تأثیر حقوق بشر در مبارزه با فساد

تأثیر حقوق بشر در مبارزه با فساد نام مقاله ای است از حسین نواده توپچی و ایمان میرزا زاده که در شماره دو دوره پنجاه و دو (تابستان 1401) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.

چکیده

امروزه فساد از بزرگ‌ترین چالش‌ها در برابر تحقق، پیشرفت و حمایت از حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین به‌حساب می‌آید، تا آنجا که نه‌تنها موجب تبعیض ناروا و نقض حق برابری می‌شود، بلکه اصولی همچون حاکمیت قانون را به‌عنوان بنیان دموکراسی، به‌شدت تهدید می‌کند. ادامۀ چنین وضعیتی، موجب تشدید فاصلۀ میان دولت و ملت می‌شود و تعمیق نارضایتی شهروندان را فراهم می‌سازد. التزام دولت به رعایت حقوق بنیادین شهروندان، شرایط نظارت بیشتر شهروندان را بر دولت فراهم می‌کند. از طرفی تقویت حاکمیت قانون و قرار گرفتن دولت در جایگاه واقعی خود به‌عنوان نهاد ناظر، موجب افزایش نفوذ و اقتدار دولت و تقویت حاکمیت ملی می‌شود. در فرایند مبارزه با فساد، عواملی مانند مشارکت عمومی، جامعۀ مدنی قوی و افزایش سطح آگاهی عمومی، از اهمیت بسزایی برخوردارند. فقدان تقید دولت به تضمین آزادی‌های بنیادین شهروندان، علاوه‌بر گسست میان دولت و ملت، اعتماد عمومی را تضعیف و نظارت شهروندان بر دولت را غیرممکن می‌سازد. در این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است، در پی اثبات این فرضیه هستیم که رعایت حقوق بشر و احترام به آزادی‌های بنیادین شهروندان توسط دولت، مؤثرترین ابزار در مبارزۀ مؤثر با فساد است.

کلیدواژه‌ها

• حاکمیت قانون
• حقوق بشر
• حقوق و آزادی های بنیادین
• فساد
• مبارزه با فساد