مبانی نظری گرایش حقوق فرهنگ و ارتباطات

مبانی نظری گرایش حقوق فرهنگ و ارتباطات نام مقاله‌ای از بهزاد رضوی فرد و منصوره فصیح رامندی است که در شماره سی و پنجم (دی 1390) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.

چکیده

حقوق و فرهنگ به عنوان دو عرصه گسترده و کلان مطالعات اجتماعی از جنبه‌های مختلف با یکدیگر برهم کنش دارند که مطالعه و بررسی وجوه اشتراک و افتراق آن‌ها می‌تواند به رفع نارسایی‌ها و کاستی‌ها هم افزایی کارکردهای مثبت هر یک از آن‌ها منجر گردد.

وجه مشترک پایه این دو عرصه را می‌توان هنجارهای اجتماعی (Social Norms) دانست. هنجار به معنای بایدها و نبایدهایی که جامعه خود را ملزم به رعایت آن می‌داند، هم می‌تواند صبغه حقوقی داشته باشد و هم صبغه فرهنگی. پشتیبانی توامان حقوق و فرهنگ از یک هنجار، نظم، ثبات و یکپارچگی جامعه را به ارمغان می‌آورد. لذا خواهیم دید که پیوستگی و نیازهای این دو حوزه به یکدیگر با توجه به جهانی شدن فرهنگ و تبدیل و ظهور تدریجی برخی ارزش‌های فرهنگی در قالب کالاهای فرهنگی روز به روز بیشتر می‌شود.

از طرفی جهانی شدن حقوق به عنوان فرآیندی که تحت تأثیر نهادهای حقوق بین الملل تدریجاً گسترش یافته است نیز بر نظام حقوق ارتباطات تأثیر می‌گذارد. علاوه بر قواعد حقوقی موجود در نظام حقوق بین‌الملل ارتباطات، تظلم بين‌المللی حقوق بشر و قواعد مشترک کنونی نظام‌های حقوقی داخلی می‌توان امیدوار بود که رویدادها و حوادث آینده جهانی شدن حقوق ارتباطات را بیش از پیش تحت تأثیر قرار دهد.

در این جستار تأثیر و تاثرات حقوق، فرهنگ و ارتباطات در تعالی یکدیگر مورد توجه قرار گرفته است و برپایه مطالعات اجمالی صورت گرفته در هر قسمت محورهایی احصاء شده اند. به نظر می‌رسد امروز دیگر حمایت قواعد حقوقی از برخی هنجارها و کالاهای فرهنگی امری اجتناب ناپذیر باشد.

کلیدواژه‌ها

• فرهنگ
• حقوق
• ارتباطات
• حقوق فرهنگ
• حقوق ارتباطات

اصطلاحات تخصصی

• حقوق طبیعی