فلسفه نظام حقوق زن

فلسفه نظام حقوقی زن نام کتابی است نوشته محمود حکمت نیا که به همت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.

محتوای کتاب

این کتاب در 4 بخش کلی تدوین گردیده که به شرح زیر می باشند:

• بخش اول: مفهوم شناسی و چیستی شناسی
• بخش دوم: ساختار معرفتی و روش شناختی نظام حقوق زن در اسلام
• بخش سوم: اصول و قواعد حاکم بر نظام حقوق زن در اسلام
• بخش چهارم: رابطه نظام حقوق زن در اسلام با سایر نظام های رفتاری

بخشی از مقدمه کتاب

پژوهش نظام حقوق زن دارای سه بعد است. بعد اول آن مباحث برون نظامی و پیرامونی نظام حقوق زن در اسلام است که در آن اصطلاحات و مفاهیم و ساختارها روشن می شود. بعد دیگر آن فلسفه نظام حقوق زن در اسلام است که تلاش می‌کند با نگاه عقلانی و انتقادی و به صورت بیرونی قواعد و مقررات و نهادهای نظام حقوقی را تحلیل نماید. بعد سوم آن مطالعات درون نظام حقوقی است که در آن قواعد و نهادهای حقوقی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. آنچه اکنون پیش رو است ناظر بر ساختار کلان نظام حقوق زن در اسلام است.

این مرحله از کلان پژوهش در چهار بخش ساماندهی شده است: ۱. مفهوم شناسی و چیستی شناسی ۲. ساختار معرفتی و روش شناختی نظام حقوق زن در اسلام ۳. اصول و قواعد حاکم بر نظام حقوق زن در اسلام و ۴. رابطه نظام حقوق زن در اسلام با سایر نظام های رفتاری.

بخش اول تلاش می‌کند مهم ترین اصطلاحات را بازخوانی کرده و جایگاه هر اصطلاح را در نظام حقوقی مشخص نماید. همچنین در همین بخش با نگاه فلسفی به حقوق زن اصطلاحات و برخی نهادها به صورت تفصیلی مورد بررسی قرار گرفته است. بخش دوم ساختار معرفتی و روش شناختی را مورد بررسی قرار می‌دهد. این بخش درصدد است چارچوب کلان معرفتی را به عنوان پارادایم نظام حقوق زن در اسلام بررسی کرده و خصوصیات نظام حقوق اسلام را به صورت عام و خصوصیات نظام حقوق زن را در نسبت با دیگر بخش‌های نظام حقوق اسلام و دیگر نظام های رقیب تحلیل کند. بخش سوم به اصول و قواعد نظام حقوق زن در اسلام اختصاص دارد. در اینجا نیز با توجه به ماهیت خرده نظام بودن حقوق زن در اسلام مباحث عمومی نظام حقوقی اسلام به صورت خلاصه و مباحث اختصاصی به صورت تفصیلی تر آمده است. بخش چهارم نظام حقوق زن در اسلام را با دیگر نظام های رفتاری مورد مطالعه قرار می‌دهد تا نسبت این نظام با دیگر حوزه ها روشن شود. در همین راستا رابطه نظام حقوق زن با نظام اخلاقی و نظام عبادی و نظام اقتصادی و نظام سیاسی و نظام جهادی دفاعی به صورت اجمالی تبیین شده است. ارتباط نظام حقوق زن با دیگر نظام های اجتماعی در نظام های مذکور منحصر نیست. ارتباط نظام حقوق زن با دیگر نظام ها به بررسی حقوق فردی و اجتماعی و خانوادگی زن احاله شده است.