مبانی تطبیق‌پذیری قوانین اسلامی با تحولات اجتماعی

مبانی تطبیق‌پذیری قوانین اسلامی با تحولات اجتماعی نام مقاله ای از محمد صادق طباطبایی است که در دوره صفر شماره پنجم فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.

چکیده

تاریخ, نظامهای حقوقی فراوانی را سراغ دارد که پس از یک دوره حاکمیت درخشان، به علت عدم قابلیت سازگاری با تحولات اجتماعی، مسیر افول را طی کرده,از خاطرة جوامع بشری محو شده­اند. اما حقوق اسلام دارای جوهره­ای پویا و مکانیسمی درونی است که هماهنگی آن را با تحولات زندگی تضمین می­کند. قابلیت انعطاف قوانین اسلام و امکان انطباق آن با شرایط زمانی و مکانی هر دوره، سبب می شود که حقوق اسلامی همواره در قالبهای تراز  زمان ارائه شود و بدون آنکه اصول و مبانی آن مخدوش گردد، قوانین آن در برآوردن نیازهای جوامع مختلف بشری در طول اعصار، توانایی  لازم را داشته باشد.در واقع, نظام حقوقی اسلام موجودی زنده است که با حفظ هویت اصلی و ثابت خود، بر اساس متغیرهای  گوناگون زمانی و مکانی به حیات خود ادامه می‌دهد.

در این مقاله, عوامل و اهرمهایی که  قابلیت انطباق قوانین اسلامی با تحولات اجتماعی نتیجه کارکرد آنهاست, مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه

• حقوق اسلامی
• قانون گذاری
• انعطاف قوانین
• سکوت قانونی
• اجتهاد