ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

هرگاه بر اثر ایجاد مانع یا سببی دو یا چند نفر یا وسیله‌ نقلیه با هم برخورد کنند و به‌ علت برخورد آسیب ببینند و یا کشته شوند، مسبب ضامن است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده را گروهی از مصادیق حالاتی دانسته اند که تقصیر در آن مفروض پنداشته شده است.2574780 همچنین گروهی معتقدند این ماده از مصادیق اجتماع طولی سبب و مباشر است که با توجه به اقوی بودن سبب از مباشر، باید او را ضامن دانست.5288460 حکم این ماده را منصرف به حالتی نموده اند که فعل مسبب عدوانی بوده و خود مصدومان نیز مرتکب تقصیری نشده باشند. لذا اگر سبب عدوانی نباشد، مسئولیتی برای او متصور نیست.1424868موضوع این ماده گروهی از مصادیق اجتماع سبب و مباشر دانسته اند.712672 لزوم عدوانی بودن سبب در این ماده مورد تاکید پاره ای از حقوقدانان قرار گرفته است.2583228

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند چنانچه دو نفر در چاه افتند و هر کدام از آنان به موجب برخورد با دیگری فوت کند، حفر کننده چاه را باید مسئول حادثه دانست.4165792 مشروط بر این که سبب اقوی از مباشر باشد.2583232

مصادیق و نمونه ها

چنانچه ترمز نابجای یا بی رویه یک اتومبیل، موجب برخورد چند وسیله نقلیه به یکدیگر شود، اگر این برخورد ناشی از تقصیر اتومبیل اول و ترمز های نابجای آن باشد، باید او را مسئول دانست.2575084