بررسی تطبیقی جبران غرامت تملک املاک اشخاص خصوصی از سوی نهادهای عمومی در حقوق انگلستان و ایران با تأکید بر رویة قضایی

بررسی تطبیقی جبران غرامت تملک املاک اشخاص خصوصی از سوی نهادهای عمومی در حقوق انگلستان و ایران با تأکید بر رویة قضایی نام مقاله ای از محمد باقر پارساپور، ابراهیم عزیزی و امیر حسین علی زاده است که در شماره دوم (پاییز و زمستان1399) فصلنامه حقوق خصوصی دانشگاه تهران منتشر شده است.

چکیده

از مباحث چالش‌برانگیز در تملک املاک اشخاص شناسایی حق غرامت کامل و برابر با هدف توازن بین سلب مالکیت و غرامت است. در این مقاله با شیوة تحلیلی‌ـ تطبیقی در حقوق ایران و انگلستان به این پرسش پاسخ داده می‌شود که آیا در این دو نظام پرداخت غرامت کامل و برابر مورد شناسایی قرار گرفته‏ است؟ با چه معیاری می‏توان توازن بین غرامت و سلب مالکیت را حفظ کرد؟ در حقوق انگلستان، با پذیرش حق دریافت غرامت کامل و برابر، تعیین آن بر اساس قیمت بازار باز است و وقوع اجباری تملک، استفادة غیرقانونی و غیراخلاقی مالک، و افزایش قیمت ناشی از اهداف قانونی طرح مؤثر نیست. علاوه بر این اگر ملکی دارای قیمت بازاری نباشد، جایگزین معادل مقرر شده ‏است. در حقوق ایران، قیمت عادله معیار مناسبی برای غرامت برابر است. اما قواعد تعیین آن به طور دقیق مشخص نشده و علاوه بر این در قوانین مختلف معیار‏های متفاوت دیگری مقرر شده ‏است که با حق غرامت برابر و کامل منافات دارد. به عنوان نتیجه، پذیرش اصل غرامت کامل و برابر، عدم تأثیر طرح و اهداف قانونی مقام تملک‏ کننده، و اقدامات مالک پس از تحقق تملک در غرامت و تعیین زمان دقیق تقویم برای اصلاح قوانین تملک پیشنهاد شده ‏‏است.

کلیدواژه ها

• اصل غرامت کامل و برابر
• تملک
• جایگزین معادل
• قاعده عدم تاثیر طرح

مواد مرتبط

• ماده واحده نحوه تقويم ابنيه، املاك و اراضي مورد نياز شهرداريها