ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «اشخاص زیر معاون جرم محسوب می شوند: الف ـ هرکس، دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع...» ایجاد کرد) |
سارا بهادران (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
پ ـ هرکس وقوع جرم را تسهیل کند. | پ ـ هرکس وقوع جرم را تسهیل کند. | ||
تبصره ـ برای تحقق معاونت در جرم، وحدت قصد و تقدم یا اقتران زمانی بین رفتار معاون و مرتکب جرم شرط است. چنانچه فاعل اصلی جرم، جرمی شدیدتر از آنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت در جرم خفیف‌تر محکوم می شود. | تبصره ـ برای تحقق معاونت در جرم، وحدت قصد و تقدم یا اقتران زمانی بین رفتار معاون و مرتکب جرم شرط است. چنانچه فاعل اصلی جرم، جرمی شدیدتر از آنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت در جرم خفیف‌تر محکوم می شود. | ||
== توضیح واژگان == | |||
منظور از ترغیب آن است که شخص با تشویق دیگری به ارتکاب جرم در وی میل و رغبت ایجاد کند هم چنین باید میان تشویق معاون و ارتکاب جرم از سوی مباشر ارتباط وجود داشته باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231788|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> صرف حضور در محل و نظاره کردن به معنای تشویق مباشر نیست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231796|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> اگر شخصی،مباشر را تشویق به ارتکاب جرم خاصی یا علیه یک شخص خاص نماید و مباشر جرم دیگری و یا علیه شخص دیگری انجام دهد نمیتوان تشویق کننده را بعنوان معاون مجازات نمود مگر اینکه مشوق بدون تعیین مال یا شخص خاص بطور کلی مباشر را تشویق کرده باشد البته تشویق مباشر به نقض قوانین کیفری بصورت کلی نمیتواند مصداق معاونت قرار گیرد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231812|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
منظور از تهدید واداشتن دیگری به ارتکاب جرم به وسیله ترساندن نسبت به جان،مال،ناموس،آبرو وحیثیت او یا دیگری است بدیهی است ترس باید ناشی از رفتار دیگری باشد تا بتوان دیگری را معاون دانست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231824|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> تهدید ضمنی هم میتواند برای معاون محسوب شدن شخص کفایت کند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231828|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> تهدید باید در شخص تهدید شده موثر باشد بنابراین اگر فرد بداند که تهدید کننده قادر به عملی نمودن تهدید خود نمیباشد لکن با این وجود مرتکب جرم گردد نمیتوان تهدید کننده را به عنوان معاون تعقیب نمود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231836|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
منظور از تطمیع برانگیختن حس آز و طمع دیگری است که با پاداش دادن یا قول پاداش به دیگری محقق میشود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231840|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
تحریک به معنای برانگیختن و به جنبش در آوردن است که میتواند با گفتار یا فعل محقق گردد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231844|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> عده ایی از حقوقدانان معتقدند که تحریک باید فردی باشد یعنی مخاطب تحریک باید شخص معلوم و معین باشد لکن عده ایی از حقوقدانان معتقدند برای تحقق تحریک در معاونت ضرورت ندارد که شخص معینی تحریک شود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231848|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
فریب را مکر و حیله و دسیسه را مکر،حیله و عداوت پنهان می دانند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231856|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
به نظر میرسد منظور از سوء استفاده اشاره به مواردی است که نفوذ معنوی کسی بر روی دیگری که ناشی از روابط استخدامی یا خویشاوندی و ... است به وی این امکان را بدهد تا با بهره گیری ناروا از موقعیت خود شخص تحت نفوذ خود را به سوی ارتکاب جرم بکشاند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231864|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
مسئولیت معاون بر مبنای مجرمیت عاریه ایی توجیه میشود یعنی وصف مجرمانه اعمال معاون از رفتار مباشر عاریه گرفته میشود و معاونت جرم مستقلی نیست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231772|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> به دلیل آنکه پذیرش مطلق عاریتی بودن مجرمیت و مسئولیت معاون نتایج نامطلوبی به بار می آورد قانونگذار ما به جای استعاره مطلق اصل استعاره نسبی مسئولیت را پذیرفته است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231776|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> پذیرش اصل استعاره نسبی مسئولیت معاون باعث شده است که در ایران مجازات معاون از مباشر کمتر باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231780|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> معاونت در شروع به جرم قابل تصور و تحقق است اما تصور شروع به معاونت دشوار میباشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6231820|صفحه=|نام۱=میرمحمد|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس }} | |||
نسخهٔ ۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۲۶
اشخاص زیر معاون جرم محسوب می شوند: الف ـ هرکس، دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوء استفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد. ب ـ هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد. پ ـ هرکس وقوع جرم را تسهیل کند. تبصره ـ برای تحقق معاونت در جرم، وحدت قصد و تقدم یا اقتران زمانی بین رفتار معاون و مرتکب جرم شرط است. چنانچه فاعل اصلی جرم، جرمی شدیدتر از آنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت در جرم خفیف‌تر محکوم می شود.
توضیح واژگان
منظور از ترغیب آن است که شخص با تشویق دیگری به ارتکاب جرم در وی میل و رغبت ایجاد کند هم چنین باید میان تشویق معاون و ارتکاب جرم از سوی مباشر ارتباط وجود داشته باشد[۱] صرف حضور در محل و نظاره کردن به معنای تشویق مباشر نیست[۲] اگر شخصی،مباشر را تشویق به ارتکاب جرم خاصی یا علیه یک شخص خاص نماید و مباشر جرم دیگری و یا علیه شخص دیگری انجام دهد نمیتوان تشویق کننده را بعنوان معاون مجازات نمود مگر اینکه مشوق بدون تعیین مال یا شخص خاص بطور کلی مباشر را تشویق کرده باشد البته تشویق مباشر به نقض قوانین کیفری بصورت کلی نمیتواند مصداق معاونت قرار گیرد[۳]
منظور از تهدید واداشتن دیگری به ارتکاب جرم به وسیله ترساندن نسبت به جان،مال،ناموس،آبرو وحیثیت او یا دیگری است بدیهی است ترس باید ناشی از رفتار دیگری باشد تا بتوان دیگری را معاون دانست[۴] تهدید ضمنی هم میتواند برای معاون محسوب شدن شخص کفایت کند[۵] تهدید باید در شخص تهدید شده موثر باشد بنابراین اگر فرد بداند که تهدید کننده قادر به عملی نمودن تهدید خود نمیباشد لکن با این وجود مرتکب جرم گردد نمیتوان تهدید کننده را به عنوان معاون تعقیب نمود[۶]
منظور از تطمیع برانگیختن حس آز و طمع دیگری است که با پاداش دادن یا قول پاداش به دیگری محقق میشود[۷]
تحریک به معنای برانگیختن و به جنبش در آوردن است که میتواند با گفتار یا فعل محقق گردد[۸] عده ایی از حقوقدانان معتقدند که تحریک باید فردی باشد یعنی مخاطب تحریک باید شخص معلوم و معین باشد لکن عده ایی از حقوقدانان معتقدند برای تحقق تحریک در معاونت ضرورت ندارد که شخص معینی تحریک شود[۹]
فریب را مکر و حیله و دسیسه را مکر،حیله و عداوت پنهان می دانند[۱۰]
به نظر میرسد منظور از سوء استفاده اشاره به مواردی است که نفوذ معنوی کسی بر روی دیگری که ناشی از روابط استخدامی یا خویشاوندی و ... است به وی این امکان را بدهد تا با بهره گیری ناروا از موقعیت خود شخص تحت نفوذ خود را به سوی ارتکاب جرم بکشاند[۱۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
مسئولیت معاون بر مبنای مجرمیت عاریه ایی توجیه میشود یعنی وصف مجرمانه اعمال معاون از رفتار مباشر عاریه گرفته میشود و معاونت جرم مستقلی نیست[۱۲] به دلیل آنکه پذیرش مطلق عاریتی بودن مجرمیت و مسئولیت معاون نتایج نامطلوبی به بار می آورد قانونگذار ما به جای استعاره مطلق اصل استعاره نسبی مسئولیت را پذیرفته است[۱۳] پذیرش اصل استعاره نسبی مسئولیت معاون باعث شده است که در ایران مجازات معاون از مباشر کمتر باشد[۱۴] معاونت در شروع به جرم قابل تصور و تحقق است اما تصور شروع به معاونت دشوار میباشد[۱۵]
منابع
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231788
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231796
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231812
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231824
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231828
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231836
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231840
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231844
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231848
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231856
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231864
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231772
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231776
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231780
- ↑ میرمحمد صادقی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. دادگستر، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6231820