیق و گردآوری اطلاعات ۸– جنبه نوآوری تحقیق
مقدمه ۱– بیان مسئله  
 
۲– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق  
 
۳–اهداف تحقیق  
 
۴– سوالات تحقیق  
 
۵– فرضیه های تحقیق  
 
۶– پیشینه تحقیق  
 
۷– روش تحقیق و گردآوری اطلاعات  
 
۸– جنبه نوآوری تحقیق


۹– ساختار تحقیق
۹– ساختار تحقیق
خط ۴۶: خط ۶۰:
بند اول: مفهوم و پیشینه تاریخی  
بند اول: مفهوم و پیشینه تاریخی  


الف : تعریف حق اختراع ۲۵ ب : پیشینه حق اختراع ۲۵ بند دوم: تعریف و اقسام مبانی حق اختراع
الف : تعریف حق اختراع


الف : مفهوم مبنای حق اختراع ۲۷ ب : مبانی حق اختراع ۲۸ ۱– مبانی اقتصادی و حقوقی ۲۸ ۲–مبانی فرهنگی و اجتماعی ۲۹ گفتار سوم: اختراعات دارویی و اسناد بین المللی مرتبط به آن ۳۰ بند اول: مفهوم و ارکان اختراعات دارویی ۳۰ الف– تعریف اختراعات دارویی ۳۰ ب– ارکان اختراعات دارویی ۳۱ بند دوم: حق اختراع در اسناد بین المللی
۲۵ ب : پیشینه حق اختراع 
 
۲۵ بند دوم: تعریف و اقسام مبانی حق اختراع
 
الف : مفهوم مبنای حق اختراع  
 
۲۷ ب : مبانی حق اختراع  
 
۲۸ ۱– مبانی اقتصادی و حقوقی  
 
۲۸ ۲–مبانی فرهنگی و اجتماعی  
 
۲۹ گفتار سوم: اختراعات دارویی و اسناد بین المللی مرتبط به آن  
 
۳۰ بند اول: مفهوم و ارکان اختراعات دارویی  
 
۳۰ الف– تعریف اختراعات دارویی  
 
۳۰ ب– ارکان اختراعات دارویی  
 
۳۱ بند دوم: حق اختراع در اسناد بین المللی


الف–کنوانسیون پاریس(۱۸۷۳)
الف–کنوانسیون پاریس(۱۸۷۳)
خط ۶۲: خط ۹۶:
گفتار چهارم: مفهوم، مبنا حق بر سلامت و حمایت دولت ها از آن  
گفتار چهارم: مفهوم، مبنا حق بر سلامت و حمایت دولت ها از آن  


الف– تعریف و قلمروی حق برسلامت ۳۶ ب– مبنای حق برسلامت ۳۸ بند سوم : حق بر سلامت و تعهدات حقوق بشری دولت ها ۳۹ گفتار پنجم : اهمیت حمایت از اختراعات در صنعت داروسازی ۴۱ بند اول: علل اهمیت ثبت اختراعات دارویی ۴۲ بند دوم: حمایت از اختراعات دارویی و توسعه یافتگی ۴۳ گفتار ششم: مصادیق تقابل حمایت از اختراعات دارویی با حق دسترسی به دارو ۴۴ فص––ل دوم:حقوق مالکیت فکری و جایگاه آن در چهارچوب نظام مقررات سازمان جهانی تجارت ۵۰ گفتار اول : ساختار و اهداف سازمان جهانی تجارت ۵۲ بند اول : تشکیلات سازمان جهانی تجارت ۵۲ الف) نشست وزیران ۵۲ ب) شورای عمومی ۵۳ پ) کمیته ها ۵۳ ث) دبیرخانه ۵۴ بند دوم : اهداف و اصول ۵۴ الف – اهداف ۵۴ ب – اصول ۵۵ ۱– اصل عدم تبعیض ۵۵ ۲– اصل آزاد سازی تجاری ۵۶ ۳– اصل شفافیت ۵۶ ۴– اصل تجارت عادلانه( رقابت منصفانه) ۵۶ ۵– اصل رفتار متفاوت و ویژه با کشور های در حال توسعه ۵۶ ۶– اصل استثناء در تعهدات پذیرفته شده ۵۷ گفتار دوم : ساختار موافقتنامه تریپس ۵۷ بند اول : مقررات عمومی و اصول اساسی ۶۰ بند دوم :استاندارد های مربوط به قابلیت دسترسی، حوزه شمول و کاربرد حقوق مالکیت فکری ۶۵ الف – حق نسخه برداری و حقوق مرتبط یا جانبی ۶۵ ب– علایم تجاری ۶۸ ج– نشانه ها یا علایم جغرافیایی ۷۲ د–طرح های صنعتی ۷۳ و– طرح های ساخت مدار های یکپارچه ۷۵ ه– حفاظت از اطلاعات افشا نشده ۷۷ ن–کنترل رویه های ضدرقابتی در قراردادهای اعطای لیسانس ۷۹ ی– نام تجاری ۸۰ بند سوم : اجرای حقوق مالکیت فکری ۸۱ الف– تعهدات کلی ۸۱ ب– رویه ها و وسایل جبران خسارت حقوقی و اداری ۸۲ ج–اقدامات موقتی ۸۶ د– الزامات خاص مربوط به اقدامات مرزی ۸۸ ه– آیین دادرسی کیفری ۹۱ گفتار سوم: حق اختراع در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت ۹۲ بند اول: حق اختراع در چارچوب موافقتنامه تریپس ۹۳ الف– شرایط اختراعات قابل ثبت ۹۴ ب– استثنایات قابلیت ثبت اختراع ۹۵ ۱ موارد خلاف نظم عمومی و اخلاق
الف– تعریف و قلمروی حق برسلامت  
 
۳۶ ب– مبنای حق برسلامت  
 
۳۸ بند سوم : حق بر سلامت و تعهدات حقوق بشری دولت ها  
 
۳۹ گفتار پنجم : اهمیت حمایت از اختراعات در صنعت داروسازی  
 
۴۱ بند اول: علل اهمیت ثبت اختراعات دارویی  
 
۴۲ بند دوم: حمایت از اختراعات دارویی و توسعه یافتگی  
 
۴۳ گفتار ششم: مصادیق تقابل حمایت از اختراعات دارویی با حق دسترسی به دارو  
 
۴۴ فصل دوم:حقوق مالکیت فکری و جایگاه آن در چهارچوب نظام مقررات سازمان جهانی تجارت  
 
۵۰ گفتار اول : ساختار و اهداف سازمان جهانی تجارت  
 
۵۲ بند اول : تشکیلات سازمان جهانی تجارت  
 
۵۲ الف) نشست وزیران  
 
۵۲ ب) شورای عمومی  
 
۵۳ پ) کمیته ها  
 
۵۳ ث) دبیرخانه  
 
۵۴ بند دوم : اهداف و اصول  
 
۵۴ الف – اهداف  
 
۵۴ ب – اصول  
 
۵۵ ۱– اصل عدم تبعیض
 
۵۵ ۲– اصل آزاد سازی تجاری  
 
۵۶ ۳– اصل شفافیت  
 
۵۶ ۴– اصل تجارت عادلانه( رقابت منصفانه)  
 
۵۶ ۵– اصل رفتار متفاوت و ویژه با کشور های در حال توسعه  
 
۵۶ ۶– اصل استثناء در تعهدات پذیرفته شده ۵۷ گفتار دوم : ساختار موافقتنامه تریپس  
 
۵۷ بند اول : مقررات عمومی و اصول اساسی  
 
۶۰ بند دوم :استاندارد های مربوط به قابلیت دسترسی، حوزه شمول و کاربرد حقوق مالکیت فکری  
 
۶۵ الف – حق نسخه برداری و حقوق مرتبط یا جانبی  
 
۶۵ ب– علایم تجاری  
 
۶۸ ج– نشانه ها یا علایم جغرافیایی  
 
۷۲ د–طرح های صنعتی  
 
۷۳ و– طرح های ساخت مدار های یکپارچه  
 
۷۵ ه– حفاظت از اطلاعات افشا نشده  
 
۷۷ ن–کنترل رویه های ضدرقابتی در قراردادهای اعطای لیسانس  
 
۷۹ ی– نام تجاری  
 
۸۰ بند سوم : اجرای حقوق مالکیت فکری  
 
۸۱ الف– تعهدات کلی  
 
۸۱ ب– رویه ها و وسایل جبران خسارت حقوقی و اداری  
 
۸۲ ج–اقدامات موقتی  
 
۸۶ د– الزامات خاص مربوط به اقدامات مرزی  
 
۸۸ ه– آیین دادرسی کیفری  
 
۹۱ گفتار سوم: حق اختراع در نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت  
 
۹۲ بند اول: حق اختراع در چارچوب موافقتنامه تریپس  
 
۹۳ الف– شرایط اختراعات قابل ثبت  
 
۹۴ ب– استثنائات قابلیت ثبت اختراع  
 
۹۵ ۱ موارد خلاف نظم عمومی و اخلاق


۲ گونه های گیاهی و حیوانی و فرایند های اساسا بیولوژیکی
۲ گونه های گیاهی و حیوانی و فرایند های اساسا بیولوژیکی
خط ۷۶: خط ۱۹۶:
د– افشاء اطلاعات در خصوص اختراع
د– افشاء اطلاعات در خصوص اختراع


ه– استثنایات حقوق اعطایی مخترع ۱۰۰ و– مجوزهای اجباری………………………………………… …………………………………… ………………… ۱۰۱ ۱–شرایط برقرای مجوزهای اجباری ۱۰۲ ۱–۱ موردی بودن ۱۰۲ ۲–۱ انجام تلاش های قبلی به منظور جلب رضایت صاحب حق اختراع ۱۰۳ ۳–۱ محدوده و مدت ۱۰۳ ۴–۱ غیر انحصاری و غیر قابل انتقال بودن ۱۰۳ ۵–۱ تامین بازار داخلی ۱۰۴ ۶–۱ پرداخت غرامت کافی ۱۰۴ ۷–۱ تجدید نظر ۱۰۴ ز– موارد استثنایی صدور مجوز اجباری ۱۰۵ ۱– اضطرار ملی یا شرایط حایز فوریت فوق العاده ۱۰۵ ۲– رویه های ضد رقابتی ۱۰۵ ۳– استفاده عمومی غیر تجاری ۱۰۶ ۴– اختراعات وابسته ۱۰۶ ح– ابطال یا لغو حق اختراع
ه– استثنائات حقوق اعطایی مخترع  
 
۱۰۰ و– مجوزهای اجباری
 
۱۰۱ ۱–شرایط برقرای مجوزهای اجباری  
 
۱۰۲ ۱–۱ موردی بودن  
 
۱۰۲ ۲–۱ انجام تلاش های قبلی به منظور جلب رضایت صاحب حق اختراع  
 
۱۰۳ ۳–۱ محدوده و مدت  
 
۱۰۳ ۴–۱ غیر انحصاری و غیر قابل انتقال بودن  
 
۱۰۳ ۵–۱ تامین بازار داخلی  
 
۱۰۴ ۶–۱ پرداخت غرامت کافی  
 
۱۰۴ ۷–۱ تجدید نظر  
 
۱۰۴ ز– موارد استثنایی صدور مجوز اجباری  
 
۱۰۵ ۱– اضطرار ملی یا شرایط حایز فوریت فوق العاده  
 
۱۰۵ ۲– رویه های ضد رقابتی  
 
۱۰۵ ۳– استفاده عمومی غیر تجاری  
 
۱۰۶ ۴– اختراعات وابسته  
 
۱۰۶ ح– ابطال یا لغو حق اختراع


ط– مدت حمایت از اختراع
ط– مدت حمایت از اختراع


ی–مسیولیت اثبات در خصوص فرایند های ثبت شده
ی–مسئولیت اثبات در خصوص فرایند های ثبت شده


فصل سوم: حق بر سلامت در حوزه دسترسی به دارو و جایگاه آن در نظام حقوق بین الملل بشر
فصل سوم: حق بر سلامت در حوزه دسترسی به دارو و جایگاه آن در نظام حقوق بین الملل بشر
۷۲۷

ویرایش