تفسیر قضایی در حقوق عمومی

تفسیر قضایی در حقوق عمومی نام مقاله ای است از اسد الله یاوری و پرهام مهر آرام که در شماره صد و دو دوره 82(تابستان 1397) مجله حقوقی دادگستری منتشر شده است.

چکیده

حقوق عمومی دارای ویژگی­های منحصر به فردی است که آن را از دیگر شاخه‌های حقوق متمایز کرده است. وجود چنین تمایزی این پرسش را بر می­انگیزد که آیا این شاخه از حقوق دارای روش منحصر به فرد خود در تفسیر است یا خیر. در پاسخ باید گفت که حتی اگر این چنین نباشد، بعضی از روش­های تفسیری با ماهیت حقوق عمومی بیشتر سازگار و یا حداقل در حوزه­هایی کارآمدتر هستند. برای نمونه، ناکارآمدی­های مکتب منشأگرا در حقوق عمومی به خصوص از نیمه­ دوم قرن بیستم بسیار مورد بحث بوده است. در حقوق اساسی، ماهیت خاص قانون اساسی به عنوان سندی دارای ابهامات بسیار با واژگان عام و کلی، همچنین به عنوان مهم­ترین سند در تنظیم و توزیع قدرت و بیان حقوق بنیادین، تفاسیری که مبتنی بر تعین متن و معنا باشند را با مشکل روبه­رو می­کند. در حقوق اداری نیز، با توجه به تحولات بنیادینی که در اداره­ مدرن اتفاق افتاده است و همچنین زیر سؤال رفتن بسیاری از پیش­فرض­های اساسی آن مانند حاکمیت قانون و تفکیک قوا رویکردهای صرفاً منشأگرا پاسخ­گو نیستند و امروزه گرایشی به سمت مکاتب پویاتر وجود دارد و این امری است که در توزیع قدرت در میان نهادهای قضایی، شبه قضایی و اداری نقش محوری دارد.

کلیدواژه‌ها

• تعین معنا
• منشاگرایی
• مکاتب پویا
• تفسیر قضایی
• حقوق اساسی