ماده ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر کس علناً نسبت به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی آن که در قلمرو خاک ایران وارد شده است توهین نماید به یک تا سه ماه‌ حبس محکوم می ‌شود مشروط به اینکه در آن کشور نیز در مورد مذکور نسبت به ایران معامله متقابل بشود. تبصره - اعمال مواد این فصل منوط به تقاضای دولت مربوطه یا نماینده سیاسی آن دولت یا مطالبه مجنی ‌علیه یا ولی او است و در صورت استرداد‌ تقاضا تعقیب جزائی نیز موقوف خواهد شد.

پیشینه

مشابه این ماده در بند دوم ماده 81 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 ذکر شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این ماده قانونگذار توهین به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی را جرم انگاری نموده است. این توهین باید به نحو علنی صورت گیرد. تشخیص علنی بودن بر عهده دادگاه است اما رویه محاکم ایران عموما این بوده که توهین باید در مقابل عده ای بیش از سه نفر انجام شود و به نحوی باشد که احتمال انتشار آن وجود داشته باشد. البته نیازی به حضور فرد وجود ندارد و توهین غیابی علنی نیز برای تحقق جرم کافی است. به نظر میرسد مقصود قانونگذار از اصطلاح «قلمرو خاکی ایران» در متن ماده به معنای قلمرو حاکمیتی ایران اعم از زمینی، دریایی و هوایی است نه صرفا قلمرو زمینی. البته برخی دیگر با تفسیر مضیق متون کیفری ارتکاب این جرم را صرفا در قلمرو زمینی قابل تحقق دانسته اند. همچنین اگر جرم در خارج از ایران ارتکاب یابد و بعدا متهم در ایران یافت شودمطابق این ماده قابل مجازات نخواهد بود. اعمال این مجازات مشروط به عمل متقابل در کشور متبوع خارجی است. یعنی در قوانین آن کشور نیز چنین جرمی پیش بینی شده باشد و در عمل نیز به نفع ایران اجرا شود. در صورتی که این شرط محقق نشود عمل فرد میتواند مشمول ماده 608 قانون تعزیرات قرار گیرد.