ماده ۴۰۳ قانون مدنی

اگر بایع به نحوی از انحا مطالبه‌ی ثمن نماید و به قرائن معلوم گردد که مقصود، التزام به بیع بوده است خیار او ساقط خواهد شد.

توضیح واژگان

بیع، یعنی خرید و فروش.(1005152) و بیع، یعنی تبادل مالی در مقابل مالی دیگر.(840983) و به معامله مالی با مال دیگر، بیع گویند.(1021627)

به چیزی که فروخته می شود؛ مبیع گویند.(905824)

نکات توضیحی تفسیری دکترین

با استناد به مفهوم مخالف این ماده، صرف مطالبه ثمن از مشتری را، نمی توان دال بر اسقاط خیار تأخیر ثمن دانست. و جهت زوال خیار مزبور، وجود شواهدی که نشان دهنده پایبندی فروشنده، نسبت به مفاد عقد باشد؛ الزامی است.(64016)

لازمه اسقاط خیار تأخیر ثمن، این است که معلوم گردد که فروشنده، دیگر اعتقادی به قابلیت فسخ خیار مزبور ندارد.(1203522)

به نظر برخی از حقوقدانان، مطالبه ثمن از خریدار، وجود اراده فروشنده، مبنی بر اسقاط خیار تأخیر ثمن را، به اثبات نمی رساند. مگراینکه قصد سقوط خیار، توسط خود وی احراز گردد.(132307)

سوابق فقهی

به دلالت استصحاب، مطالبه ثمن معامله، دلالت بر سقوط خیار تأخیر ثمن نمی نماید.(915696)

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 5453/7 مورخه 25/10/1375 اداره حقوقی قوه قضاییه، مطالبه ثمن از طریق تأمین خواسته، دلالت بر پایبندی فروشنده به مفاد قرارداد، و درنتیجه سقوط خیار تأخیر ثمن دارد.(1392331)